Sizi bu yazımda Orta Asya’ya, Kazakistan’ın en büyük şehri ve eski başkenti Almatı’ya götüreceğim. Almatı (eski Rusça adıyla Alma-Ata); mimarisi, ferah parkları, modern eğlence merkezleriyle ünlü bir şehir. Geniş bulvarlarını çevreleyen yemyeşil bitki örtüsünün ve estetik mimarisinin etkisiyle huzur veren bir özelliği var. Tarihteki önemiyse Büyük Almatı olarak adlandırılan bölgedeki yerleşimlerin 10.-14. yüzyıllarda İpek Yolu’nun bir parçası hâline gelmesinden kaynaklanıyor. İpek Yolları: Chang’an-Tianshan Koridoru Yol Ağı, UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde bulunuyor. Almatı; 1929-1991 yılları arasında Kazak Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti’ne, 1991-1997 yılları arasında bağımsız Kazakistan’a başkentlik yaptı. Müzik dalında da UNESCO yaratıcı şehirler ağına dâhil.
Almatı, Orta Asya’nın en eski şehirlerinden biri. M.Ö 1000-M.Ö 900 yıllarında, Bronz Çağı’nda, ilk çiftçiler ve büyükbaş hayvan yetiştiricileri tarafından kurulmuş.
13. yüzyılda Moğollar tarafından yıkılmış.
1854 yılında Ruslar antik Almatı yerleşiminin bulunduğu yerde Zailiyskoye adında askeri bir tahkimat kurmuş. Buranın ismi 1855’te Verny olarak değiştirilmiş. Kazaklar, Avrupa Rusyası’ndan gelen köylü yerleşimciler, Tatar tüccarlar kısa sürede Verny’ye yerleşmiş. Verny 1867’te Türkistan genel valiliğine bağlı Semireçye vilayetinin idari merkezi hâline gelmiş.
1921’de şehrin adı Alma-Ata olarak değiştirildi. Alma-Ata, “Elmanın Babası” anlamına geliyor. Bu ismi de bölgede bulunan çok sayıda elma ağacı nedeniyle aldı.
Kazakistan 1991 yılında Sovyetler Birliği’nden bağımsızlığını kazandıktan sonra şehrin adı Rusça’daki Alma-Ata’dan Kazakça’daki Almatı’ya değiştirildi. Başkent de 1997 yılında resmî olarak Astana’ya taşındı.
Almatı nerede? Almatı’ya nasıl gidilir?
Almatı’ya gelir gelmez dağların etkileyici görüntüsü dikkatinizi çekiyor. Şehirde âdeta bir kartpostal etkisi yaratan dağlar, tüm heybetiyle ziyaretçilerini selamlıyor. Trans-İli Alatau’nun kuzey eteklerinde, Bolshaya ve Malaya Almaatinka nehirlerinin ovayla buluştuğu yerde kurulan Almatı; 700-900 metre yükseklikte yer alıyor. Hele bir de teleferikle Kók Tóbe Tepesi’ne çıkarsanız, şehri tepeden izlerken kalbinizi buraya sonsuza dek bırakıyorsunuz.
Almatı şehrine direkt uçuş yaklaşık 5 saat sürüyor. Ülkenin bayrak taşıyıcı havayolu şirketi Air Astana Grubu’nun merkezi Almatı’da bulunuyor. Eğer Air Astana Grubu’nun 90’ın üzerindeki destinasyonlarından birine (Orta Asya, Kafkaslar, Uzak Doğu, Orta Doğu, Hindistan, Avrupa) uçarsanız, geceliği 19 $’dan başlayan Stopover Holidays (aktarma sırasında duraklama) programlarından faydalanarak Bozkırın Mücevheri Astana ve Elmalar Şehri Almatı’da konaklayabiliyorsunuz. Stopover Holidays paketine 3 veya 4 yıldızlı otelde 1 gece konaklama (oda + açık büfe kahvaltı), geliş-gidiş havaalanı transferi dâhil. Paket için önceden rezervasyon yapılması tavsiye ediliyor ve paketin en geç varıştan 96 saat (4 gün) önce satın alınması gerekiyor. 1 günden fazla konaklamak isteyenler, 60 $’dan başlayan ek ücretle ekstra ilave gece için rezervasyon yaptırabiliyor. Ben de Air Astana işbirliğiylr Air Astana Grubu’nun destinasyonlarından biri olan Hindistan’a uçarken Stopover Holidays programlarından faydalanarak Almatı’da konakladım. Kazak misafirperverliği gösterip beni Almatı’da ağırlayan Air Astana sayesinde unutamayacağım gezilerime bir yenisini eklemiş oldum.
Ülkenin bayrak taşıyıcı havayolu şirketi Air Astana Grubu, gelir ve filo büyüklüğü (50 uçak) açısından Orta Asya ve Kafkasya’nın en büyük havayolu grubu. Air Astana Grubu’nda 2002 yılında faaliyete başlayan tam hizmet havayolu Air Astana ve 2019 yılında kurulan düşük maliyetli havayolu FlyArystan var. Air Astana Grubu; Skytrax Dünya Havayolu Ödülleri’nde 11 kez “Orta Asya ve Bağımsız Devletler Topluluğu’nun En İyi Havayolu Şirketi” seçildi ve Havayolu Yolcu Deneyimi Birliği (APEX) tarafından ana havayolu kategorisinde 5 yıldızla ödüllendirildi. (Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT), Aralık 1991’de eski SSCB’nin 11 ülkesi Ermenistan, Azerbaycan, Belarus, Kazakistan, Kırgızistan, Moldavya, Özbekistan, Rusya, Tacikistan, Türkmenistan, Ukrayna tarafından kuruldu)
Air Astana’nın business class yemeklerinin de yediğim en lezzetli uçak yemeği olduğunu söyleyebilirim.
Almatı gezilecek yerler
Şehirdeki Central State Museum (Kazakistan Cumhuriyeti Merkez Devlet Müzesi) ülkenin en büyük kültür merkezi olarak kabul ediliyor. Şehir sınırında yer alan Büyük Almatı Gölü her mevsim farklı bir renge bürünüyor ve nefes kesici bir güzelliğe sahip.
Chu-İli dağlarında, Tanbaly Boğazı’nda görülen petroglifler; insanları, hayvanları, dini figürleri tasvir ediyor. Tamgaly Arkeolojik Peyzajındaki Petroglifler, UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde bulunuyor.
Saryarka; Naurzum Doğa Koruma Alanı ve Korgalzhyn Doğa Koruma Alanı olmak üzere 2 alandan oluşuyor. Saryarka – Kuzey Kazakistan Bozkırları ve Gölleri, UNESCO Dünya Doğa Mirası listesinde bulunuyor.
Air Astana Grubu’nun Stopover Holidays programlarında konaklanan Hotel Kazzhol ve Holiday Inn gayet merkezi oteller. Siz de bu otelleri tercih edebilirsiniz.
Kazakistan Cumhuriyeti Merkez Devlet Müzesi
1985 yılında inşa edilen Kazakistan Cumhuriyeti Merkez Devlet Müzesi, ülkenin ve Orta Asya’nın en büyük müzelerinden biri. Müzedeki 7 sergi salonunda 300.000’den fazla eser sergileniyor.
Zenkov Katedrali
Zenkov Katedrali (Voznesensk Katedrali), 28 Panfilov Muhafızları Parkı’nda bulunan bir Rus Ortodoks katedrali. 1904-1907 yılları arasında yapılan katedralin yapımında hiç çivi kullanılmamış.
Katedral, Sovyet döneminde müze ve konser salonu olarak kullanılmış.
Katedralin içi de oldukça etkileyici. Hele bir de ayine denk gelirseniz, çok şanslısınız.
28 Panfilov Muhafızları Parkı
28 Panfilov Muhafızları Parkı, 19. yüzyılda 18 hektarlık alana kurulmuş. Adını II. Dünya Savaşı sırasında Moskova’yı Alman işgalinden korurken öldüğü iddia edilen 28 askerlik Piyade birliğinin Panfilov kahramanlarına ithafen almış. Parktaki anıtın önünde bir meşale 24 saat yanıyor.
Abay Devlet Akademik Opera ve Balesi
1934’te kurulan Abay Devlet Akademik Opera ve Balesi; ismini Kazak şair, besteci, filozof Abay Kubanbayoğlu’ndan alıyor. Opera topluluğu ve bu topluluğa ev sahipliği yapan opera binası aynı adı paylaşıyor.
Bağımsızlık Meydanı
Şehrin ana meydanı olan Bağımsızlık Meydanı (Cumhuriyet Meydanı), halka açık etkinlikler için kullanılıyor.
Meydandaki Bağımsızlık Anıtı’nın tepesinde 6 metre yüksekliğinde bir Altın Adam var. Ayakta duran Altın Adam kanatlı bir leoparı koruyor. Bu da Kazak topraklarının gücünü simgeliyor.
Kók Tóbe Parkı
Kók Tóbe Tepesi’nde bulunan Kók Tóbe Parkı’ndan nefis bir manzara var.
Buraya şehir merkezinden teleferikle gidiliyor.
Almatı Merkez Camii
Almatı Merkez Camii’nin bulunduğu alanda 1890 yılında inşa edilen bir cami varmış ama 1987 yılında çıkan bir yangın nedeniyle cami kullanılamaz hâle gelince bu cami yapılmış.
Kökbazar
Kökbazar (Yeşil Pazar), şehirdeki en büyük pazar alanı. Bu geleneksel pazarda et, baharat, sebze-meyve satılıyor.
Shymbulak (Şımbulak) Kayak Merkezi
Şımbulak Kayak Merkezi, Orta Asya’nın en büyük kayak merkezi. Zailiisky Alatau Sıradağları’ndaki Medeu Vadisi’nin üst kısmında, deniz seviyesinden 2.200 metre yükseklikte yer alıyor.
Ile-Alatau (İle-Aladağ) Millî Parkı
1996 yılında kurulan İle-Aladağ Millî Parkı, yaklaşık 200.000 hektar alanı kaplıyor. Almatı’nın güneyindeki park, Turgen Geçidi ve Chemolgan Nehri arasında yer alıyor. En yüksek noktası 4.979 metre ile Talgar Tepesi.
Park ormanlık alanları, dağ çayırlarını, buzulları, Büyük Almatı Gölü dâhil gölleri içeriyor. Tektonik bir göl olan Büyük Almatı Gölü, deniz seviyesinden 2.510 metre yükseklikte bulunuyor. Göl her mevsim farklı bir renge bürünüyor ve nefes kesici bir güzelliğe sahip.
Air Astana’nın Stopover Holidays programı benim gibi gezginler için çok iyi bir fırsat. Tarih ve doğa tutkunu gezginleri mutlu edecek özellikler taşıyan Almatı şehrine uzun zaman ayırabileceğiniz gibi Stopover Holidays programıyla kısa da olsa gelip şehrin dokusunu hissedebilirsiniz. Hele bir de Abay Devlet Akademik Opera ve Balesi’nde bir opera veya bale gösterisi yakalayabilirseniz, şehrin sanatsal yönünü de yaşayabilir, şehre hayranlığınızı artırabilirsiniz.
Keşfetmeniz dileğiyle…
Siz de fikrinizi belirtin