Ayutthaya – Siyam Krallığı’nın Başkenti

Tayland’ın Bangkok’tan önceki başkenti olan Ayutthaya kurulduğu 1350 yılından Burmalılar tarafından yıkıldığı 1767 yılına kadar ihtişamlı bir hayata tanıklık etmiş olan bir kent. UNESCO Dünya Miras listesinde yer alan Ayutthaya bugün de prang (kutsal emanet kuleleri) ve devasa manastırları ile o dönemin ihtişamını gözler önüne sürmeye devam ediyor.

Wat Mahathat

Uzun süren bir refah dönemi yaşayan Sukhothai Krallığı sonraki dönemlerde ortaya çıkmış olan rakip Siyam şehir devleti olan Ayutthaya Krallığı tarafından 1378 yılında işgal edilmiş. Sukhothai Krallığı’nın Ayutthaya Krallığı kontrolüne girmesi ile birlikte Siyam’ın başkenti Ayutthaya şehri olmuş.

Nehirlerle çevrili olduğu için doğal bir korumaya sahip olan Ayutthaya Asya’daki en önemli ticaret merkezlerinden biri haline gelmiş. Şehirde başta Portekiz olmak üzere birçok Avrupa ülkesi ticari faaliyette bulunmuş. Ayutthaya’nın 18. yüzyılda 1 milyon kişilik nüfus ile dünyanın en kalabalık şehri olduğu tahmin ediliyor.

Wat Chai Watthanaram

Yaklaşık 400 yıl süren bir refah döneminin ardından kent 1767 yılında Burma’dan gelen istilacılar tarafından işgal edilmiş, yakılıp yıkılmış. Kentin pek çok tapınağı ve dinsel heykelleri tahrip edilmiş ama hâlâ dimdik ayakta duran kalıntıları da var.

Ayutthaya’nın işgalinden sonra 1769 yılında General Taksin başkenti günümüzde Bangkok sınırları içerisinde yer alan Thonburi’ye taşımış.

Wat Chai Watthanaram

Ayutthaya efsanesi

Bir Tay efsanesine göre eski zamanlarda bir kralın güzel bir kızı varmış. Bir gün prensese vücudu baştan aşağı çirkin lekelerle kaplı olan bir bahçıvan tarafından yetiştirilen bir patlıcan ikram edilmiş. Çirkin bahçıvanın adı Nay Saen Pom veya “Bay Yüz Bin Leke” imiş. Patlıcanı yedikten sonra prenses hamile kalmış. Kral bu duruma çok üzülmüş ancak torunu doğana kadar da beklemeye karar vermiş.

Çocuk doğduktan sonra krallığındaki tüm erkeklere bebeğe yemek getirmelerini emretmiş. Çocuk hangisinin sunduğu yemeği yerse bu adam yasal baba ilan edilecek ve prensesle evlenecekmiş.

Krallıktaki tüm erkekler prensesle evlenme ihtimalinin heyecanlıyla yanıp tutuşmaya başlamış. Paranın alabileceği en iyi lezzetleri temin ederek çocuğa ikram etmişler. Özel bir şey satın almaya gücü yetmeyen Nay Saen Pom ise çocuğa evde bulabildiği tek gıda maddesi olan bir parça pirinci sunmuş. Bebek herkesin hayret dolu bakışları arasında uzanıp pirinci yemiş.

Kral çirkin bahçıvanı müstakbel damadı olarak görmek istemediğinden kızını, damadını ve torununu bir sala bindirip Chao Phraya Nehri’ne bırakmış ve krallığından uzağa gitmelerini emretmiş. Sal bir süre yol aldıktan sonra Nay Saen Pom’ın sebze bahçesine inmiş. Burada karşılarına talihsizlerin koruyucusu Hindu tanrısı Indra çıkmış ve Nay Saen Pom’a sihirli bir davul vermiş. Davulu üç sefer çalarak üç dilek dileyebileceğini söylemiş.

Nay Saen Pom ilk önce lekelerinin kaybolmasını dilemiş. Lekeleri kaybolmuş ve çok yakışıklı bir adam olmuş. İkinci olarak bir şehri yönetmek istediğini söylemiş. Indra onun için bir şehir yaratmış. Üçüncü olarak oğlu için bir altın beşik istemiş. Böylelikle genç prens “Altın Beşik” anlamına gelen U Thong olarak adlandırılmış.

Nay Saen Pom şehrini yönetmiş. Öldüğünde oğlu U Thong onun yerine geçerek şehre kendi ismi U Thong’u vermiş. Nay Saen Pom’ın soyundan gelenler altı nesil boyunca şehri U Thong adıyla yönetmiş. U Thong VI’nın hükümdarlığı sırasında şehirde bir kolera salgını yayılmış. Kral ve sarayı güneye kaçmak zorunda kalmış. Chao Phraya Nehri’nde stratejik olarak konumlanan bir ada seçip yeni bir şehir kurmuşlar. Kral U Thong VI bu yeni kurulan şehre kuzey Hindistan’daki kutsal şehir olan Ayutthaya ismini vermiş.

Wat Ratcha Burana

Ayutthaya’ya nasıl gidilir?

• Ayutthaya’ya gitmenin en zevkli yolu Chao Praya Nehri’nden bir tekne turu ile gitmek. River Sun Cruise şirketi her gün nehir turu düzenliyor.
• Bangkok’tan tren veya minibüsle gidebilirsiniz.
• Bangkok’tan düzenlenen günü birlik turlara katılabilirsiniz.
• Araba kiralayıp gidebilirsiniz. Biz Bangkok’ta yaşayan arkadaşlarımızla birlikte şoförlü araba kiralayarak gittik.

Ayutthaya gezilecek yerler

Antik alan oldukça büyük olduğu için 1 günde gezmekte zorlanabilirsiniz. Tapınakların arası da oldukça uzak. Bazılarının arasında tuktukla gidebilirsiniz ama bazıları için arabayla gitmeniz gerekecek. Eğer tüm tapınakları gezmeyi düşünüyorsanız toplu bilet almayı tercih edin. Tek tek bilet almaktan daha hesaplıya geliyor.

Ayutthaya harita Kaynak:Wikipedia (By Heinrich Damm (User:Hdamm, Hdamm at de.wikipedia.org) – Own work, CC BY 2.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=3202875)

Buraya geldiğimizde bizi en çok zorlayan şey anormal sıcak hava oldu. Gölgelik yer çok az olduğundan çoğu kalıntıyı güneşin altında gezdik. Şapkamızı taktık, güneş koruyucumuzu sürdük. Yine de zaman zaman sıcağa dayanamayacak hale geldik.

Ancak bütün bunlar bir yana Ayutthaya bizi büyüledi. Daha önce gittiğimiz yerlerde fotoğraf çektirmekte nazlanan yeğenim bile buranın her köşesinde fotoğrafını çektirdi. Arkadaşlarımızla birlikte gittiğimiz antik şaheseri hepimiz hayranlıkla gezdik.

Yeğenim Yasemin’im ve Esin’cim Wat Ratcha Burana’da

Gezinizi bu sırayla yapabilirsiniz:

Wat Mahathat

Tapınak 1374 yılında Kral Boromma Rachathirat I tarafından yapılmış. Burası Budist Yüksek Patrikhanesi’nin merkeziymiş. Dolayısıyla da Ayutthaya Krallığı’nda Budizm merkezi olarak kabul ediliyormuş. Burmalılar kenti işgal ettiğinde burayı yakmış.

Wat Mahathat

Tapınağa girer girmez ağaca oyulmuş bir Buda dikkat çekiyor. İçerilere doğru ilerlediğinizde ise buranın etkisinin içinize işlemeye başladığını hissediyorsunuz.

Wat Mahathat

Wat Ratcha Burana

Tapınak 15. yüzyılda fillerle yapılan bir savaşta birbirini katleden iki kardeş Prens Ai ve Prens Yo’nun mezarlarının yanına yaptırılmış. Oldukça geniş bir alana yayılan tapınak oldukça etkileyici.

Wat Ratcha Burana

Wat Chai Watthanaram

Burası Ayutthaya’nın en büyük tapınak alanı. Eğer tapınakların hepsini gezmeyecekseniz bile burayı kaçırmamanızı öneririm. İçine girmeseniz bile en azından dışından güzel bir fotoğraf çekmeden ayrılmayın.

Wat Chai Watthanaram

Tapınak Kral Prasat Thong tarafından 1630 yılında Chao  Phraya Nehri’nin kenarında yaptırılmış. Kral kendisinin ne kadar iyi bir Budist olduğunu göstermek ve bakıcı annesinin dileğini yerine getirmek için burayı yapmış.

Wat Chai Watthanaram

Wat Phra Sri Sanphet

1491’de inşa edilen Wat Phra Sri Sanphet 16 m boyunda ve 250 kg ağırlığında altın kaplı bir Buda heykeline ev sahipliği yapmış. Ancak 1767’de şehri işgal eden Burma Ordusu devasa Buda heykeli eritilip Burma’ya götürmüş, tapınağı da ateşe vermiş. Kral Borom Trai Lokanat ve iki oğlunun küllerinin bulunduğu Chedi’ler ise günümüze kadar ulaşmış.

Wat Phra Sri Sanphet Kaynak:Wikipedia (By Nayika C. – Own work, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=35757529)

Wat Phra Ram

Wat Phra Ram 1369’da Kral Ramesuan tarafından babasının yakıldığı yerde yaptırılmış.

Wat Phra Ram Kaynak:Wikipedia (By Iudexvivorum – Own work, CC0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=56259744)

Wat Maheyong

Tapınak 1438 yılında Kral Borommaracha II hanedanlığı (1424-1448) sırasında yapılmış. Daha sonra kraliyet kaynaklarında tapınağın yapım tarihi değiştirilerek kralın başa geçtiği 1424 yılı yazılmış.

Wat Maheyong Kaynak:Wikipedia (By Michael Gunther – Own work, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=35344919)

Elephantstay

Antik kenti fil üzerinde gezmek veya filleri ellerinizle beslemek istiyorsanız buraya gelebilirsiniz.

Ancak biz fillere binmeye karşı olduğumuz için onları beslemekle yetindik.

Bangkok’ta yaşayan arkadaşımız Ferda ve bizler Elephantstay’deyiz

Ayutthaya Floating Market

Küçük ama etkileyici Yüzen Çarşı’yı mutlaka ziyaret etmenizi öneririm.

Floating Market

Burada hem otantik bir pazar havası alıyorsunuz hem hayvanları besliyorsunuz hem de nehirde tekneyle geziniyorsunuz.

Kardeşim ve yeğenim Yasemin’im Floating Market’te keçilere süt veriyor

Ayutthaya Restoranları

Ayutthaya’nın en özel restoranlarını listeledim:

Ayutthayarom Restaurant

Antik kentin en iyi restoranlarından biri. Leziz Tay yemeklerinin tadına bakmaya doyamayacaksınız.

Sala Ayutthaya

Burası aslında bir butik otel. Ancak restoranı da denenmeyi hak ediyor. Hem eşsiz manzarasıyla hem de sunduğu lezzetleriyle.

Sala Ayutthaya’dan manzara

Tayland’da kaldığım süre boyunca beni en çok etkileyen yerlerden birisi Ayutthaya’dır. Bangkok’un civarında mutlaka gidilip görülmesi gereken antik kent ihtişamını eminim size de hissettirecek. 9 yaşındaki yeğenim Yasemin’im bile Tayland’da en çok Ayutthaya’yı sevdiğini söylüyor. Bir çocuk bile bu kadar etkilendiyse artık gerisini siz düşünün :-) .