Küçük Dünya | Gezi Rehberi
Menu
  • Türkiye
    • Akdeniz
    • Doğu Anadolu
    • Ege
    • Güney Doğu Anadolu
    • İç Anadolu
    • Karadeniz
    • Marmara
  • Yurt Dışı
    • Avrupa
      • Almanya
      • Andorra
      • Avusturya
      • Belçika
      • Çekya
      • Finlandiya
      • Fransa
      • Hollanda
      • İngiltere
      • İrlanda
      • İspanya
      • İsviçre
      • İtalya
      • Kıbrıs Cumhuriyeti
      • KKTC
      • Macaristan
      • Monako
      • Polonya
      • Portekiz
      • Ukrayna
      • Vatikan
    • Balkanlar
      • Arnavutluk
      • Bosna-Hersek
      • Bulgaristan
      • Hırvatistan
      • Karadağ
      • Makedonya
      • Romanya
      • Sırbistan
      • Slovakya
      • Slovenya
      • Yunanistan
    • Baltık
      • Estonya
      • Letonya
      • Litvanya
    • Kafkaslar
      • Ermenistan
      • Gürcistan
    • Uzak Doğu
      • Brunei
      • Endonezya
      • Filipinler
      • Hindistan
      • Kamboçya
      • Laos
      • Maldivler
      • Myanmar
      • Singapur
      • Tayland
      • Tayvan
      • Vietnam
    • Orta Asya
      • Kazakistan
      • Kırgızistan
      • Özbekistan
    • Orta Doğu
      • İran
      • Katar
      • Lübnan
      • Ürdün
    • Afrika
      • Fas
      • Kenya
      • Mısır
      • Namibya
      • Tanzanya
      • Uganda
    • Kuzey Amerika
      • ABD
      • Kanada
      • Meksika
    • Karayipler
      • Bahamalar
      • Cayman Adaları
      • Curaçao
      • Dominik Cumhuriyeti
      • Jamaika
      • Küba
    • Orta Amerika
      • Honduras
      • Kosta Rika
    • Güney Amerika
      • Peru
  • Dalış Rehberi
  • Oteller
  • Seyahat İpuçları
  • Hakkımda
  • Basındayım
    • TV
    • Radyo
    • Dergi Ve Gazete
    • Diğer Bloglar
    • Kitaplarım – Denizaşırı Yalnızlık
  • İletişim
Küçük Dünya | Gezi Rehberi
  • Türkiye
    • Akdeniz
    • Doğu Anadolu
    • Ege
    • Güney Doğu Anadolu
    • İç Anadolu
    • Karadeniz
    • Marmara
  • Yurt Dışı
    • Avrupa
      • Almanya
      • Andorra
      • Avusturya
      • Belçika
      • Çekya
      • Finlandiya
      • Fransa
      • Hollanda
      • İngiltere
      • İrlanda
      • İspanya
      • İsviçre
      • İtalya
      • Kıbrıs Cumhuriyeti
      • KKTC
      • Macaristan
      • Monako
      • Polonya
      • Portekiz
      • Ukrayna
      • Vatikan
    • Balkanlar
      • Arnavutluk
      • Bosna-Hersek
      • Bulgaristan
      • Hırvatistan
      • Karadağ
      • Makedonya
      • Romanya
      • Sırbistan
      • Slovakya
      • Slovenya
      • Yunanistan
    • Baltık
      • Estonya
      • Letonya
      • Litvanya
    • Kafkaslar
      • Ermenistan
      • Gürcistan
    • Uzak Doğu
      • Brunei
      • Endonezya
      • Filipinler
      • Hindistan
      • Kamboçya
      • Laos
      • Maldivler
      • Myanmar
      • Singapur
      • Tayland
      • Tayvan
      • Vietnam
    • Orta Asya
      • Kazakistan
      • Kırgızistan
      • Özbekistan
    • Orta Doğu
      • İran
      • Katar
      • Lübnan
      • Ürdün
    • Afrika
      • Fas
      • Kenya
      • Mısır
      • Namibya
      • Tanzanya
      • Uganda
    • Kuzey Amerika
      • ABD
      • Kanada
      • Meksika
    • Karayipler
      • Bahamalar
      • Cayman Adaları
      • Curaçao
      • Dominik Cumhuriyeti
      • Jamaika
      • Küba
    • Orta Amerika
      • Honduras
      • Kosta Rika
    • Güney Amerika
      • Peru
  • Dalış Rehberi
  • Oteller
  • Seyahat İpuçları
  • Hakkımda
  • Basındayım
    • TV
    • Radyo
    • Dergi Ve Gazete
    • Diğer Bloglar
    • Kitaplarım – Denizaşırı Yalnızlık
  • İletişim
Ege

Kuzey Ege yemekleri – Kuzey Ege mutfağı

Yazar yaprakgurdal
Nis 24, 2020 228 0 2
Paylaş
İçerik gizle
1 Kuzey Ege yemekleri – Kuzey Ege mutfağı
1.1 Yağlı Pide
1.2 Sura (Kaburga Dolması)
1.3 Ot kavurması
1.4 Otlar: Cibes – Turp otu – Azma Otu – Stifno – Ebegümeci – Arapsaçı
1.5 Kuzu etli şevketi bostan
1.6 Avunya mantısı (Saçaklı mantı)
1.7 Keşkek – Nohut – Pilav Üçlemesi
1.8 Sarma içi (Sulu kısır)
1.9 Höşmerim
1.10 Koyun yoğurdu
1.11 Acı filiz (Yabani kuşkonmaz)
1.12 Fava
1.13 Enginar
1.14 Dible (dibile) tatlısı

Kuzey Ege yemekleri hakkında neler biliyorsunuz? Kuzey Ege’nin yöresel tatlarını tanıyor musunuz? Ege Türk TV sunucusu, yapımcısı  ve Gurme dergisi yemek yazarı arkadaşım Sinem Donancı Küçük Dünya için Kuzey Ege yemeklerini kaleme aldı. O zaman buyrun yazıya…

Kuzey Ege yemekleri
Sura sofrası

Kuzey Ege yemekleri – Kuzey Ege mutfağı

Gelin Kuzey Ege mutfağına bir göz atalım.

Yağlı Pide

Kuzey Ege de özellikle Edremit körfezinde bilinen yağlı pide bildiğiniz manada bir pide değil. Mayalı bir hamur hazırlanarak tepsiye yayılıyor, sonra kavrulmuş pırasalar veya isteğe göre otlu peynir konularak diğer kat üstüne açılıyor ve fırına veriliyor. Tuzlu bir ikramlık olan bu pide daha çok evlerde yapılıyor.

Kuzey Ege yemekleri
Yağlı pide

Sura (Kaburga Dolması)

Sura (kaburga dolması) Kurban Bayramları’nın olmazsa olmazıdır. Damat yemeği de denir. Meşakkatli olduğu ve geniş aile sofralarında şenlikle yeneceği için bu adı almıştır. Kuzunun sol kolu kaburga ile birlikte alınır ve gömlek kısmı açılarak içine önceden hazırlanan ciğer ve üzümlü iç pilav doldurulur. Eski usul çarşı fırınında 8 ila 10 saat arası tiridi verilerek (suyu alttan alıp üstüne dökülerek ve devamlı kontrol edilerek) pişirilir. Tel tel ayrılan etin ve mis gibi pişen pilavın yemesine doyamazsınız. Bölgede kimi lokantalar haftanın belli günleri müşterileri için yapmaktadır.

Kuzey Ege yemekleri
Kuzey Ege yemekleri – Sura

Ot kavurması

Kuzey Ege endemik bitki örtüsünün çeşitliliği ile nam salmıştır. Bölge insanı hangi mevsimde hangi otun biteceğini iyi bilir ve dağdan bayırdan toplar. Bunları bir güzel taze soğanla ya da kuru soğanla kavurur, kendine öğün eder. Paşa gönlüne göre üzerine yumurta da kırılabilir. Yoğurtlanarak yenir. Sulu yemek satan esnaf lokantalarında da sıkça rastlanır. Bölgenin meşhur koyun yoğurdu da yanına pek yakışır.

Kuzey Ege mutfağı
Otlar ve mezeler

Otlar: Cibes – Turp otu – Azma Otu – Stifno – Ebegümeci – Arapsaçı

Bu saydığım otlar ve daha da fazlası Egeliler tarafından haşlanarak meze ya da salata hatta başlı başına bir öğün olarak afiyetle yenir. Üzerine sarımsak, zeytinyağı ve limon ile hazırlanan sos ile şahlanmaktadır.

Arapsaçı – anason kokulu ot

Kuzu etli şevketi bostan

Girit kökenli olan şevketi bostan göçmen kültürü ile birlikte Ege Mutfağı’nda kendine yer açmış ve çokça sevilmiştir. Dikenli ve ayıklaması zahmetli olan şevketi bostan (diğer adıyla akkız) bir ada yemeği olmasından kaynaklı olarak kuzu etli pişer. Özel terbiyesi ile son halini alır. Seveni olduğu kadar sevmeyeni de vardır. Esnaf lokantalarının tezgâhında mevsimi olan bahar aylarında kendine yer bulur.

Şevketi bostan

Avunya mantısı (Saçaklı mantı)

Kuzey Ege’de yapılan ve göçebe Türkmenlerden mutfağımıza gelen lezzet Avunya mantısı (ya da saçaklı mantı) Avunya’dan bize armağan. Avunya Kazdağları’nın sırtı diyebileceğimiz Çanakkale Yenice’den başlayıp Balıkesir Gönen’e kadar uzayan coğrafyaya verilen isim. Bu bölgeden çıkan mantı da Avunya mantısı olarak ünlenmiş ve zamanla tüm bölgenin bildiği bir lezzet olmuş. İster el açması yufka ile isterseniz çarşı yufkasının birer parmak kesilerek fırında kızartılmasıyla ana gövdesi oluşan yemeğe tavuk göğsü, pirinç ve kuru soğanlı harç ile haşlanmış nohut eşlik eder. Evlerde sıkça yapılan bu yemeğe lokantalarda nadir de olsa rastlamak mümkündür. Üzerine her mantıda olduğu gibi sarımsaklı yoğurt dökülür.

Kuzey Ege yemekleri
Kuzey Ege yemekleri – Avunya mantısı (Saçaklı mantı)

Keşkek – Nohut – Pilav Üçlemesi

Hemen hemen her yörede görülen keşkek Kuzey Ege’de düğün, dernek, şenlik ve ölüm hayrı gibi pek çok olayda sunulan bir yemek olmuştur. Edremit Körfezi’ndeki ana malzeme yarma denilen iri buğday, kuzu gerdan (ki artık günümüzde bu ekonomik şartlar yüzünden tavuk etine dönmüştür), kuru soğan, tuz ve zeytinyağıdır. Saatlerce kısık ateşte pişen ve sonra dövülerek evlerde mikserle helmelenmesi sağlanan keşkek yanında sade pilav ve etli nohut yemeği ile beraber servis edilir. Lokantalarda da bulunan bu lezzet üçlemesi epey ağır bir yemek olduğundan yazın fazla pişirilmez.

Kuzey Ege yemekleri
Keşkek

Keşkek yemeğinin etrafında gerçekleşen ritüellere de Tören Keşkeği Geleneği adı veriliyor. Keşkek pişirilmeden önce buğday ve etin uzun süre boyunca dövülmesi ve pişirilme sırasında ise yemeğin ortak bir ritimle karıştırılması geleneğin sembolik yönlerini oluşturuyor. Tören keşkeği geleneği UNESCO somut olmayan kültürel miras listesinde yer alıyor.

Sarma içi (Sulu kısır)

Sanıyorum sarma sarmanın zorluğundan olacak, Kuzey Egeli kadınlar sarma içi diye bir ikramlık bulmuşlar. Bulgur, soğan, domates, biber, bol bol yeşillik ve zeytinyağı ile hazırlanan sarma içi epey sulu servis edilmektedir. Yanına marul, turşu ya da lahana yaprağı verilir. Kaşık kaşık yenir. Sadece evlerde hazırlanır, maalesef lokantada bulunmaz. Hatırınızın geçeceği Egeli bir komşunuz varsa sizin için yapmasını rica edebilirsiniz. Ya da daha sonra yayınlayacağımız sarma içi yazısından tarifine uyarak kendiniz yapabilirsiniz.

Kuzey Ege yemekleri
Kuzey Ege yemekleri – Sarma içi

Höşmerim

Marmara ve Ege’de bilhassa Balıkesir’de meşhur olan höşmerim tatlısının ana malzemesi irmik, peynir, süt ve şekerdir. Açık sarı bir renge sahip olan höşmerim ilk görenler için irmik helvası kıvamındadır. Çanakkale’de ise fırınlanarak satılır. Üstü hafif sert kabuklu yapısına dondurma çok yakışır.

Höşmerim

Koyun yoğurdu

Koyun yoğurdu Ege Bölgesi’nde yaygın olarak tüketilir. Özellikle kuzulama dönemi ardından bollaşan koyun sütü ile yapılan yoğurt, alışık olmayanlarca fazla ekşi ve kokulu bulunabilir ama özellikle Edremit Körfezi’nde sofralarda bolca bulunur. Zeytinyağlı sarmadan köy tarhanasına kadar her şeyin yanına yakıştırılır. Şarküteri ve mandıra dükkânlarının yaygın olduğu bölgede, çoğunun vitrin camında koyun yoğurdu bulunur yazısını görebilirsiniz.

Koyun yoğurdu

Acı filiz (Yabani kuşkonmaz)

Nisan ayının gelmesiyle pazar tezgâhlarında yerini alan acı filiz elle bıçak değdirmeden çatala gelecek şekilde minik minik bölünür. Sonra da taze soğan ya da kuru soğanla has zeytin yağında bir güzel kavrulur. Bir de üstüne yumurta kırılarak lezzet, şahlandırılır. Daha çok evlerde yapılsa da mevsiminde esnaf lokantalarında da rastlanıldığı olur. Denk gelirseniz kaçırmayın. Zira mevsimi çok kısadır.

Acı filiz (Yabani kuşkonmaz)

Fava

İşte Akdeniz ve Ege’nin biricik mezesi ve gönüllerin sultanı bir lezzet: Fava. Kuru bakla ile yapılan ve içine çiğ soğan katılarak servis edilene tam tekmil denilen fava, daha çok yaz akşamı balık sofralarının eşlikçisidir. Kuru bakla, kuru soğan, tuz ve şeker ile pişen bu lezzeti üzerine zeytinyağı ve dereotu gezdirerek sunarız. Evlerin yanı sıra lokantalarda da rahatlıkla bulabilirsiniz.

Fava

Enginar

İlkbaharla birlikte Egeliler’in dört gözle beklediği enginarın da zamanı gelmiş demektir. Dolması, sulu yemeği, kalbinden zeytinyağlı mezesi ile sofraların gözdesidir. Pişirirken salça kullanılmayan ve kuru soğan yerine tazecik soğan ile mis gibi pişen enginar ağızda adeta dağılır. Garnitür (bezelye, havuç ve patates) ile şenlenen enginarın karaciğer antioksidanı olması da bonusudur. Üzerine bir de taze dereotu konuldu mu yeme de yanında yat olur!

Etli enginar

Dible (dibile) tatlısı

Bir hamur tatlısı olan dible başka yörelerde nadir olarak bilinmektedir. İnce olarak açılması gereken ve kül suyundan sırrını alan bu tatlı Kuzey Ege’de özellikle Yörükler’ce düğün ve hayırlarda hâlâ yapılmaktadır. Çıtır çıtır ve neredeyse kristal görünümlü bu tatlı şerbetli tatlı severlerin gözdesi olacaktır. Yüzyıllar öncesinden gelen tarifiyle dibleyi esnaf lokantalarında, özellikle ev yemeği yapan yerlerde nadir de olsa bulabilirsiniz.

Kuzey Ege yemekleri
Dible (dibile) Tatlısı

Girit göçmeni bir anneannenin Ege’de doğmuş torunu olarak kuzey Ege yemekleri benim en favori yemeklerimdir. Sonraki yazılarda Sinem Donancı kaleminden bu yemeklerin tariflerini de yayınlayacağım. Sizin de hepsini evinizde yapmanız ve tatmanız dileğiyle…

Küçük Dünya Instagram Instagram'da beni takip edin! Harika bilgileri kaçırmayın ↵

 

Paylaş
Yazar
yaprakgurdal
Yazılarımda da hem bir gezi rehberi olmayı, hem de anılarımı kaleme alıp heyecanımı paylaşmayı hedefledim. Umarım okuyarak sizler de bana katılırsınız ❤️

Önceki

İyi Bir Araba Kiralama Deneyimi İçin Püf Noktaları!

Sonraki

Dible - Kuzey Ege'den damak çatlatan lezzet

Kayıt olun, yeniliklerden ilk sizin haberiniz olsun!

Küçük Dünya İnstagram

kucukdunyayaprak

Tam zamanlı gezgin 🧿🇹🇷🇨🇦
Travel writer🌍, ZOOM, Gurme, TOURMAG magazines’ and Hürriyet Bodrum editor, scuba diver
75 countries, more to go
Next ➡️ ?

Yaprak Gürdal
🇨🇦Visited a beautiful Karia city today - Str 🇨🇦Visited a beautiful Karia city today - Stratonikeia. 🇹🇷Bugün Karya şehirlerinden biri olan Stratonikeia’yı keşfe çıktık @ibexadventureclub ile. Ölümsüz aşkların ve gladyatörlerin kenti olarak bilinen Stratonikeia’da hem antik çağlardan, hem de Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerinden eserleri içiçe görmek gerçekten etkileyiciydi. Bu anlamda bu antik kent oldukça özel bir değere sahip. Detayları önümüzdeki günlerde blogda paylaşacağım.
🇨🇦Today on the newspaper... 🇹🇷İyi h 🇨🇦Today on the newspaper... 🇹🇷İyi haftalar dostlarım, Pazar günü yayınlanan Hürriyet Bodrum-Milas eki, karantina nedeniyle bugün yayınlandı. Gelin Halikarnas Mozole’sini birlikte gezelim...
🇨🇦 Sunday news. 🇹🇷 Herkese iyi pazarl 🇨🇦 Sunday news. 🇹🇷 Herkese iyi pazarlar. Bugün Hürriyet’te Milas’ı gezelim mi?
🇨🇦 tbt from 2 weeks ago. Me and stingray 💙 Love at first sight. 🇹🇷 tbt 2 hafta önce Hatay’dan gelsin mi? Samandağ’daki vatoz tarlası 8-14 metre derinlikler arasındaki kumluk zeminden oluşan bir dalış noktası. Bu dalış noktasını diğerlerinden ayıran ve önemli kılan ise ekim-aralık ayları arasında buraya çiftleşmek için gelen binlerce vatoz. Bölgede tam 8 tür vatoz görülüyor. Kumluk zeminde dalış yaparken ya zeminde uzanan vatozları, ya da bıraktıkları izlerini görüyorsunuz. Dalış sırasında bazı noktalarda onlarca vatozun aynı anda havalandığına şahit oluyorsunuz. Sanki su altında değil de başka bir gezegende gibi hissediyorsunuz. Etrafınızdakiler de sanki balık değil, kanat açıp uçan kuşlar. Bunun tarifi yok. Büyüleniyorsunuz. 📷 @bulentselli
🇨🇦Happy Sunday. Here is my article in Hürri 🇨🇦Happy Sunday. Here is my article in Hürriyet Bodrum-Milas today. 🇹🇷Herkese iyi pazarlar. Evlerimizde kaldığımız bu günlerde sizi bugünkü Hürriyet Bodrum-Milas yazımla başbaşa bırakıyorum.
🇨🇦 Catfish and me in Hatay. What else can a 🇨🇦 Catfish and me in Hatay. What else can a diver ask for? 🇹🇷 Hatay gezimde pek çok şeye hayran kaldım. Ancak su altı canlılığı beni en çok etkileyen şeylerin başında geliyor. Türkiye’nin Kızıldeniz’e en yakın noktası olan Hatay’da Türkiye’nin başka dalış noktalarında görülmeyen canlılar görülüyor. Bu görselde de kedi balıklarını görüyorsunuz. Fotoğraf @bulentselli
🇨🇦Hiking up in the mountains. 🇹🇷Bugü 🇨🇦Hiking up in the mountains. 🇹🇷Bugün Bodrum’un dağlarında yürüyüşteydik. Tarihi Leleg yerleşimlerini ziyaret ettik. Toplamda 12 km yürümüşüz. Azıcık yorulsak da olağanüstü manzaraları içimize çektiğimiz için tüm yorgunluğumuza değdi. Bundan sonra kısıtlamalar ile kendimizi evlerimize kapatacağız gibi gözüküyor. Peki herkes bu yeni sürece hazır mı?
🇨🇦 Scubadiving in Hatay is simply amazing. 🇨🇦 Scubadiving in Hatay is simply amazing. 🇹🇷 Hatay’ı hepimiz gastronomi ve tarih cenneti olarak biliyoruz ama bir dalış cenneti olması benim için bile bir bilinmeyendi. İnanın nirvanaya ulaştığım dalışlar yaptım. Önümüzdeki günlerde daha da etkileyici görseller paylaşacağım. Herkese şahane bir hafta diliyorum. Fotoğraf @keldagdalismerkezi
🇨🇦 Today in Hürriyet Bodrum-Milas. 🇹🇷 Hatay’dan ayrılırken size bugün Hürriyet Bodrum-Milas ekinde yayınlanan yazımı armağan ediyorum. @bodriumotel organizasyonu ile gittiğimiz gezinin ve Bodrum’la ilgili güzelliklerin tüm detaylarını bu yazımda yazdım. Hatay’la ilgili de anlatacak öyle çok şeyim var ki... Tarihi, gastromomi merkezi oluşu, efsane dalışları ile Hatay ülkemizin gözbebeği kentlerinden birisi. Hepinize iyi pazarlar.
Devamı... Takip Et

Küçük Dünya Facebook

Tüm Dünya

İlginizi Çekebilir

Çeşme – Antik çağlardan günümüze
Haz 8, 2017

Çeşme – Antik çağlardan günümüze

Sarma içi – Kuzey Ege’nin lezzeti
May 28, 2020

Sarma içi – Kuzey Ege’nin lezzeti

Bodrum – Tatilin Başkenti
Eyl 26, 2016

Bodrum – Tatilin Başkenti

Leleg Yolu – Bodrum’da tarihin izleri
Haz 18, 2020

Leleg Yolu – Bodrum’da tarihin izleri

Yorum

2 Yorum
  1. Yazar
    Çiçek
    Nis 28, 2020 Cevapla

    Bu yazı çok iştah açıcı olmuş. Sinem’in ellerine sağlık.

    • Yazar
      yaprakgurdal
      Nis 28, 2020 Cevapla

      Evet söz konusu Ege mutfağı olunca böyle oluyor.

Yorum Bırakın Cevabı iptal et

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

Copyrights © 2020 Küçük Dünya. Tüm hakkı saklıdır.
Yukarı Çık