Dünyamızın ¾’ü sularla kaplı. Eğer bu kocaman alanı biraz da olsa keşfetmek istiyorsak, su sporları arasında en özeli olan su altı dalışı (scuba diving) yapmak en iyi yöntem. Ülkemize gelirsek… Üç yanımız denizlerle çevrili olduğundan su altı güzellikleri açısından oldukça şanslıyız. Eğer ülkemizin kültürel ve tarihsel zenginliklerine ilaveten su altı zenginliklerini de görmek istiyorsak karada yaptığımız gezilere su altının keşiflerini eklememiz gerekecektir. Bu yazıda sizlere tüplü dalış noktalarını yakından tanıtacak, Türkiye’nin en güzel denizi, Türkiye’nin en güzel plajları ve Türkiye’nin en popüler dalış noktaları hakkında bilgiler vereceğim.
Türkiye’nin en güzel dalış noktaları
İçindekiler
- 1 Türkiye’nin en güzel dalış noktaları
- 2 Dalış (scuba diving) hakkında genel bilgiler
- 3 Türkiye’nin en popüler dalış noktaları
- 3.1 Samandağ – Hatay
- 3.2 Rambo – Alanya
- 3.3 Side Su Altı Müzesi – Side
- 3.4 St. Didier Batığı – Antalya
- 3.5 Paris 2 Batığı – Kemer
- 3.6 Üç Adalar – Kemer
- 3.7 Pırasalı Ada – Adrasan
- 3.8 Uçan Balık Bankosu (Flying Fish) – Kaş
- 3.9 Kanyon – Dimitri (Pamuk) Batığı – Kaş
- 3.10 Afkule ve Türk Hamamı – Fethiye
- 3.11 Aşı Koyu – Fethiye
- 3.12 Bozburun Duvar – Dalyan
- 3.13 Akvaryum – Datça
- 3.14 Büyük Reef (Büyük Resif) – Bodrum
- 3.15 Ada Banko – Kuşadası
- 3.16 Monem Batığı – Çeşme
- 3.17 Kanyon – Seferihisar
- 3.18 Lego Hill Reef – Sığacık
- 3.19 Deli Mehmet – Ayvalık
- 3.20 Gökpınar Gölü – Gürün, Sivas
- 3.21 Sakaryabaşı – Eskişehir
- 3.22 Neandros – İstanbul
- 3.23 Güvercinlik Çatlağı – İstanbul
- 3.24 Güneyli – Saros Körfezi
- 3.25 İbrice Limanı – Saros Körfezi
- 3.26 Kömür Limanı – Saros Körfezi
- 3.27 Lundy Batığı – Saros Körfezi
- 3.28 Van Gölü – Van
- 3.29 Giresun ve Ordu
Hepimiz covid-19 pandemisi ile savaştığımız bu günlerde uzun süre evlerde kaldık. Bu dönemi değerlendiren dalış kulüpleri ise sosyal mesafe ve hijyen kurallarını titizlikle uygulayan önlemler aldı. Biliyoruz ki bu önlemler uygulandığı sürece dalış yapmak oldukça güvenli. Çünkü koronavirüs denizden bulaşmıyor! Ayrıca denizler artık eskisinden daha canlı. Yani tam tüplü dalış yapma zamanı! Bu yazıda da Akdeniz’den başlayarak Ege Denizi, Marmara Denizi ve Karadeniz’e kadar denizlerdeki dalış noktaları ile tatlı su dalışlarını kapsayan Türkiye’nin en güzel dalış noktaları listesini bulacaksınız.
Dalış (scuba diving) hakkında genel bilgiler
Öncelikle dalış ile ilgili kısa bir bilgi vermek isterim: Tüplü dalış, kurallarına uyduğunuz sürece oldukça güvenli bir rekreasyonel faaliyettir. Bu kuralları öğrenmeniz için dalış merkezlerinden eğitim almanız şarttır. Eğitim sonrasında federasyon tarafından onaylanan bir bröve alırsınız. Dalış yapacağınız kulübe göstereceğiniz bröveniz yeterli bilgiye sahip bir dalgıç olduğunuzun ispatıdır. Bröve seviyenize göre dalış yapacağınız derinlik ve dalış tekniğiniz farklılık gösterecektir. Dalışa yeni başlamayı düşünenlere ise discover scuba denilen deneme dalışı yapmalarını öneririm. Bu dalışla eğitmeninizle birlikte sığ sularda bir dalış deneyimi yaşayabilirsiniz.
Tecrübeli bir dalgıç olmaya karar verdiyseniz kendi dalış malzemelerinizin olması konforunuzu artıracaktır. Eğer kendi malzemenizi satın almazsanız kulüplerde bulunan malzemeleri kullanabilirsiniz.
Kısaca özetlemek gerekirse, güvenli ve keyifli dalışlar yapmanız için yeterli bilgi, beceri, tecrübe ve doğru ekipmana sahip olmanız gerekmektedir.
Bu bilgiler ışığında sorumlu dalgıç kurallarını da belirteyim:
- Yeteneklerinizin ve eğitiminizin sınırları içinde dalın.
- Her dalıştan önce şartları değerlendirip bu dalışın size uygun olup olmadığına karar verin.
- Malzemenize aşina olun. Her dalış öncesinde ve dalış süresince kontrol edin.
- Dalış eşi (buddy) sistemine ve yararlarına saygı duyun ve uyun.
- Kendi sağlık ve güvenliğinizin sorumluluğunu her dalışta alın.
- Her dalışta ve her zaman çevreye duyarlı olun.
Türkiye’nin en popüler dalış noktaları
Türkiye’nin en güzel dalış noktaları listesini hazırlarken çok kişiye danıştım. Her bir dalış noktasında da su altı fotoğrafçılarından, dalış eğitmenlerinden, dalış kulüplerinden destek aldım. Yani bu liste Türkiye’nin uzman isimlerinin katkılarıyla oluşturuldu. Her birine emeği için çok teşekkür ediyorum.
Yazımda Erkan Balk’ın Türkiye’nin tatlı sularında çektiği videosunu paylaşmaktan da gurur duyuyorum. Bu video 39 ülke, 295 yarışmacının katıldığı uluslararası 7. Mares UNDERWATER PHOTO MARATHON 2019 yarışmasında video kategorisinde dünya 2.si seçildi.
Şimdi gelelim Türkiye’nin en güzel dalış noktaları listemize:
Samandağ – Hatay
Hatay’da dalış yapmak dalgıçlara nirvana yaşatıyor. Dünyanın en uzun sahillerinden birisi olan 14,4 km uzunluğundaki Samandağ ve bu sahilin yanı başında bulunan, 1.736 metre yüksekliği ve 12 km taban uzunluğu ile bugüne kadar gelen bütün uygarlıklarda kendine yer bulmuş olan Keldağ (mitolojide Casius), Hatay’ın en önemli dalış bölgeleri arasında yer alıyor. Dünyanın önemli kırık fay hatlarından birinin üzerinde olması bölgeyi su altı oluşumları bakımından zengin kılıyor. Türkiye’de Kızıldeniz’e en yakın nokta olması da burayı diğer dalış noktalarından ayırıyor. Bu anlamda Keldağ ve Samandağ kıyıları su altı fotoğrafçıları için bir cennet, bilim insanları için bir laboratuvar gibi. Bölgede tam 8 tür vatoz var. Özellikle ekim-aralık ayları arasında çiftleşmek için toplandıkları vatoz tarlalarında çok sayıda görülüyorlar. Köpekbalıkları kışın yavrulamak için geliyor. Derin sularda orfoz, lahoz, akya, mercan gibi iri balıklara rastlanıyor. Keldağ ve Samandağ’da her seviyede dalıcıya uygun duvar, baca, mağara, kovuk, balkon, akıntı dalışı, derin dalış gibi farklı heyecan ve adrenalin yaşatan dalışlar yapılabiliyor.
Yazı ve fotoğraf: Mahmut İgde
Rambo – Alanya
Rambo dalış noktası, Alanya dalış noktaları içinde limana tekneyle 20 dakika mesafesi ile en uzak nokta. Kleopatra Plajı’na yakınındaki Rambo, 13 metre derinlikte, 4-5 dalıcının yan yana girebileceği genişlikte ve 6-7 metre uzunluğunda bir tünelden geçilerek girilen yarısı hava dolu bir mağara. İçinde binlerce yıl içinde oluşmuş sarkıt ve dikitler yer alıyor. Mağarada su yüzeyinin üstündeki hava boşluğu kimi yerlerde 8-10 metreyi buluyor. Mağarada dalarken suyun bulanmaması için dalıcıların zeminden 1 metre yukarıda yüzerliklerini korumaya dikkat etmeleri gerekiyor. Bu mağara Alanya’nın gözde yerlerinden sayılan meşhur Damlataş Mağarası’nı andırıyor.
Yazı: Erkan Acarlar – Acarlar Dolphin Dive Center
Fotoğraf: Tahsin Ceylan
Side Su Altı Müzesi – Side
Daha önce mutlaka müzeye gitmişsinizdir. Ancak su altında bir müze, hele bir de su altında tarihimizin kokusunu alabileceğiniz bir müze gördüğünüzü sanmıyorum. Side‘deki Side Su Altı Müzesi’nde 2015 yılında 117 farklı heykel dalgıçlar tarafından denizin 1,5 mil açığında su altındaki yerlerine yerleştirildi. Heykeller 7, 11, 18, 24 metre derinliklerde bulunuyor. Çanakkale Savaşları teması, Mevlâna semazen teması, deve kervanı gibi geçmişimizden izler bırakan heykellerin yanı sıra Denizler Tanrısı Poseidon (yaklaşık 3 metre boyunda ve 5 ton ağırlığında), çiçek bahçesi gibi heykeller de su altı tutkunları için indirildi. Side Su Altı Müzesi’ne her yıl 5 milyon dalgıç dalıyor. Bölge aynı zamanda birçok balık türünün göç bölgesinde bulunuyor. Side Su Altı Müzesi; Avrupa’nın en büyük, dünyanın 2. en büyük su altı müzesi olması ile de oldukça fazla öneme sahip.
Yazı: Barış Gençay
Fotoğraf: Murat Kaptan
St. Didier Batığı – Antalya
4 Temmuz 1941 yılında Fransız hükümetine ait St. Didier gemisi Antalya yat limanı açıklarında İngiliz uçakları tarafından batırılmış. Gemi 10 metre genişlikte ve 96 metre uzunlukta. Geminin maksimum derinliği 30 metrede bulunuyor. İçinde savaş mühimmatı olan 4 panzer, silahlar, gaz maskeleri görülüyor. Burası tecrübeli dalıcıların mutlaka dalması gereken Türkiye’nin sayılı batıklardan birisi. Antalya dalış deneyimi her dalgıç için unutulmaz bir tecrübe oluyor.
Yazı: İsa Alemdar – Star Diving Academy
Fotoğraf: Adnan Büyük
Paris 2 Batığı – Kemer
Topçu Yüzbaşı Mustafa Ertuğrul komutasındaki Topçu Bataryası tarafından 13 Aralık 1917 tarihinde batırılan Paris 2 gemisi, Kemer marinanın 500 metre açığında bulunuyor. Gemide 6 adet uçaksavar topu ve 2 torpil kovanı var. Burası dalgıçların ve su altı fotoğrafçılarının ilgi odağı haline gelen bir dalış noktası. Kemer’de bu dalış noktasına ilaveten Fener sığlık, Club med önü, Koca burun, Döküntü taşlar, Kiriş Koyu, Pati batığı dalış noktaları bulunuyor.
Yazı ve fotoğraf: Adnan Büyük
Üç Adalar – Kemer
Üç Adalar bölgesinde sığlık, mağara, duvar, batık, akıntı dalışları ve gece dalışları yapılabiliyor. Bu bölgede Kanyon, Piramit taşlar, Kaplumbağa noktası, Uçak batığı, Martı Adası, Mağara önü, X reef, SG 120 batığı, Akvaryum, Derin mağara, Küçük ada, Adventure reef dalış noktaları var. Piknik Adası’nın kuzeye bakan tarafında bulunan Piramit taşlar oldukça popüler bir dalış yeri. Kıyıdan derine doğru sanki Pamukkale travertenleri gibi kademe kademe derinleşiyor. 10 metre derinlikte kumluk ve eriştelik var. Buradan kıyıya dik olarak açıldığınızda piramitler gibi yükselen 3 adet büyük kaya adeta vahanın ortasında yükselir gibi görsel güzellik sunuyor. Orfoz, lahoz, akyalar, kayaların içlerinde sincap balıkları, aslan balıkları, kumluk alanda deniz kaplumbağaları, vatozlar, kayaların üstlerinde deniz tavşanları görülüyor.
Yazı ve fotoğraf: Adnan Büyük
Pırasalı Ada – Adrasan
İsmini üzerinde yetişen yabani pırasalardan alan Pırasalı Ada’da insan yerleşkesi yok. Adada sadece değişik kuş türleri yaşam sürdürüyor. 7.350 m²’lik bir alana sahip olan ada Çıralı’ya 5,3 deniz mili, Adrasan’a 3,7 deniz mili uzaklıkta bulunuyor. Güney kısmında su altında uzanan reef takımı ve çok çeşitlilik gösteren bir habitat mevcut. Bu habitatta orfoz, lahoz, asker balığı, papaz balığı, gün balığı, balon balığı, vatoz, iskorpit ve çeşitli kaya balıkları, yengeç türleri, karavida, ahtapot, kalamar, mürekkep balığı, deniz tavşanı, kabuklular, mercanlar, deniz bitkileri ve daha birçok türe rastlanıyor. Ada zamanında ticari gemilerin uğrak yeri olmuş. Kültürel miras açısından değerli antik çapalar ve amforalar bunun ispatı. Adayı ilginç kılan bir diğer nokta ise adanın kuzey doğusundaki mağara. Mağaranın duvarları tül mercanı da dahil olmak üzere çok sayıda mercan türüne, karanlıkta yaşayan deniz süngerlerine ev sahipliği yapıyor. Mağaranın ağzı akıntıyı çok alan bir bölge olduğu için besin oldukça fazla. Bu nedenle de çok zengin bir balık popülasyonuna sahip. Derinlerde orfoz ve lahozlar boy gösterirken orta suda avlanan palamut ve akyaları görmek mümkün. Mağaranın içindeki hava boşluğu olan bölüme çıkıldığında su kesiminde deniz şakayıkları görülüyor.
Yazı ve fotoğraf: Mediha Pollmann
Uçan Balık Bankosu (Flying Fish) – Kaş
Kaş‘tan gidilen ve Meis Adası yakınlarında bulunan Flying Fish, ismini Sparviero (atmaca) lakaplı İtalyan Savoia-Marchetti SM79 modeli bir bombardıman uçağı batığından alıyor. Tepesi 4 metreden başlayan bankonun güney doğu ucunda 55-71 metre arasında yatan uçak, II. Dünya Savaşı’nda Meis’i bombalarken uçaksavar ateşiyle düşürülmüş. Derin bir dalış noktası olduğu için amatör dalgıçlara uygun olmayan Flying Fish, dalış sporuna gönül verenler tarafından bir cennet olarak kabul ediliyor. Akıntı dayanılır seviyede olduğunda buradaki gümüş balıkları, sinarit, orfoz, akya, barakuda, palamut ve duvarlardaki kırmızı berber balıklarını izlemeye doyum olmuyor. Ancak buranın rekreasyonel dalış sınırlarının altında olduğu ve eğitmen eşliğinde yapılabilecek derinlik limitlerini aşmadan yani uçak seviyesine inmeden dalınması gerektiğini hatırlatıyoruz.
Yazı ve fotoğraf: Murat Draman – Dragoman Dalış ve Outdoor Merkezi (Fotoğraf “The Diving Guide: Kaş” kitabından alınmıştır)
Kanyon – Dimitri (Pamuk) Batığı – Kaş
Bir Kaş klasiği olan Kanyon’a ulaşmak için önce iki ada arasındaki sığ boğazdan akıntıya karşı geçmek gerekiyor. Sonra karşınıza 20 metreye düşen iki dimdik duvar şeklinde Kanyon çıkıyor. Aşağıya âdeta uçarken duvarlardaki kırılgan oluşumlar her dalgıcı büyülüyor.
Kanyonun dışındaki Dimitri (Pamuk) batığı ise 1968 yılında adalara vurup etrafına pamuk balyaları saçan küçük bir yük gemisi. Batık yolunda 30 metrelerde Kaş’a ve su altı topluluğumuza çok emeği geçen Gökhan Türe anısına yerleştirilen bir eser de dikkat çekiyor.
Yazı ve fotoğraflar: Murat Draman – Dragoman Dalış ve Outdoor Merkezi (Fotoğraflar “The Diving Guide: Kaş” kitabından alınmıştır)
Afkule ve Türk Hamamı – Fethiye
Fethiye Limanı’ndan 3 mil uzakta yer alan Afkule, Fethiye‘nin en güzel dalış noktası. Burası yarım bir silindiri andıran 15 metre genişliğinde, derinliği 40-60 metrelere ulaşan muhteşem bir mağara. Sadece tecrübeli dalıcılara uygun. Dik duvarların önünde mağaranın su üstünde kalan geniş ağzından dalışa başlanıyor. Gece veya gündüz fenerinizi 90 derece aşağıya inen duvara tuttuğunuzda pembe renkli yumuşak mercanların içindeki sarı renkli sert mercanların seyrine doyum olmuyor. Duvara arkanızı dönüp derin maviliklere baktığınızda ise uçup gidiyorsunuz. Duvarlarda ıskarozlar, kupezler, antiaslar, karagözler ve orfozlar dans ediyorlar. 25-30 metrelere inip sol köşedeki dar yarıktan içeri girdiğinizde kırmızı renkli mağara karidesleri kaçışmaya başlıyor. Sonra girişi 10-12 metreden başlayan üstü açık son mağaraya girebilirsiniz. Burası da tam bir silindir gibi. İçeride birkaç tur attıktan sonra yüzeye çıkarsanız buraya Türk Hamamı deniyor. Burada mavi sudan çıkıp masmavi göğe bakmanın seyrine doyum olmuyor.
Yazı: Mehmet Avcu – Seahorse Liveaboard Fethiye
Fotoğraf: Murat Halimoğlu
Aşı Koyu – Fethiye
Fethiye’nin en güzel dalış noktalarından biri olan Aşı Koyu (Dişibilmez Koyu)’nda 5 adet mağara var. Soğuksu, Betty (Five Fingers Cave), Zoe, Sam (Mavi Mağara), Küçük Mağara. Betty, Zoe ve Sam benim (Mehmet Avcu) köpeklerimin isimleri. Soğuksu, Betty (Five Fingers Cave), Zoe mağaraları tecrübeli dalgıçlar için, Sam (Mavi Mağara) ve Küçük Mağara her seviyedeki sertifikalı dalıcıya uygun. Buradaki mağaralara fenersiz dalınmaması, hatta yedek fenerinizin olması tavsiye ediliyor. Ayrıca koyun girişinde doğu yönünde Kamil Adası olarak bilinen küçük adacık da mükemmel bir dalış noktası. Burası her seviyedeki sertifikalı dalıcıya uygun.
Yazı: Mehmet Avcu – Seahorse Liveaboard Fethiye
Fotoğraf: Murat Halimoğlu
Bozburun Duvar – Dalyan
Dalyan‘dan gidilen Bozburun Duvar, beyaz kumu ve engebeli kayaları ile göz alıcı bir dalış noktası. Burada sığ sulardan dalışa başlanıyor. Büyük düşüş 9 metreden başlıyor, 60 metreye kadar iniyor. Bu büyük uçuş hissini yaşamak isteyen her dalgıç Bozburun Duvar’a hayranlık duyuyor. Suyun altında deniz hareketliliğinin yarattığı dramatik kaya oluşumları çeşitli canlılara ev sahipliği yapıyor. Bu canlılar arasında İztuzu Plajı’nda yumurtlayan caretta carettalar da var.
Yazı ve fotoğraf: Tolga Ersoy – Dalyan Dive Centre
Akvaryum – Datça
Datça yakınlarındaki Akvaryum koyu adından da anlaşılacağı gibi akvaryumu andıran pırıl pırıl suları ile dalgıçların gözbebeği. Bu dalış noktası özellikle gece dalışları için çok tercih ediliyor. Nadir görülen tiger mürenler de dâhil olmak üzere pek çok su altı canlısı gece dalışlarında burada âdeta şov yapıyor.
Yazı: Ahmet Durmaz – J Dive (OKYANUS JD – Cruises (Blue Cruise Diving Yoga/Pilates Freediving))
Fotoğraf: Cem Özoral
Büyük Reef (Büyük Resif) – Bodrum
Bodrum Körfezi’nin tam orta noktasında, Karaada ile Gümbet burnunun arasındaki bir noktada duran 2 adet su altı dağından büyük olanı Büyük Resif olarak adlandırılıyor. Büyük Resif’in Karaada’ya bakan tarafında dik bir duvardan apiko iniş dalgıçların çok sevdiği bir serbest düşüş hissi veriyor. Burayı cazip kılansa sezon boyu sürekli yön değiştiren akıntıların resifin üzerine sürüklediği plankton yönünden zengin sular ve bu besleyici besin kaynağından yararlanmak için kayaların etrafında toplaşan yerleşik ya da gezgin su altı canlıları. Lahoz, orfoz, sinarit, turna (yerli barakuda), tombik (akdeniz palamutu), akya ve ton balığı gibi gezin avcılar mevsimleri geldikçe küçük ya da çok kalabalık sürüler halinde resifin etrafında avlanıyorlar. Müren, melanur, iskorpit, karagöz, sarpa gibi yerleşik balıklar ve ahtopot, yengeç ve zaman zaman böcek ve karavidalar ise yıl boyu kayalıklar arasında yaşıyorlar. Bazı dönemlerde deniz tavşanları da kayaların üzerinde dolaşıyorlar. Çok sık olmasa da deniz kaplumbağaları ve akdeniz fokları da bölgenin ziyaretçilerinden. Bir balık sürüsünün peşinden körfeze giren yunuslar da bölgede gözlemleniyor. Her seviye dalıcıya uygun kısımları olan Bodrum‘daki dalış noktası; ulaşım kolaylığı, canlı zenginliği ve muhteşem panoraması ile her dönemde Bodrum dalış noktaları içinde dalgıçların bir numarası olmaya devam edecek.
Yazı: Yener Çeltikci – SSI IT 71170 Happy Bubbles
Fotoğraf: Alp Baranok
Ada Banko – Kuşadası
Türkiye’nin nadide turistik yerlerinden biri olan Kuşadası’nda Ada Banko, Uçak Batığı Airbus A-300, Adakule Mağaraları gibi her seviyeden dalgıca uygun dalış noktaları bulunuyor.
Yazı ve fotoğraf: Ferhan Coşkun
Monem Batığı – Çeşme
1956 yılında Almanya’nın Nürnberg kentinde 75 metre uzunluğunda ve 13,5 metre genişliğinde yük gemisi olarak inşa edilen Monem, Çeşme’ye deniz yolu ile 15 dakika uzaklıkta yer alıyor. Ekonomik ömrünü tamamlayan kuru yük gemisi 2004 yılının kasım ayında sökülmek üzere Aliağa’ya giderken fırtınaya yakalandı, çekme halatı koptu ve Çeşme açıklarında battı. O zamandan beri deniz canlılarının barınağı ve dalgıçların merakla daldığı bir nokta hâline geldi. Düz bir şekilde karinasının üzerinde uzanan gemi, Türkiye’de dalış yapılabilen en büyük batık. Batığın oturduğu en derin yer 18 metrede bulunuyor. Yıl boyunca uygun havalarda her bröve seviyesinden yüzlerce dalgıca konukseverliğini sunuyor. Tüplü dalış eğitimi almayan kişilerse burada şnorkel yapabiliyor.
Yazı: Volkan Dikmen – E.B Cousto Dalış, Cankurtaran ve İlkyardım Eğitim Merkezi
Fotoğraf: Turgay Ali Şanlı
Kanyon – Seferihisar
Sığacık‘ta Killik Burnu ve Sırtlan Burnu arasında kalan Kanyon dalış noktası, mavi-yeşil algler, kahverengi algler, deniz çayırları ve korallijen habitatın yer aldığı özel bir ekosistem. Korallijen ile kaplanmış duvarlar dalıcılara renk cümbüşü içerisinde muhteşem bir dalış sunuyor. Korallijen habitat için mercan resiflerinin Ege Denizi ve Akdeniz ekosistemindeki karşılığı denilebilir. Bu habitat, kalkerli kırmızı algler tarafından denizsel kayalık zeminler üzerinde binlerce yıl boyunca oluşuyor. Korallijen habitat çok sayıda omurgasız canlı ve balıkların bir araya geldiği eşsiz bir biyoçeşitlilik sunuyor.
Yazı ve fotoğraf: Bülent Şelli
Lego Hill Reef – Sığacık
Sığacık’taki Lego Hill Reef, ünlü Ekmeksiz Plajı’nın sırtlan burnuna doğru 250 metre açığında yer alıyor. Geniş bir alana yayılan resifin duvarı 14 metrelerden başlayıp 44 metrelere kadar uzanıyor. Ege Denizi’nin canlılarının çoğunun resital yaptığı Lego Hill dalış noktası, her dalışta ayrı bir görsel şölen sunuyor. Uygun hava şartlarında tercih edilen bu bölge Seferihisar fay hattı boyunca çökmeyle oluşmuş. Kumluk zemin ortasında yükselen duvarda kovukların varlığı ve duvarın maviliğe doğru kayboluşu güzel bir manzara oluşturuyor. Burada sinarit, lahoz, müren, çipura, orfoz, barakuda sürüleri, deniz tavşanı türleri ve tunikat gibi deniz canlıları görülüyor. Tecrübeli dalıcılara uygun olan Lego Hill su altı fotoğrafçılarının da sıkça daldıkları güzel bir dalış noktası.
Yazı ve fotoğraf: Volkan Dikmen – E.B Cousto Dalış, Cankurtaran ve İlkyardım Eğitim Merkezi
Deli Mehmet – Ayvalık
Ayvalık özellikle Akdeniz’in kırmızı ve sarı gorgon dallarının Doğu Akdeniz’de en sık görüldüğü yer. Bölgede mercanların bulunduğu noktalar dahil 60’a yakın dalış noktası var. Her hava koşuluna uygun bir dalış bölgesi seçeneği bulunuyor. En popüler dalış noktaları içinde Deli Mehmet, Kerbela, Tokmaklar, Ezerbey Taşları sayılabilir. Ayvalık Limanı’ndan çıkıldığında irili ufaklı bir çok adaya rastlanıyor. Bu adaların kenarları her seviyeden dalgıca uygun olmakla birlikte mercanlara yapılacak dalışlar yaklaşık 30 metreler civarında olduğu için sadece deneyimli dalgıçlar için uygun.
Yazı ve fotoğraf: Ateş Evirgen – Promar
Gökpınar Gölü – Gürün, Sivas
Türkiye’nin en özel doğal ve tabiat güzellikleri arasında yer alan Gökpınar Gölü, Anadolu’nun saklı kalmış cennet köşelerinden biri. Sivas merkeze 147 km, Gürün ilçesine 10 km uzaklıkta olan Gökpınar Gölü; 1.470 metre rakımda yer alıyor. İsmini turkuaz rengi maviden alan göl, doğal akvaryum olarak adlandırılıyor. Gölün serin sularının ısısı yaz-kış değişmiyor ve 11 °C. İrtifa, soğuk su ve tatlı su dalışı yapılan 10 metre derinlikteki gölde su altı fotoğrafçıları flaş bile kullanmadan günün her saatinde güzel kareler yakalayabiliyor. Ülkemizin ender güzelliklerinden olan Gökpınar Gölü’nde bitki olarak su altı yosunları, balık olarak kırmızı benekli alabalık ve gökkuşağı alabalıklar dalış sırasında dalgıçlara eşlik ediyor.
Yazı: Alparslan Güler – 2 yıldız Dalış Eğitmeni, Rehber Dalıcı, Yıldız Doğa Sporları Kulübü Başkanı
Fotoğraf: Erkan Balk (Yazının kapak fotoğrafı da Erkan Balk’ın Gökpınar Gölü fotoğrafıdır)
Sakaryabaşı – Eskişehir
Eskişehir‘de Sakarya Nehri’nin doğduğu yer olan Sakaryabaşı, doğal su kaynaklarının olduğu bir bölge. Burada yaz-kış su sıcaklığı 18-21 °C arasında seyrediyor. Su altı içinde birçok canlıyı barındırıyor. En çok sazan, yayın balığı, alabalık, kaplumbağa, yengeç, su yılanı, kabuklular ve endemik karides görülüyor. Bölgede dalışı Çifteler Sakaryabaşı Dalış Kulübü yaptırıyor. Dalış noktaları arasında Karaburgu, Kırkkız, Gökgöz, Başkurt sayılabilir. Karaburgu ise bölgede en tazyikli su çıkışının olduğu nokta.
Yazı ve fotoğraf: Erkan Balk
Neandros – İstanbul
Tavşan Adası ya da Balıkçı Adası olarak da bilinen Neandros, İstanbul’da Büyükada‘nın 2 km kadar güneyinde bulunuyor. 9 adet olan Prens Adaları’nın en küçüğü Neandros’un boyu yaklaşık 90 metre. Osmanlı döneminde balıkçılık yapmak için Andros Adası’ndan Heybeliada‘ya göç eden Androslular bu küçük adayı kendi adalarına benzeterek ismini anmak için Yeni Andros anlamına gelen Neandros demişler. Adanın adı bu şekilde nesilden nesile gelmiş. Adanın güneybatı ve güney kesimi eğimli olarak derin sulara kadar iniyor. Burada Marmara’da rastlanabilecek her türlü dip balığı ve yumuşak mercanlar görülüyor.
Yazı ve fotoğraf: Ateş Evirgen – Promar
Güvercinlik Çatlağı – İstanbul
İçinde yaşayan güvercinler sebebi ile Güvercinlik Çatlağı ismini taşıyan çatlak, Büyükada’da suyun altına doğru 5-6 metrelerde dip olacak şekilde devam ediyor. Her seviyeden dalgıç için uygun olan dalış bölgesinde tecrübenize göre belirleyeceğiniz bir parkur üzerinde rengârenk bir dalış gerçekleştirebiliyorsunuz. Büyükada’da ayrıca Viran Bağları, Kurşun Burnu, At Mezarlığı gibi bir çok dalış bölgesi bulunuyor.
Yazı ve fotoğraf: Ferhan Coşkun
Güneyli – Saros Körfezi
Ege Denizi’nin kuzey kesiminde yer alan Saros Körfezi (Antik çağdaki adıyla Melas Kolpos), Kuzey Anadolu fay hattının uzantısı olan iki kırık arasında çökmüş bir graben alanı sayılıyor. Bölgede her seviyeden dalıcının eğitim ve dalış amacıyla geldiği Güneyli Limanı’nda dalış noktalarına bot veya tekne ile gidiliyor. Minnoş, Despot ve bir çok topuk (su altındaki yükseklikler) üzerinde dalışlar gerçekleştiriliyor.
Yazı ve fotoğraf: Ferhan Coşkun
İbrice Limanı – Saros Körfezi
Saros Körfezi’ndeki İbrice Limanı, her seviyeden dalıcıya hitap ediyor. Limandan kıyı dalışı yapılabildiği gibi Tüneller, Asker Taşı, Sahil Güvenlik batığı , Minare gibi yakında bulunan pek çok dalış bölgesine de gidilebiliyor.
Yazı ve fotoğraf: Ferhan Coşkun
Kömür Limanı – Saros Körfezi
Doğayla iç içe kamp yapabileceğiniz Kömür Limanı’nda her seviye dalıcı eğitimini alabilir ve dalışlarını gerçekleştirebilir. Kömür Limanı’nda bulunan duvar (reef) bir çok dalıcı için tatmin edici bir dalış imkânı sunuyor.
Yazı ve fotoğraf: Ferhan Coşkun
Lundy Batığı – Saros Körfezi
Kabatepe Limanı’ndan çıkış yapan dalış tekneleri ile Çanakkale Savaşı’nda batmış olan bazı batıklara dalış yapılabiliyor. Bu batıklar arasında su arıtma gemisi batığı, Lundy batığı, Gana batığı (Anzak Filikaları) sayılabilir. 30 metrede bulunan İngiliz gemisi Lundy’nin Çanakkale’yi geçemeyeceklerini anlayan İngilizler tarafından batırıldığı sanılıyor. Diğer olasılıksa geminin torpillenerek veya mayına çarparak batmış olması. Gemi 16 Ağustos 1915’te batmış. Bu batık dalgıçlar tarafından oldukça beğeniliyor.
Yazı ve fotoğraf: Ferhan Coşkun
Van Gölü – Van
Van Gölü, Nemrut Volkanik Dağı’nın patlaması ve vadi önlerinin kapanmasıyla oluşmuş. Kıyıları birçok uygarlığa ev sahipliği yapan gölün yaklaşık 600.000 yıllık bir geçmişi var. En derin yeri 451 metre olan 1.648 metre rakımdaki Van Gölü, ülkemizin en büyük gölü olmasının yanı sıra dünyanın da en büyük sodalı su gölü. Suyu sodalı ve tuzlu olan Van Gölü’nde sadece inci kefalinin yaşadığı sanılıyordu. İl Jandarma Komutanlığı Su Altı Timi’nin 2018 yılında yaptığı bir dalış sırasında mikrobiyalit üzerinde rastladıkları yeni tür bir balık ile gölde yaşayan balık türü sayısı 2 oldu. Kaya benzeri yapılar olan mikrobiyalitler âdeta bir heykeltraşın elinden çıkan sanat eserleri gibi son derece etkileyici oluşumlar. İnci kefalinin göçü de su altı fotoğrafçıları için çok özel bir konu. Su altındaki Selçuklu mezar taşları ve Akdamar isimli batık bir şilep de diğer dalış noktaları arasında yer alıyor.
Yazı ve fotoğraf: Saygun Dura
Giresun ve Ordu
Ordu ve Giresun dalışlarını iç içe sayabiliriz. Bölgenin en iyi dalışları Giresun Adası, Ordu Hoynat Adası, Ordu Yason Burnu civarında oluyor. Kıyılar sığ ve açık denizden gelen dalgaların etkisinde. Ancak dalgasız havalarda dalışlar sırasında bir çok kıyı canlısı görülüyor. Taşlıklarda çok sayıda yengeç türü, horozbina ve kaya balıkları, kıyı sularda tekir, karagöz, kefal ve lapin balıkları çok bol. Ayrıca deniz anaları her zaman görülüyor. Dalış için en iyi sezon ise temmuz-eylül ayları arasında.
Yazı ve fotoğraf: Ateş Evirgen – Promar
Umarım su altı fotoğrafçılarının, dalış eğitmenlerinin, dalış kulüplerinin desteğiyle hazırladığım Türkiye’deki dalış noktaları yazısı ilginizi çekmiştir.
Derin mavide buluşmak üzere…
Müthiş bir yazı. Müthiş emek. İnanılmaz fotoğraflar. Büyülendim.
Bu yazıda gerçekten çok emek var. Su altı fotoğrafçılarımız da olağanüstü bir iş yaptılar.
Yaprakcım, eline sağlık. Derli toplu, güzel bir kaynakça olmuş dalış meraklıları için. Sevgiler
Gezgin Botlar Mürüvet Gündüz
Mürücüm, çok sağol beğenmene çok sevindim. Herkes çok emek verdi bu yazı için ama güzel bir kaynak oldu.
Mavilerde görüşmek üzere…
Çok güzel bir yazı olmuş Yaprakcım, eline sağlık.
Çok sağol Sevilcim. Çok emek verdim ama güzel bir rehber oldu.
Superbe blog, qui transpire la passion à l’état pur… Shannen Ram Wiles
Thank you for your kind comment.
Çok güzel bir yazı gerçekten çok teşekkürler. Yol gösterir nitelikte. Özellikle de dalış okullarının ve su sıcaklıklarının ek bilgi olarak yer alması çok düşünceli bir hareket olmuş.
Yazınıza İzmir Karaburunu’da eklemek isterseniz size Karaburun’dan ve oradaki batıklardan fotoğraflar gönderebilirim :)
Teşekkür ederim güzel yorumunuz için. Tabii ki memnuniyetle eklerim. Siz bana kısa bir yazı ve fotoğrafı email atın (yaprakgurdal@hotmail.com), ben de adınızla ekleyim. Bu yazı zaten kollektif bir çalışma oldu. Sizin de isminizin bulunmasını isterim. Sevgiler, selamlar
Emekli olmama az kaldığı için araştırma yapıyorum. Emekli olduğumda yapmak istediklerim listesinde dalış üst sıralarda yer alıyor. Profesyonel destek alıp bende dalış yapacağım. Bilgi alabileceğim oldukça detaylı çalışmalarınız var. Elinize sağlık…
Güzel yorumunuz için teşekkür eder, keyifli bir emeklilik geçirmenizi dilerim. Derin mavilerde görüşmek üzere…