Sivas – Selçuklu Devrinin Zengin Kenti

Türk Kurtuluş Savaşı’nın temellerinin atıldığı, Selçuklu devrinin dev eserleriyle süslü, yüzölçümü bakımından Konya’dan sonra ikinci sırada yer alan Sivas; Pir Sultan Abdal ve Âşık Veysel’in memleketi. İç Anadolu Bölgesi’nde yer alıyor. Kervanların geçtiği bölgede olduğu için Selçuklular döneminde tüccarların ziyaret ettiği bir merkez hâline gelmiş. 1220 yılında Selçuklu Devleti’nin başkenti olmuş. Günümüzde adını halı, kilim, gümüş işi, bıçak, ağızlık, kalem ile duyuruyor. Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası, UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde yer alıyor.

Kızıldağ’dan doğan Kızılırmak, Köse Dağı’ndan doğan Yeşilırmak ve yine Köse Dağı’ndan doğan Fırat’ın en önemli kollarından biri olan Karasu Nehri, Sivas ili sınırları içinde doğuyor. Coğrafi açıdan kıraç, yeşili az, sert iklimli şehirde, ikliminin elverdiği ölçüde tahıl, şeker pancarı, patates ürünleri yetiştirilebiliyor.

Hükümet Konağı dönemin valisi Halil Rıfat Paşa tarafından 1884 yılında yaptırılmış

Âşık Veysel kimdir?

Biraz da Âşık Veysel’den ve âşıklık geleneğinden bahsedelim.

1894 yılında Sivas’ta yoksul bir Anadolu köyü olan Sivrialan’da doğan Âşık Veysel 7 yaşındayken geçirdiği çiçek hastalığı yüzünden gözlerini kaybetmiş. 1936 yılında yapılan âşıklar bayramında tanınmış. Yurt genelinde tanınması ise Atatürk’ün ölümü üzerine yaktığı ağıtla olmuş. Âşıklığı ve saz icracılı kadar eğitimciliği de önemli. Köy Enstitülerinde usta eğitici olarak çalışmalar yapmış.

Şiirlerinde doğayı, sevgiyi ve sosyal olayları işleyen Âşık Veysel’i 1973 yılında sonsuzluğa uğurladık.

Âşık Veysel Şatıroğlu Kaynak:Wikipedia (User:Denizfirtina1998 – Yükleyenin kendi çalışması, Kamu Malı, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=32644439)

Anadolu’nun kültürel belleğinin yanı sıra kültürel çeşitlilik ve zenginliğinin de önemli bir ifadesi olan âşıklık geleneği, yüzyılların deneyimlerinden süzülerek biçimlenmiş, şiiri, müziği ve hikâye anlatımını içeren çok yönlü bir sanat. Kendine özgü geleneği ve icrası olan âşıklık geleneğinin en önemli niteliği, döneminin yaşayış ve hayata bakış tarzını, etik ve estetik değerlerini yansıtarak geniş halk kitlelerine hitap edebilmesi. Neşet Ertaş da âşıklık geleneğinin en önemli isimlerinden birisi. Bu gelenek, UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras listesinde yer alıyor.

Sivas’ta gezilecek yerler listesi

Burası son yıllarda trend olan Doğu Ekspresi tren yolculuklarının bir geçiş noktası.

Şehrin ismini en çok da UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde yer alan Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası ile duyuyoruz.

Gök Medrese

13. yüzyıla ait Gök Medrese’nin asıl adı Sahibiye Medresesi. Yapıldığı tarihten itibaren din eğitimi veren medrese restorasyon tamamlanınca Selçuklu Müzesi olarak açıldı.

Gök Medrese

Çifte Minareli Medrese

Çifte Minareli Medrese 1271-1272 yıllarında İlhanlı veziri Sahip Şemsettin Mehmet Cüveyni tarafından yaptırılmış. Binaya günümüzde kentin sembolü diyebiliriz.

Çifte Minareli Medrese

Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası

Bu yapı topluluğu cami, darüşşifa ve türbeden meydana gelen bir külliye. Anadolu Selçuklu Devleti’ne bağlı Mengücek Beyliği döneminde inşa edilmiş. Ulu Camii, Süleyman Şah’ın oğlu Ahmet Şah tarafından, Darüşşifa ise eşi Melike Turan Melek tarafından yaptırılmış. 1228 yılında başlanıp 1243 tarihinde tamamlanan yapı kompleksinin Baş Mimarı ise Muğis oğlu Ahlatlı Hürrem Şah imiş. Anadolu’nun Elhamrası gibi ifadelerle tanımlanan yapılar topluluğu, mimari özelliklerinin yanı sıra sergilediği zengin Anadolu geleneksel taş işçiliği örnekleriyle de İslam mimarisinin başyapıtları arasında sayılıyor. Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası, 1985 yılından beri UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde yer alıyor.

Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası

Kale Camii

Kale Camii, 3. Murat’ın veziri Sivas Valisi Ali Beyoğlu Mahmud Paşa tarafından 1580’de yaptırılmış.

Kale Camii

Şifaiye (Buruciye) Medresesi

Şifaiye (Buruciye) Medresesi, Selçuklu Sultanı I. Keykavus tarafından yaptırılmış.

Şifaiye (Buruciye) Medresesi Kaynak:Wikipedia (By Dosseman – Own work, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=77643703)

Sivas Atatürk Kongre ve Etnografya Müzesi

Atatürk Kongre ve Etnografya Müzesi, Atatürk’ün daveti ve düzenlemesiyle yapıldı ve ilk milli mücadele karargâhı oldu. İlk simgesel başkent binası olan yapı, Cumhuriyetimizin temellerinin atıldığı yer.

Atatürk Kongre ve Etnografya Müzesi Kaynak:Wikipedia (By Avniyazici – Self-published work by Avniyazici, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=1793334)

Eğri Köprü

Kızılırmak üzerinde yer alan Eğri Köprü; Selçuklu döneminde Bağdat’a, Osmanlı ve Cumhuriyet döneminde de Malatya ve Güneydoğu Anadolu’ya ulaşımı sağlamış.

Eğri Köprü

Gökpınar Gölü

Gökpınar Gölü, muhtemelen daha önce adını duymadığınız ama bu nedenle de çok şey kaçırdığınız bir göl. Çünkü Gökpınar Gölü dendiğinde Türkiye’nin en güzel dalış noktaları listesine girmeyi hak eden eşi benzeri olmayan bir yeri hayalinize getirebilirsiniz. 1.470 metre rakımda yer alan gölün ısısı yaz-kış değişmiyor ve 11 °C. İrtifa, soğuk su ve tatlı su dalışı yapılan 10 metre derinlikteki gölde su altı fotoğrafçıları flaş bile kullanmadan günün her saatinde güzel kareler yakalayabiliyor. Ödüllü fotoğrafçı Erkan Balk’ın aşağıdaki fotoğrafında da serbest dalış branşında dünya rekoru da dâhil olmak üzere bir çok rekor kıran milli sporcu Birgül Erken’i görüyorsunuz.

Sivas – Gökpınar Gölü Fotoğraf: Erkan Balk

Çaltı Kanyonu

Divriği ilçesindeki Çaltı Kanyonu eşsiz güzelliği ile dikkat çekiyor. Burası âdeta dağların arasında saklı bir cennet gibi.

Göksu Şelalesi

Gemerek ilçesi, Sızır beldesinde bulunan Göksu Şelalesi, Kızılırmak’ın kollarından olan Göksu üzerinde bulunuyor. Burası yöre halkı tarafından rekreasyon amaçlı olarak kullanılıyor.

Sivas – Göksu Şelalesi (Sızır Şelalesi) Kaynak:Wikipedia (Kasım GÖKSU – Hiçbir web sayfasından alınmamıştır. Kendi çekimimiz., CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=6682919)

Şuğul Vadisi

Gürün’deki vadide bir de kanyon var. Kanyon içinde yürüyüş yolu da bulunuyor.

Şuğul Vadisi Kaynak:Wikipedia (Buzancar – Yükleyenin kendi çalışması, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=94745993)

Altınkale Travertenleri

Sivas şehir merkezine 24 km uzaklıkta, Sıcak Çermik termal sahasında, Pamukkale’deki travertenlerin sarı renkli benzeri oluşturuldu. 40.000 m²’lik alanıyla Pamukkale’den daha büyük bir alana sahip olan Altınkale Travertenleri, limonit ve hematit içerikli tahliye edilen yani boşa akıtılan suyla hayata geçirildi ve jeolojik anlamda âdeta bir açık hava müzesi hâline getirildi.

Sivas keyifle gezdiğim bir şehir oldu. Doğu Anadolu bölgesinde ilk ayak bastığım şehir olduğu için burası hafızamda epeyce de yer etti.

Uzun ince bir yoldayım
Gidiyorum gündüz gece
Bilmiyorum ne hâldayım
Gidiyorum gündüz gece…