Sınır komşumuz olan Ermenistan veya resmî ismiyle Ermenistan Cumhuriyeti, Avrasya’nın Güney Kafkasya bölgesinde bulunuyor. İncil’e göre Ermenistan halkının ataları, Nuh’un torunlarından Hayk kabilesine dayanıyor. Burası çok yakınımızda olmasına rağmen hakkında hem önyargılarımız olan hem de çok fazla bilgiye sahip olmadığımız bir ülke. Ülkede Lori eyaletindeki Haghpat & Sanahin Manastırları, Kotayk eyaletindeki Geghard Manastırı & Yukarı Azat Vadisi, Armavir eyaletindeki Eçmiatsin Katedrali, Eçmiatsin Kiliseleri, Zvartnots Arkeolojik Alanı; UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde bulunuyor.

Ermenistan harita Kaynak:Wikipedia (By kentronhayastan, Ssolbergj – Ssolbergj’s work, Public Domain, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=9091810)

Bütün sınır komşularımızı görmek isteyen bir gezgin olmama rağmen bazılarına hâlâ gidememiştim. Şimdiyse sırada bilgimin sınırlı olduğu ama gitmek için çok istek duyduğum Ermenistan vardı. Hrant Dink Vakfı’nın Gazeteci Diyalog Programı’na davet edilince ben de komşumuz Ermenistan’ı yakından tanıma fırsatına eriştim.

Hrant Dink Vakfı’nın Danimarka Dışişleri Bakanlığı’nın desteğiyle gerçekleştirdiği Gazeteci Diyalog Programı; komşu iki ülkenin gazetecileri arasında bağları kuvvetlendirmek, gelecekte yeni işbirlikleri yaratmak ve iki ülke arasındaki haber alma ağlarının doğru yollardan kurulmasına katkıda bulunmak amacıyla 2009 yılından bu yana her sene uygulanıyor.

Bense komşu ülkeyi uzaktan da olsa daha önce görmüştüm. Kars‘ın Ani Antik Kenti‘nin yanından akan Akhuryan (Arpaçay) Nehri üzerindeki İpekyolu Köprüsü tek kemeri çökmüş bir hâlde Türkiye-Ermenistan arasında yer alıyor. Ani’den karşı kıyılara bakmıştım, bir gün buralara ayak basacağımı bilmeden…

Ani harabelerinden Ermenistan’a bakarken

Kapalı olan sınır kapıları (Iğdır’a bağlı Alican ve Kars’a bağlı Akyaka), iki ülke arasında karadan geçişi mümkün kılmıyor. Karayolundan gitmek isterseniz, ancak Gürcistan üzerinden Ermenistan’a geçebilirsiniz.

Ermenistan

Ermenistan’a vize almak gerekiyor mu?

Ermenistan’a seyahat edecek T.C. vatandaşları vizeye tabi. Umuma mahsus pasaport hamili vatandaşları Ermenistan’a uçakla gidilmesi hâlinde havalimanında vize alabiliyor. Hususi, hizmet ve diplomatik sahiplerine ise sınırda / havalimanında vize verilmiyor. Bu pasaport sahiplerinin seyahatleri öncesinde diplomatik / konsüler temsilciliklerden vize alması gerekiyor. Aman dikkat! Grubumuzda yeşil pasaportlu bir arkadaşımız diplomatik temsilciliklerden aldığı izin onayı Erivan Zvartnots Uluslararası Havalimanı’na gönderilmediği gerekçesiyle neredeyse Türkiye’ye geri gönderilecekti!

Ermenistan & Kapalı Sınır Kapıları

Ermenistan & Kapalı Sınır Kapıları

Ermenistan’a nasıl gidilir?

İstanbul’dan Erivan’a 2 saatlik direkt uçuşla gidiliyor. Ayrıca aktarmalı seferler de bulunuyor.

Ermenilerin kökleri M.Ö 6. yüzyıldaki Urartu Krallığı’na dayandırılıyor. 38 harften oluşan Ermeni alfabesinin 5. yüzyıl başlarında Mesrob Maşhods tarafından bulunmasıyla kültür alanında bir Altın Çağ başlamış. Alfabenin icadı Ermeniler arasında kültürel gelişimin miladı kabul ediliyor.

Ermenistan & Kapalı Sınır Kapıları

Ermenistan & Kapalı Sınır Kapıları

1918’de Kafkasya’da kurulan bağımsız Ermenistan Cumhuriyeti ekonomik, askeri ve siyasi krizler sonunda 1920’de Sovyetler Birliği’ne katılmış. 1991’de Sovyetler Birliği’nden ayrılarak bağımsızlığını ilan etmiş.

Ermenistan & Kapalı Sınır Kapıları

Ermenistan & Kapalı Sınır Kapıları

Dolu dolu 5 gün kaldığım ülkede Erivan gezilecek yerlerin oldukça zengin, Ermenistan yemeklerinin de oldukça leziz olduğunu gördüm. Ayrıca burada sanata çok değer verildiğini de anladım.

Ermenistan gezilecek yerler

Bana buraya gitmeden önce korkup korkmadığımı soranlar oldu, hatta siyasi gerginlikten ötürü gitme diyenler de. Bense her ülkenin kendine has güzellikleri olduğunu ve her birinin keşfedilmeye değer olduğunu düşünenlerdenim. Bireysel ve ülkesel ilişkileri düzeltmek ve geliştirmek içinse çözüm belli: Sevgi ve kardeşlik.

Gittiğimde gördüm ki aslında gerçekten de aynıyız. Güvenlik açısından da hiç sorun hissetmedim. Demek ki önyargılardan kurtulmak, kin ve nefretten arınmak, sadece sevgi tohumları yeşertmek gerekiyormuş. Çünkü insanlığı ve evrensel barışı ancak sevgi besleyebiliyor.

Ermenistan hediyelik eşya Fotoğraf: Burak Kan

Yazılarımda kendi fotoğraflarımın yanında benimle birlikte geziye katılan gazeteci / blogger arkadaşlarımın fotoğraflarından da faydalandım. İstedim ki kurulmak istenen ilişkilerde hepimizin bir emeği olsun. Katkıda bulunan herkese tekrar teşekkürlerimle!

Bir Ermeni kadın Fotoğraf: Serfiraz Ergun

Hrant Dink Ermenistan’la ilişkimizi, iki yakın halk, iki uzak komşu, diye nitelendirmiş. Ben de bu gezimi ve yazılarımı barış ve sevgiye adıyor, iki yakın halkın iki yakın komşu olmasını da gönülden diliyorum. Gittiğinizde siz de kendi gözlerinizde aslında aynı olduğumuzu, aynı kültürü paylaşan, sadece farklı dili konuşup farklı sınırlarda yaşayan insanlar olduğumuzu göreceksiniz.

Zülfü Livaneli’nin de dediği gibi:

Dünyayı güzellik kurtaracak,
Bir insanı sevmekle başlayacak herşey

Keşfetmeniz dileğiyle…