Eskişehir denince benim için akan sular duruyor. Ancak bu şehre gelince gezilecek yerler de sadece şehir merkeziyle kısıtlı olmamalı. Örneğin Sivrihisar’da adı yeterince duyulmamış antik kalıntılar var. Nasreddin Hoca’nın, Yunus Emre’nin, Hızır Bey’in doğum yeri olan Sivrihisar, volkanik bir kaya kütlesinin eteğinde, sivri kayalıkları ile dikkat çeken bir yerleşim. Sivrihisar Ulu Camii, Anadolu’nun Orta Çağ Dönemi Ahşap Hipostil Camiileri kategorisi içinde yer alarak UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde bulunuyor.
Nasreddin Hoca’dan ve Yunus Emre’den biraz daha fazla bahsetsem iyi olacak. Felsefi mizahın en büyük temsilcisi olan Nasreddin Hoca, 1208 yılında Sivrihisar’ın Hortu Köyü’nde doğmuş. Katiplik, kadılık, mahkemelerde bilir kişilik yapan Hoca’nın fıkralarında Anadolu insanı hep kendinden bir parça bulmuş, bu fıkralar yüzyıllardır anlatılmaya devam etmiş. Nasreddin Hoca denince insanlar hem güldürmeyi hem de kimsenin gönlü kırılmadan kalplerine bir şeyler yerleştirmeyi anlıyor. Nasreddin Hoca/Molla Nesreddin/Molla Ependi/Apendi/Afendi Kozhanasyr Fıkra Anlatma Geleneği, UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras listesinde bulunuyor.
Hak ve halk şairi Yunus Emre ise 1240 yılında Sivrihisar’ın Sarıköy Köyü’nde doğmuş. Yaradan’dan ötürü 72 millete gönül kapılarını -ayırıp kayırmadan- ardına kadar açan bu derviş, gönüllerde taht kuran Anadolu’nun en önemli mutasavvıf halk şairi.
Sevelim sevilelim
Dünya kimseye kalmaz
sözleriyle de tanınan Yunus Emre, Türk-İslam halk düşüncesinin en önemli yapı taşlarından birisi.
Hızır Bey (Hızır Çelebi bin Celaleddin) ise Osmanlı alimlerinin büyüklerinden ve Nasreddin Hoca’nın torunlarından birisi.
Sivrihisar’da gezilecek yerler listesi
İçindekiler
Sivrihisar gezilecek yerler listesine bir bakalım.
Sivrihisar Ulu Camii
Sivrihisar Ulu Camii, 1274 yılında Mevlana Celaleddin-i Rumi’nin müritlerinden Emineddin Mikail tarafından yaptırılmış. Caminin minberi orijinal. 67 direk ile Türkiye’nin en büyük ahşap direkli camisi olma özelliği taşıyor. Ulu Camii, Anadolu’nun Orta Çağ Dönemi Ahşap Hipostil Camiileri kategorisi içinde yer alarak (Konya-Eşrefoğlu Camii, Kastamonu-Mahmut Bey Camii, Eskişehir-Sivrihisar Camii, Afyonkarahisar-Afyon Ulu Camii, Ankara-Arslanhane Camii) UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde bulunuyor.
Alemşah Kümbeti
Alemşah Kümbeti, Selçuklu döneminde 1327 yılında Melik Şah tarafından şehit edilen kardeşi Sultan Şah anısına yaptırılmış.
Kılıç Minaresi
Kılıç Minaresi, 1244 yılında Şeyh Mehmet Efendi tarafından yaptırılmış. Mescit sonradan tahrip olmuş ama minare ayakta duruyor.
Surp Yerrortutyun (Ermeni Kilisesi)
İlk kez 1650’de inşa edilen Ermeni Ortodoks kilisesi, 1876’da yangın sonucu zarar görmüş. 1881 yılında Patrik Nerses Varjabedyan döneminde mimar Mintes Panoyat tarafından yeniden inşa edilmiş. Kilise Anadolu’nun en büyük 3 kilisesinden birisi.
1853-1856 Kırım Savaşı’nda padişah Abdülmecid fermanı ile Kırım ve Kafkasya’dan göç eden Ermeniler, Sivrihisar’a yerleştirilmiş. 1916 yılında da topluca Suriye’ye dönmüşler. Kilise uzun yıllar bakımsız kaldıktan sonra 2009 yılında Belediye imkânları ile kısmen de olsa salonu kullanılır hâle getirilmiş.
Ermeniler yaşadıkları süre boyunca Sivrihisar kültürüne ciddi katkıda bulunmuş. Özellikle el sanatında (kuyumculuk), terzilik (bayan) ve bağcılık konularında çok etkili olmuşlar. Kendi adlarını taşıyan bağ ve bağ evleri (gavurkoyu), hamamları halen var. Ermeni yemek çeşitleri de halen sürdürülüyor.
Saat Kulesi
1899 yılında dönemin kaymakamı olan Hacı Mehmet Efendi tarafından yaptırılmış. Kule günümüzde Sivrihisar’ın simgesi konumunda.
Zaimağa Konağı
Zaimağa Konağı cumhuriyet öncesi Bakanlar Kurulu’nun Ankara dışında toplandığı tek yer olarak tarihi sahnelerinde yerini almış.
Pessinus Antik Kenti
Ballıhisar Köyü’nün içindeki Pessinus Antik Kenti, Hitit sonrası dini inançlarla Tanrıça Kybele adına kurulmuş. Kral yolunun bir kısmı buradan geçtiği için Pessinus, Frigya Krallığı’nın önemli ticaret merkezlerinden birisi olmuş.
Hak ettiği değeri bulmamış olsa da buranın bir gün önemli antik kentlerimizden birisi olmasını ümit ediyorum. Buradaki tarihi değerlerimiz umarım yok olmadan bakıma alınır, etrafındaki otlar temizlenir ve güzel bir sunumla ziyaretçilerine zenginliğini sunar.
Sivrihisar’da nerede yemek yenir?
Sivrihisar ilçesi tarih boyunca çeşitli uygarlıkların uğrak yeri olmuş. Bu nedenle de zengin bir mutfak kültürüne sahip. Siz ne yediniz derseniz bamya çorbası, dolma, güveç, tatlı (baklava, höşmerim, un helvası) diyeceğim. Bunların yeneceği yer olarak da Çeşmi Cihan’ı tavsiye edeceğim.
Eski kent dokusunu koruyabilen Sivrihisar’da zamanın ağırlığını taşıyan dar sokaklar arasında kaybolmaya çalışın. Yok olmaya yüz tutmuş tarihi evlerin restorasyonu ile eski ihtişamlı günlerine geri döndürülmeye çalışılan Sivrihisar’ın belki henüz yeterli albenisi yok ama eğer Eskişehir bugünkü hâline ulaştıysa ilçesi Sivrihisar neden ulaşmasın. Öyle değil mi?
Siz de fikrinizi belirtin