Vietnam – Acılarla Dolu Ülke

Vietnam (Việt Nam) veya resmi adı ile Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti (Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam) Güney doğu Asya’da, S harfine benzeyen dar, uzun bir kara parçası üzerinde yer alıyor. Çinhindi Yarımadası’nın doğusundaki ülke kuzeyde Çin, batıda Kamboçya ve Laos, güneyde ve doğuda Güney Çin Denizi ile çevrili ve 331.210 km² yüzölçümüne sahip.

Ülkenin resmi dili Vietnamca. Ayrıca Fransızca, Çince, İngilizce, Khmer dili konuşuluyor. Ülkede eğitim düzeyi yüksek. Ülkenin geleceği açısından Vietnamlılar’ın İngilizce öğrenmelerine özel bir önem veriliyor, ama İngilizce seviyelerinin çok düşük olduğunu da söylemeliyim.

Hemen bir örnek vereyim: Bir kafeye oturdum. Kahvemi içtikten sonra İngilizce check please diyerek hesabı istedim. Ne demek istediğimi anlamadılar. Bill please dedim, anlamadılar. Elimle uluslararası bir işaret olan hesap işaretini yaptım, anlamadılar. Kahveyi gösterip elimde para tuttum, yine anlamadılar. Daha farklı nasıl anlatılırdı bilmiyorum ama İngilizce bilmedikleri gibi işaret dilini de çözememişler. Her ne kadar çok sevimli ve güler yüzlü olsalar da iletişim kurabilmek gerçekten çok zor. Hatta çoğu zaman imkânsız. Ben karşılıklı anlaşma konusunda oldukça zorlandım.

Ülkenin para birimi Dong (VND). Ülkede ister sokaktan, ister oteller içindeki dükkânlardan alışveriş yapın, mutlaka sıkı bir pazarlık yapmalısınız. Size söylenen fiyatın üç veya dörtte birini teklif ederek pazarlığa başlayabilirsiniz. Büyük alışveriş merkezleri dışında ülkede hemen her şey pazarlığa tabi. Bahşiş de yaygın bir uygulama değil. Bu arada ülkede herşey oldukça ucuz. Uçak biletinizi aldıktan sonra burayı ziyaret etmek oldukça hesaplıya geliyor.

Ülkede 4 kutsal hayvan var: Ejderha kral kadar güçlü olmayı, unicorn (tek boynuzlu at) şansı, kaplumbağa sürekliliği ve phoenix (anka kuşu) saflığı temsil ediyor.

Ülkede resmi kayıtlara göre nüfusun % 82’si ateist. Budizm, Taoizm, Konfüçyüs, Cao Dai, Katolik ve İslam inanca sahip nüfus bulunuyor. Bu dinler arasında en yaygın olanı Budizm. Budist okullardan Mahayana Budizmi kuzeyde, Therevada Budizmi güneyde Mekong Deltası’nda, özellikle Khmerler arasında yaygın. Ayrıca güneyde Hoa Hao Budizmi önem taşıyor.

Pagodalar Budizm dinini yansıtan dini yapıları. Tapınaklar ise bir krala, kraliçeye adanan yapılar. Onların din ile bir alakası yok.

Kısa Vietnam tarihi

Arkeolojik bulgulara göre günümüzdeki Vietnam ile Çinhindi’nin ilk sakinleri 50.000 yıl önce bölgeye geldikleri sanılan Negritolar. Daha sonra bölgeye farklı tarihlerde yeni topluluklar gelmiş. Bunların kaynaşması ile günümüzdeki Vietnamlılar’ın atalarını oluşturan ayrı bir etnik topluluk ortaya çıkmış. Bu etnik topluluk farklı hanedanlıklar tarafından yönetilmiş.

Ülke 1800’ün başına kadar neredeyse 1.000 yıl Çin Devleti’nin kontrolünde kalmış. 1800-1945 arasında Fransa’nın sömürgesi olan ülke 2. Dünya Savaşı sırasında Japonya tarafından işgal edilmiş olsa da Fransız yönetimi yerinde kalmış. Savaştan Japonya’nın yenik çıkması üzerine Fransa, Çinhindi Birliği (Kamboçya, Laos, Vietnam)’ni geri almak istemiş ve böylece Çinhindi Savaşları başlamış. 1930 yılında Ho Chi Minh önderliğinde çeşitli grupların bir araya gelmesi ile kurulan Çinhindi Komünist Partisi sömürgeciliğe karşı büyük bir mücadele vermiş. 1946 yılında 1. Çinhindi Savaşı çıkmış. Savaş 1954 yılına kadar devam etmiş. Kuzeyde Demokratik Vietnam Cumhuriyeti, güneyde Vietnam Cumhuriyeti kurulmuş.

Kuzey Vietnam- Güney Vietnam Savaşı

Kuzey Vietnam Ho Chi Minh önderliğinde Çin, Sovyetler Birliği ve diğer sosyalist ülkelerin desteğini alarak 1965 yılına kadar hızlı bir gelişme göstermiş. Güneyde ise baskıya dayalı bir yönetim sistemi hakim olmuş, siyasi istikrar sağlanamamış. 1960 yılında baskı rejimine karşı Vietnam Halk Kurtuluş Cephesi adı ile örgütlenen, baskı ve yolsuzluklardan bıkan komünist olmayan güneylilerin de katılmasıyla güçlenen, Kuzey Vietnam tarafından desteklenen gerilla hareketi Güney Vietnam rejimini ciddi şekilde tehdit etmeye başlamış. Bu durum Güney Vietnam’a 1954 yılından itibaren yardım ve askeri malzeme sağlayan ABD’nin Vietcong olarak adlandırdığı Vietnam Halk Kurtuluş Cephesi gerillalarına karşı Güney Vietnam’a yaptığı yardımların artmasına neden olmuş.

ABD helikopterleri, silahlı güçleri, taşıyıcılar ve binlerce askeri danışman ülkeye gelmiş. Güney Vietnam ordusu güçlendirilmiş. 1965 yılında gerillaların güneye sızmalarını önleme gerekçesi ile ABD, Kuzey Vietnam’a karşı yoğun bir hava bombardımanı başlatmış. Ancak yoğun hava bombardımanları sonuç vermemiş. ABD ve Güney Vietnam ordusu Vietcong gerillaları ile mücadelede başarısız olmuş. Vietcong kuvvetlerinin 1968 yılı şubat ayında şehirler ve askeri üslere karşı düzenlediği Tet Saldırısı Vietnam Savaşı’nda (2. Çinhindi Savaşı) dönüm noktasını oluşturmuş. ABD 1968 yılında barış görüşmeleri başlatmış. Ancak barış görüşmeleri sırasında da savaş devam etmiş. Bölgede ABD birliklerinin azalmasına karşılık ABD’nin Laos ve Kamboçya’ya müdahalesi ile savaş bütün Çinhindi’ne yayılmış. Barış görüşmeleri sırasında 1969 yılında Ho Chi Minh ölmüş.

Savaş 30.4.1975 tarihinde Saigon’un ele geçirmesiyle sona ermiş. İki Vietnam 2.7.1976 tarihinde birleşmiş. Kuzey Vietnam’ın başkenti, bayrağı, marşı ve parası tüm ülkede geçerli olmuş. Aynı yıl Saigon’un adı Vietnam Savaşı’nın lideri Ho Chi Minh anısına Ho Chi Minh City (HCMC) olarak değiştirilmiş.

Ho Chi Minh kimdir?

Ho Chi Minh Vietnam bağımsızlık hareketinin önderi ve Vietnam Demokratik Cumhuriyeti’nin ilk başkanı olarak ülkede anılıyor. Ho Chi Minh Vietnamca da Işığa Kavuşturan anlamına geliyor ve halkı tarafından sevgiyle Ho Amca olarak anılıyor.

Vietnam‘a nasıl gidilir?

Öncelikle Vietnam’a giderken uçak biletinizi gidiş Hanoi, dönüş Ho Chi Minh City olarak almanızı tavsiye ederim (ya da tam tersi). Böylelikle ülkeyi bir ucundan diğer ucuna rahatlıkla gezebilirsiniz.

Hanoi‘ye direkt uçuşla 9 saatte, Ho Chi Minh City‘ye direkt uçuşla 11 saatte gidiliyor. Ayrıca aktarmalı uçuşlar da bulunuyor.

Burası iklimi nedeniyle yılın her dönemi gidebilecek bir ülke değil. İklim ülkenin kuzey, orta ve güney bölgelerinde büyük farklılıklar gösteriyor. Eğer ülkenin tümünü gezmek isterseniz güneyi dikkate alarak aralık ayı ile şubat ayı sonuna kadar olan dönemi tercih etmelisiniz. Bu aylar arasında ülkeye gitmeye karar verirseniz ülkenin kuzeyinde havanın soğuk, güneyinde sıcak olduğunu dikkate alarak bavulunuzu hazırlamalısınız. İklim dışında seyahat planı yaparken dikkat etmeniz gereken bir diğer konu yeni yıllarının tarihini öğrenmek. Vietnam Yeni Yılı (Tết) ocak ayı sonu ile mart ayı arasında bir tarihte kutlanıyor ve günü her yıl değişiyor. Yeni yıldan 10-15 gün önce ülkeye giderseniz sokaklardaki canlılığı, coşkuyu yaşayabilirsiniz.

Havalimanında dikkat!

Vietnam’da hiçbir ülkede karşılaşmadığım bir uygulama var. Havalimanında bavulu teslim aldıktan sonraki çıkış yerinde bavulunuzdaki barkodu boarding kartınızdaki barkod ile karşılaştırıyorlar. Yani havaalanından yanlışlıkla (!) bir başkasının bavulu ile çıkmanız mümkün değil 🙂 .

Otellerde değişik uygulamalar

Otelden çıkış yaparken anahtar verip çıkabileceğinizi sanıyorsanız çok yanılıyorsunuz. Burası Vietnam! Gidip odanızı kontrol etmeleri, birşey çalıp çalmadığınızı görmeleri gerekiyor. Mini bar olsun olmasın her otelde bu uygulamayı yapıyorlar. Her otel çıkışımda bir sonraki durağıma giden otobüsümü yakalamak durumunda olduğum için onları ekstra 10 dakika beklemek beni hep sıkıntıya düşürdü.

Vietnam’a vize almak gerekiyor mu?

T.C. diplomatik, hizmet ve hususi pasaport hamilleri 90 güne kadar Vietnam‘a yapacakları ziyaretlerinde Vietnam vize işlemlerinden muaflar. T.C. umuma mahsus pasaport sahibi vatandaşların ise Vietnam vizesi alması gerekiyor.

Öncelikle şunu belirteyim: Vietnam vizesini ülkeye girişte kapıdan alıyorsunuz. Ancak Vietnam kapı vizesi alabilmeniz için elinizde bir Vietnam vize onay mektubu bulunması gerekiyor. Bu konuyu Vietnam vizesi nasıl alınır konulu yazımda daha detaylı anlattım.

Vietnamlılar evrenden ne diliyor?

1980’li yıllarda Vietnamlılar’ın 4 dileği olduğunu söylüyorlar:

• Çin yemeği
• Fransız evi
• Japon eş
• Kore arabası

Bugün ise Vietnamlılar’ın 4 dileği var:

• Vietnamlı kadın
• Vietnamlı kadın
• Vietnamlı kadın
• Vietnamlı kadın

Vietnam gezilecek yerler

Türkiye’de Vietnam’ı daha çok Hollywood filmlerinde izlediğimiz Vietnam Savaşı ile tanıyoruz. Benim ülkeyle buluşma hikâyem ise Vietnam Turizm Ofisi tarafından ITE HCMC 2018 Ho Chi Minh City Uluslararası Turizm Fuarı’na davet edilmemle başladı. 16 ülkeden seçilen 26 basın mensubu arasında yer alarak basın davetlisi olarak katılacağım fuar bana bu ülkenin kapılarını da açmıştı. Böyle bir organizasyonda yer alacağım için tabii ki oldukça da heyecanlıydım.

Ülkede gezecek yerler oldukça fazla. Şimdi ülkenin genelindeki olmazsa olmaz yerlerden bahsetmek istiyorum. Kendiniz için buralardan esinlenerek bir Vietnam gezi rotası hazırlayabilirsiniz. Hazırladığım Vietnam gezi rotası yazımdan da faydalanabilirsiniz.

Halong Bay

Vietnam’ın kuzeyinde 120 kilometre boyunca uzanan Halong Körfezi, ejderhaların yer yüzüne indiği yer anlamına geliyor. Burası Vietnam denince ilk aklınıza gelen, ilk görmeniz gereken yer olmalı. Eşsiz manzarası, binlerce adası, devasa mağaraları ve balıkçı köyleri ile burası hafızalara kazınan bir yer.

Ninh Bình

Ninh Bình yemyeşil pirinç tarlalarının, küçücük evlerin olduğu, karpostallardaki gibi bir bölge. Burası için Karadaki Halong Bay diyorlar. Çünkü burada da Halong Bay’deki gibi bir sürü dağ-tepe var ama bu dağ-tepeler Halong Körfezi’ndeki gibi denizde değil, karada yer alıyor.

Hanoi

Başkent Hanoi karmaşasına rağmen ziyaret etmeniz gereken bir yer. Kentin tarihi merkezinde yer alan ve şehrin en önemli buluşma noktalarından birisi olan Hoan Kiem Gölü, İade Kılıç anlamına geliyor.

Sapa Taraçaları

Bu bölgedeki pirinç tarlalarının olduğu Muong Hoa Vadisi, Vietnamlılar’ın yaşamını gözlemleyebileceğiniz en iyi yer. Güney doğu Asya’nın geleneksel hayatını başka yerde göremeyeceğiniz dağ halkları Sapa’da yaşıyorlar.

Huế

Huế ülkenin eski başkenti. Ülkenin en uzun Pagoda kulesi olan Thien Mu Pagoda Nguyen yönetimi sırasında 1601 yılında inşa edilmiş.

Hội An

Güney Çin Denizi kıyısında yer alan Hội An 16. yüzyıldan bu yana bölgenin dünyaya açılan limanı olmuş. Kentteki dar kanallardan kanolarla geçilerek ulaşım sağlanıyor, o yüzden de buraya Vietnam’ın Venedik’i de deniliyor.

Danang

East Sea kıyısında, Han Nehri’nin ağzında bulunan Da Nang özellikle Ba Na Hills ve Golden Bridge nedeniyle ülkenin en çok turist çeken şehirlerinden biri.

Nha Trang

İnce, tertemiz kumsallara ve berrak bir denize sahip olan Nha Trang özellikle benim gibi dalış (scuba diving) tutkunlarının tercih ettiği bir yer.

Dalat

Hanoi‘nin 1.300 km güneyinde, Ho Chi Minh‘in 310 km kuzeyindeki Dalat‘ta gerçek Vietnam yaşamına tanıklık edebilirsiniz. Vietnam’ın Alpleri olarak anılan Dalat’tan halk dilinde Sonsuz Bahar Şehri olarak bahsediliyor. Fransız koloni zamanından kalma estetik yapıları ile ön plana çıkan Dalat küçük bir yerleşim olmasına rağmen çevresindeki göller, tropik ormanlar, kanyonlar ve şelaleler ile Vietnam gezi rotasına mutlaka eklenmesi gereken bir yer. Burası bisiklete binmek, doğa yürüyüşü, kaya tırmanışı, rafting yapmak isteyenlerin cenneti.

Mui Ne

Rüzgâr sörfü yapmak için çok uygun bir havaya sahip olan denizi ile adrenalin başkenti olarak anılan Mui Ne geniş kumsalları ve nefis gün batımları ile de adını duyuruyor.

Ho Chi Minh City

Ho Chi Minh City (Saigon), sadece Vietnam’ın en büyük şehri, ekonomik ve sanat merkezi değil, aynı zamanda Asya’nın en hareketli ve gece hayatının en hızlı yaşandığı kenti. Kent 1975 yılına kadar Fransız Koçinçin Kolonisi’nin ve Güney Vietnam’ın başkenti olmuş.

Cu Chi tünelleri

Ho Chi Minh‘e geldiğinizde şehrin yakınında yer alan, ABD’nin Vietnam’a saldırısı sırasında kullanılan Cu Chi tünellerini mutlaka görmelisiniz. Muazzam bir bağlantı tüneli ağı olup ülkenin çoğunun altında yatan çok daha büyük tünel ağının bir parçası olan Cu Chi tünelleri tam bir mühendislik harikası.

Mekong Deltası

Vietnam’da hayat Mekong Nehri’nin denize döküldüğü bereketli toprakların etrafında toplanıyor. Ülkedeki tarım faaliyetlerinin yarısı burada gerçekleşiyor.

Phu Quoc

Kamboçya sahili önünde bulunan Phu Quoc Vietnam’daki en büyük ada. Bozulmamış tropik ormanları, mercan resifleri ve büyük plajları var. Bai Dai (Uzun Plaj) adlı plaj ABC News tarafından dünyanın en güzel ve temiz 5 plajından biri olarak gösteriliyor. Şimdi sıkı durun! Eğer sadece Phu Quoc’a gitmek istiyorsanız 30 güne kadar Vietnam vizesi almanıza gerek yok!

Vietnam gezi notlarımı, Vietnam seyahat ipuçlarını ve Vietnam mutfağını sonraki yazılarımda tanıtmaya devam edeceğim. Siz şimdi Vietnam vizesi için kolları sıvayın. Sonra gelsin nefis bir Vietnam turu.

Instagram'da beni takip edin! Harika bilgileri kaçırmayın ↵