Kars, kahramanlık destanlarının yazıldığı, kültürlerin harmanlandığı bir kent. Burada tarih kokulu en önemli yer ise Ani Antik Kenti. Yontma Taş Çağı’ndan itibaren kesintisiz bir yerleşime sahip olan Kars, kültür turizmi açısından oldukça önemli bir şehir. Şehir, geçmişte Bagratlı Krallığı’na ve Cenub-u Garbi Kafkas Hükümeti’ne (Güneybatı Kafkasya Cumhuriyeti) başkentlik yapmış. Bu özelliği ile Türkiye’de herhangi bir ülkeye başkentlik yapmış ender şehirlerden birisi.
Türkiye’nin Kafkasya’ya açılan kapısı konumundaki kent, Kafkas Üniversitesi’nin açılmasıyla hızla gelişmeye başlamış ve zaman içinde bir öğrenci kenti durumuna gelmiş.
Orhan Pamuk’a Nobel Edebiyat ödülünü kazandıran Kar romanının, Kars’ta bir kahvede yazdığını biliyor muydunuz?
Kars gezilecek yerler
Sarıkamış Allahüekber Dağları Milli Parkı
Doğu Anadolu turunda Erzurum‘dan ayrıldıktan sonra bizi yaylalar, kanyonlar, Aras Nehri ve dağlar bekliyordu. 2004 yılından beri koruma altında olan Sarıkamış Allahüekber Dağları Milli Parkı da gördüğümüz özel yerler arasındaydı.
Binlerce Osmanlı askerinin donarak şehit olduğu ve tarihte başarısız Sarıkamış Harekatı olarak anılan acı olay, milli parkın tarihi özelliğini ifade ediyor. Bölgenin milli park ilan edilmesinde tarihi olayların yanında, yaban hayatının zenginliği, sarıçam ormanları ve doğal güzellikler de etkili olmuş. Milli park, ülkemizde deniz seviyesinden en yüksek rakımda sarıçam ormanına rastlanan bölge özelliğini taşıyor.
Milli park içinde Allahuekber Tepe Şehitliği, Dikenli Tepe Tabya Şehitliği, Çakırbaba Şehitliği, Ağababa Şehitliği, Meçhul Asker Şehitliği, Sarıkamış Şehitliği, Soğanlı Şehitliği, Divik Köyü Şehitliği, Bardız Geçidi Şehitliği bulunuyor.
Sarıkamış Şehitleri Anıtı
Burada Sarıkamış Şehitleri Anıtı‘nı ziyaret ettik. 1. Dünya Savaşı sırasında Osmanlı İmparatorluğu ve Rusya İmparatorluğu arasında Sarıkamış’ta gerçekleşen ve Osmanlı İmparatorluğu için büyük bir başarısızlıkla sonuçlanan askeri girişimde şehit olan askerlerimiz anısına yaptırılan anıttan hüzünle ayrıldık.
12 Havariler Kilisesi
(Kümbet Camii)
Kars Kalesinin güney eteğinde Kale İçi Mahallesinde yer alan 12 Havariler Kilisesi (Kümbet Camii) şehirdeki Ermeni kiliselerinden biri. Bagratlı Krallığı döneminde Kral Abbas tarafından MS 932-937 yılları arasında yaptırılmış. 1064 yılında Müslüman egemenliğine geçen yöredeki bu kilise camiye dönüştürülerek Kümbet Cami adını almış. Bölge Rus hakimiyetine girince camii Rus Ortodoks Kilisesine çevrilmiş, 1918 yılında Türk hakimiyetine girince yeniden camiye çevrilmiş. 1964 yılında ise müzeye dönüştürülerek, şehirde yapılan kazılardan elde edilen tarihi eserler burada sergilenmeye başlanmış. Kars Müzesi adıyla da bilinen bu eski ibadethane, bu işlevini 1981 yılına kadar sürdürmüş. 1993 yılından bu yana yine cami olarak kullanılıyor.
Evliya Camisi
Sultan III. Murad, Kars Kalesi onarılırken burada cami, medrese ve hamam yaptırmış. Bu camilerden biri olan Evliya Camisi‘nin yapım yılı 1579. Cami 18. yüzyılın başlarında yıkılmış, kısa bir süre sonra da onarılmış.
Kars Kalesi
Anadolu Selçuklu Devleti’ne bağlı Saltuklu Beyi Melik İzzeddin’in emri ile veziri Firuz Akay tarafından 1153’de inşa ettirilmiş olan Kars Kalesi, şehrin tepeden en güzel izlenebileceği yerlerden biri.
Zavotlar Pazarı
Akşam saati geldiğinde otelimize gitmeden önce Zavotlar Pazarı‘ndan bal, yağ, gravyer,peynir ve arı sütü alışverişimizi yaptık. Buraya telefonla ya da e-posta göndererek de sipariş verebilirsiniz. (☎ (474) 223-5610, ☎ (537) 709-6574, zavotlar2@hotmail.com ).
Ani antik kenti
Sabah ilk olarak 11.-12. yüzyıla ait bazı İslam mimarisi eserlerini de barındıran Ani antik kentine gittik. Ani, 961-1045 yılları arasında Pakraduni (veya Bagratuni-Bagrat) Hanedanlığı’ndan Ermeni hükümdarlarının başkenti olmuş.
Hristiyanlar ve Ermeniler tarafından kutsal sayılan Ani, İpek Yolu üzerinde. Binbir Kiliseli Kent olarak adı geçen şehir, Meryem Ana’ya adanmış en büyük yapısı ile dikkat çekiyor. İncil’in ilk 4 bölümünü yazan Matta, Markos, Luka, Yuhanna’ya adanmış olan figürlerle süslü kiliseleri var. Türkler’in Anadolu’ya girdikten sonra ilk yaptırdıkları cami ve Anadolu’nun ilk Zerdüşt Tapınağı burada. Bu özelliğiyle Ani, Müslümanlar ve Zerdüştler için de çok önemli bir kent.
Ani, büyüleyici bir şehir. Gezmeden önce hakkında çok bilgim olmayan, ama gezdikten sonra da aklımdan çıkmayacak kadar etki bırakacak bir hali var. 2012’de UNESCO tarafından Dünya Mirası Geçici listesine dahil edilen kent, 2016’da Dünya Mirası olarak tescil edildi.
Arpaçay kıyısındaki Ermenistan sınırımızda yer alan Ani’de 8 kadar kilise, şehir suru, ve 1 cami, halen ayakta duran eserlerin en önemlileri. Bir tarih hazinesi olan Ani’yi ben de dünya gözüyle görebildim ya, ne mutlu bana…
Doğu Ekspresi treni
Doğu Ekspresi treni ile Kars’a gelmek, son zamanların en tercih edilen gezilerinden birisi oldu. Siz de herkesin can atarak gittiği bu geziyi, plânlarınıza dahil edebilirsiniz. Yalnız biletler yok satıyor. O nedenle çok önceden biletinizi almanızda fayda var.
Çıldır Gölü
Kış sezonunda üzerinde atlı kızaklar ile gezebileceğiniz Çıldır Gölü‘nü de listenize almanızı öneririm. Kışları tamamen donan tek gölümüz olan Çıldır Gölü üzerinde Kafkas halkının katıldığı Çıldır Göl Festivali ve Aşık Festivali yapılıyor.
Sarıkamış Kayak Merkezi
Burası 5 etaplı pistleri ve 12 kilometrelik geniş alanı ile gözde bir kış tatil merkezi.
Kaz etinin, gravyerin, sarı balığın ve daha nice yöresel lezzetlerin tadına doymak için bile buraya gelebilirsiniz. Hele kaz etinin namı Türkiye sınırlarını bile aşmak üzere. Benden söylemesi.
Kars, civarındaki doğal ve tarihi zenginlikleriyle kesinlikle ziyaret edilmesi gereken bir şehrimiz. Şimdi bana Doğu Anadolu’da ilk olarak nereye gitmek isteyeceğimi sorsalar, hiç tereddütsüz Ani derim!
