Deniz-kum-güneş tatili seven yazlıkçılar için özellikle upuzun Altınkum plajıyla oldukça gözde olan Aydın‘ın turistik ilçesi Didim ailemle birlikte birkaç yazımızı geçirdiğimiz bir ilçe. Ancak benim gözümde Didim‘in en önemli özelliklerinden birisinin ne olduğunu soracak olursanız Didyma olduğunu söyleyebilirim. Bu yazımda da antik dünyanın 3 büyük tapınağından biri olan Apollon Tapınağı‘na ev sahipliği yapan Didyma‘dan bahsedeceğim.
Efsaneye göre Apollon bir gün Didim yöresinde çobanlık yapan Brankhos’a rastlamış. Kanının kaynadığı çobanı çok sevmiş ve ona biliciliğin sırlarını öğretmiş. Çoban Brankhos da bugün Apollon Tapınağı’nın yerinde bulunan defne ormanı ve su kaynağının yanına Apollon adına ilk tapınağı kurmuş. Zaman içinde Brankhos’un soyundan gelenlere Brankidler denilmeye başlanmış. Bu kişiler çok uzun bir süre Apollon Tapınağı’nın yöneticiliğini yapmışlar. Didyma bu nedenle Brankhidai yani Brankhidler’in ülkesi olarak da biliniyor.
Didyma aslında bir antik kent değil, İyonya sahili üzerinde yer alan bir antik Yunan kutsal alanı. Apollo Tapınağı‘nı içeriyor. Miletos‘tan gelen kutsal yol ile bağlantıya sahip olan kehanet merkezi Helen dünyasının en ünlü kehanet merkezi olarak tanınıyor.
Eğer Didim‘e tatile gittiyseniz ilçe merkezine yaklaşık 2 km uzaklıkta yer alan Didyma‘ya kolaylıkla gidebilirsiniz. Eğer benim gibi Bodrum‘dan gitmeyi planlıyorsanız kişiye özel turlar düzenleyen Ibex Adventure Club ile iletişime geçip Didyma – Miletos (Milet) – Priene turuna katılabilirsiniz.
IBEX ADVENTURE CLUB “Kudu Travel Agency”
https://www.ibextravel.com.tr/
📞 +90 (533) 515-3085
✉️ [email protected]
Şimdi biraz mitolojiye göz atalım mı? En büyük tanrı Zeus’un sevgilisi Leto hamile kalınca Zeus’un kıskanç karısı Hera’dan kaçmak için Kynthos Dağı’na gelmiş. Burada Apollo ve Artemis’i doğurmuş. Doğum esnasında göklerden altın pırıltılı yağmurlar yağmış ve Apollo ışığın tanrısı olmuş. Apollo aynı zamanda kehanetlerin babasıymış ve Orakl (rahibe) merkezleri onun onuruna yapılmış. Bu merkezlerin en önemlileri de Delphi, Claros ve ikiz anlamına gelen Didima (Didymaion) imiş.
Didyma gezilecek yerler
Bu kutsal alan içinde Apollon Tapınağı’nı barındırıyor.
Apollon Tapınağı
Yapımına M.Ö 560 yılında başlanan tapınak Işık ve Güneş Tanrısı Apollon’a adanmış. Tapınağın mimarı olan Pytheos, dünyanın yedi harikası ya da diğer adıyla antik dönemin yedi harikasından biri olan Mausoleum‘un (tepesindeki 4 atlı arabayı yaptığı düşünülüyor) ve Priene‘deki Athena Polias Tapınağı‘nın da mimarı olmasıyla tanınıyor. Dor düzenini tapınaklar için uygun bulmayan Pytheos tapınaklarda ideal düzen olarak gördüğü İyon düzenini, sütun kaidelerinde ise Anadolu-İyon tipi tercih etmiş.
Antik çağlarda gelecekten haber veren kâhinler büyük saygı görüyorlarmış. Kâhinlerin ilham aldığı en önemli mekânlardan birisi de Apollon Tapınağı‘ymış. Kehanet Avlusu’na tüm hünerlerini sergilemeye gelen kâhinler önce kutsal su ile yıkanırmış. Sonra gazlarla ve defne yaprakları ile transa geçip su falı bakarlarmış.
Apollon Tapınağı M.Ö 5. yüzyılda Pers Kralı Darius tarafından yok edilmiş. Kanakhos tarafından yapılan Tanrı Apollon heykeli Ekbatana’ya yani bugünkü İran’a götürülmüş. Tapınak bu dönemi takip eden 180 yıl boyunca harabe olarak kalmış.
Büyük İskender’in Persler’i yenip buraya gelmesiyle birlikte yeniden bir canlanma yaşanmış. Büyük İskender’in komutanlarından Seleukos’un emriyle bugün kalıntılarını gördüğümüz tapınağın yapımına başlanmış. Seleukos ayrıca Ekbatana’ya kaçırılan Apollon heykelini de geri getirtmiş. Ancak tapınak hiçbir zaman tamamlanamamış.
Medusa Başı
Apollon Tapınağı’ndaki en önemli sembollerden biri ise Medusa figürü. Mitolojide Medusa tanrıçaları kıskandıracak, tanrıları da peşinden koşturacak güzellikte biri. Bir gün denizler tanrısı Poseidon tanrıça Athena’nın tapınağında Medusa’ya zorla sahip olmuş. Kıskançlıktan çılgına dönen Athena, Medusa’yı gorgona yani keskin dişli, saç yerine başında canlı yılanlar olan dişi canavara döndürmüş. Medusa artık 3 kızkardeşinin içinde ölümlü ve kendisine bakanları taşa çevirme gücüne sahip olanmış. Bu nedenle antik çağlarda özel yerleri kötülüklerden korumak için Medusa kabartmaları ve resimleri kullanılmış. Athena gorgon yapma cezasını az bulmuş ve Medusa’nın başını kestirmiş. Medusa’nın Poseidon’dan olma çocukları Pegasus ve Chrysar gövdesinden fırlamış. Vücudundan sıçrayan kan damlaları da Libya çöllerinde düşmüş ve yılana dönüşmüş.
Didyma güzelliklerle dolu bir kutsal alan. Burada yer alan Apollon Tapınağı‘nı sizin de keşfetmeniz dileğiyle…
Instagram'da beni takip edin! Harika bilgileri kaçırmayın ↵
