Hindistan’ın Mumbai şehri, Maharashtra eyaletinin başkenti. Ülkenin batısında, Umman Denizi kıyısında yer alıyor. Burası film dalında UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı Programına dâhil ve günümüzde Hindistan film endüstrisinin kalbi Mumbai’deki Bollywood stüdyolarında atıyor. Bunun yanı sıra şehirde fakirlik de kol geziyor; dünyanın en büyük çamaşırhanesi ve Asya’nın en büyük teneke mahallesi yine Mumbai’de bulunuyor. Mumbai ve içinde bulunduğu Maharashtra eyaleti, UNESCO zengini yerler. Şehirdeki Elephanta Mağaraları, UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde bulunuyor. Chhatrapati Shivaji Terminus (eski adıyla Victoria Terminus), UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde bulunuyor. Mumbai’nin Viktorya Dönemi Gotik ve Art Deco Toplulukları, UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde bulunuyor. Maharashtra eyaletindeki Ajanta Mağaraları, UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde bulunuyor. Ellora Mağaraları, UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde bulunuyor. Maharashtra, Karnataka, Kerala, Tamil Nadu eyaletlerinden geçen Batı Gat Dağları (Sahyadri Sıradağları), UNESCO Dünya Doğa Mirası listesinde bulunuyor.
Mumbai bir zamanlar 7 adadan oluşan bir takımadalar grubu üzerine inşa edilmiş: Bombay, Parel, Mazagaon, Mahim, Colaba, Worli, Küçük Colaba (Yaşlı Kadının Adası).
1534’te Portekizler bölgeyi ele geçirmiş ve şehre Bom Bahia (anlamı: iyi körfez) ismini vermiş. 1661’de burayı bir düğünde başlık parası olarak İngilizler’e vermişler. Şehrin ismi de İngilizceleştirilerek Bombay olmuş. 1668’de İngilizler burayı İngiliz Doğu Hindistan Şirketi’ne kiralamış. İngiliz Doğu Hindistan Şirketi burayı Hindistan’daki ilk limanları yapmış. Bunun üzerine bölgenin nüfusu hızlı bir artış göstermiş, 1817-1845 yılları arasında adaların arası toprakla doldurularak birbirine bağlanmış. 1869 yılında Süveyş Kanalı açıldıktan sonra bölgedeki ticaret artmış ve şehir Hindistan’ın ana merkezlerinden biri hâline gelmiş.
1995 yılında şehrin ismi Hint Tanrıçası Mumba’ya ithafen Mumbai olarak değiştirildi.
Mumbai – Seksen Günde Devriâlem
İçindekiler
- 1 Mumbai – Seksen Günde Devriâlem
- 2 Mumbai’de gezilecek yerler listesi
- 2.1 Dhobi Ghat
- 2.2 Dharavi
- 2.3 Bollywood Stüdyoları
- 2.4 Chhatrapati Shivaji Maharaj Terminus
- 2.5 Colaba
- 2.6 Hindistan Geçidi
- 2.7 Tac Mahal Sarayı (Taj Otel)
- 2.8 Chhatrapati Shivaji Maharaj Vastu Sangrahalaya (CSMVS)
- 2.9 Knesset Eliyahoo
- 2.10 High Court of Bombay
- 2.11 Mumbai Üniversitesi
- 2.12 Aziz Thomas Katedrali
- 2.13 Para Müzesi
- 2.14 Mani Bhawan
- 2.15 Babulnath Tapınağı
- 2.16 Nehru Science Centre
- 2.17 Hacı Ali Dergâhı
- 2.18 Antilla Binası
- 2.19 Chowpatty Sahili
- 2.20 Malabar Hills
- 2.21 Walkeshwar Tapınağı
- 2.22 Pherozeshah Mehta Bahçeleri
- 2.23 Jain Tapınağı
- 2.24 Tower of Silence (Sükûnet Kulesi)
- 2.25 Mahalakshmi Tapınağı
- 2.26 Elephanta Mağaraları
- 2.27 Ajanta Mağaraları
- 2.28 Ellora Mağaraları
Gezgin olmamda çocukluğumda heyecanla okuduğum Jules Verne’in Seksen Günde Devriâlem kitabının büyük etkisi var. Bu kitapta zengin ve kibar İngiliz beyefendisi Phileas Fogg, üyesi olduğu Londra Bilim Kulübü’nde gerçekleştirilmesi imkânsız görünen bir konuda servetini ortaya koyarak iddiaya girer: Dünyanın çevresini 80 günde dolaşacaktır! Üstelik bunu havayolu kullanmadan, önden planlama yapmadan gerçekleştirecektir. Yolculuğuna Londra‘dan başlar. Londra’dan Süveyş’e, Süveyş’ten o zamanki adıyla Bombay’a (günümüzdeki adıyla Mumbai’ye) gelir. Burası Hindistan’da geldiği ilk yer olduğundan Asya’nın bilinmezleri de macerasını hızlandırır. Tabii beni de ekstra heyecanlandırır. Çünkü bir X kuşağı olarak çocukluk dönemlerimde şimdiki gibi internet nimetleri yoktu, Hindistan’sa benim için kapalı bir kutuydu. Oysa Phileas Fogg’un dünya turunun anlatıldığı Seksen Günde Devriâlem ta 1872’da basılmıştı, ta o zamanlardan bilinmeyen diyarlar insanların gözü önüne serilmişti. Bombay da kitabı okuduğumdan beri hayallerimi süslüyordu.
Mumbai’de gezilecek yerler listesi
Hindistan‘ın Mumbai şehrinde gezilecek yerler listesi birbirine tezat yerlerden oluşuyor. Burada dünyanın en büyük çamaşırhanesi Dhobi Ghat, Asya’nın en büyük teneke mahallesi Dharavi ve Hindistan film endüstrisinin kalbi Bollywood stüdyoları gibi birbirinden farklı yerleri görebilirsiniz.
Mumbai’nin Viktorya Dönemi Gotik ve Art Deco Toplulukları, UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde yer alıyor. Bu binalar, fort (kale) bölgesindeki 19. yüzyıl Viktorya Dönemi Uyanış kamu binaları ve 20. yüzyıl Mumbai Art Deco özel binalarından oluşuyor. Victorya Gotik yapıları arasında Bombay Yüksek Mahkemesi, Mumbai Üniversitesi Kompleksi, Şehir Sivil ve Toplantı Mahkemesi (Eski Sekreterlik Binası içinde), Bayındırlık Dairesi Binası, Esplanade Konağı, David Sassoon Kütüphanesi, Elphinstone Koleji, Maharashtra Emniyet Müdürlüğü, Hint Ticaret Konağı, Wellington Çeşmesi, Standart Chartered Banka Binası, Ordu ve Donanma Binası, Bilim Enstitüsü, Ulusal Modern Sanat Galerisi Sir Cowasji Jehangir Hall, Batı Demiryolu Genel Merkez Ofisleri, Chhatrapati Shivaji Maharaj Vastu Sangrahalaya, Majestic Aamdar Niwas yapıları var. 20. yüzyıl özel mülkiyete ait Art Deco binalarıysa Regal Sineması, Motabhoy Konağı, Soona Mahal, Keval Mahal, Oval Maidan ile Marine Drive etrafındaki konut binalarından oluşuyor.
Şehir içinde ulaşımda banliyo trenlerini kullanmamanızı öneririm. Çünkü 427 km uzunluğundaki banliyo hattında günlük yaklaşık 10 milyon kişi seyahat ediyor!
Mumbai, Hindistan geneline göre en kötü konaklama imkânlarını en yüksek fiyatlarla sunan bir şehir. Konaklamak için turistlere en uygun olan Colaba bölgesini öneririm. Bu bölgedeki butik otel Abode Bombay’da konaklayabilirsiniz.
Üst sınıf bir otelde konaklamak isterseniz, Colaba bölgesindeki The Taj Mahal Palace Hotel rüya gibi bir otel. Eğer bulabilirseniz, Sea View Palace Wing Room’da rezervasyon yapın. Manzarayı gördüğünüzde ödediğiniz ücrete değdiğini göreceksiniz.
Buraya Ganesh Chaturthi döneminde gelirseniz, oldukça renkli kutlamalara tanıklık edebilirsiniz. Ganesh Chaturthi, Hinduizm’in fil başlı refah ve bilgelik tanrısı Ganesh’in doğuşunu kutlayan 10 günlük bir festival. Hindu takviminin altıncı ayı olan Bhadrapada ayının (ağustos-eylül) dördüncü gününde (chaturthi) başlıyor.
Kriket, Hindistan’a İngilizler’in hediyesi bir spor. Azad Meydan, Cross Meydan, Oval Meydan’da kriket oynayanları izleyebilirsiniz.
Dhobi Ghat
Dhobi Ghat dünyanın en büyük çamaşırhanesi.
Dharavi
Dharavi, Asya’nın en büyük teneke mahallesi.
Bollywood Stüdyoları
Bollywood Stüdyoları turunda dans performansı izleyebilir, Bollywood Müzesi’ni ziyaret edebilir, stüdyo setlerinde çekimlere denk gelebilirsiniz.
Chhatrapati Shivaji Maharaj Terminus
Mumbai’nin tarihi tren istasyonu Chhatrapati Shivaji Maharaj Terminus (CSTM), 19. yüzyılın sonlarında inşa edilmiş. İngiliz sömürge hükümeti için çalışan İngiliz mimar mühendis Frederick William Stevens burayı Viktorya dönemi Gotik tarzında tasarlamış, İtalyan Gotik mimarisinden etkiler almış ve bunları Hint geleneksel binalarının etkileriyle birleştirmiş. Bu tasarım, İngiliz Milletler Topluluğu içinde önemli bir ticari liman olarak Mumbai’nin zenginliğini simgeliyormuş. Chhatrapati Shivaji Terminus, UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde yer alıyor.
Colaba
Mumbai’nin 4 yarımadasından biri olan Colaba, tarihî bölgede yer alıyor. Burada Hindistan Kapısı, The Taj Mahal Palace, şık kafeler, modern restoranlar görebilirsiniz.
Hindistan Geçidi
Âdeta Mumbai ile özdeşleşen Hindistan Geçidi (Hindistan Kapısı), Kral George ve Kraliçe Mary’nin 1911 yılında Hindistan’a yaptıkları ziyarette Apollo Bunder’a inişlerini anmak için inşa edildi. Mumbai’nin en simge yapılarından bazılarını tasarlayan İskoç mimar George Wittet’in imzasını taşıyor. 26 metre yüksekliğindeki yapının tasarımı 1914 yılında onaylandı. İnşası 1924’te tamamlandı.
Tac Mahal Sarayı (Taj Otel)
Mumbai’nin Colaba bölgesinde, Hindistan Geçidi’nin yanında yer alan The Taj Mahal Palace Hotel; şehrin tarihî binalarından biri. Günümüzde 5 yıldızlı bir otel olarak hizmet veriyor. Konaklamasanız bile içindeki 9 restoranın birinde yemek yemenizi ya da en azından masala çayı içmenizi öneririm.
Chhatrapati Shivaji Maharaj Vastu Sangrahalaya (CSMVS)
Eski adı Galler Prensi Müzesi olan Chhatrapati Shivaji Maharaj Vastu Sangrahalaya (CSMVS), tarih öncesinden modern zamanlara kadar Hindistan’ın tarihini belgeleyen bir müze.
Knesset Eliyahoo
Bir Ortodoks Yahudi sinagogu olan Knesset Eliyahoo Sinagogu, şehrin en eski ikinci Sefarad sinagogu.
High Court of Bombay
Yüksek Mahkeme, 19. yüzyıl Victorya Gotik yapılarından biri. Mumbai’nin Viktorya Dönemi Gotik ve Art Deco Toplulukları kategorisi içinde UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde yer alıyor.
Mumbai Üniversitesi
Bir devlet devlet üniversitesi olan Mumbai Üniversitesi’nin kampüslerinde ve bağlı kolejlerinde 550.000’den fazla öğrencisi var. Bu da üniversiteyi dünyanın en büyük üniversitelerinden biri yapıyor. Mumbai Üniversitesi Kompleksi’nin 3 binası (Rajabai Saat Kulesi, Üniversite Kütüphanesi, Convocation Hall), Mumbai’nin Viktorya Dönemi Gotik ve Art Deco Toplulukları kategorisi içinde UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde yer alıyor.
Aziz Thomas Katedrali
Adını Hıristiyanlığı Hindistan’a ilk getirdiğine inanılan Havari Aziz Thomas’tan alan Aziz Thomas Katedrali, Mumbai Anglikan Piskoposluğu’nun 300 yıllık katedral kilisesi.
Para Müzesi
Para Müzesi’nde eski dönemlerden başlayarak Hindistan’ın para birimi hakkındaki belgeler sergileniyor.
Mani Bhawan
Hindistan’ın ve Hindistan Bağımsızlık Hareketi’nin siyasi ve ruhani lideri Mahatma Gandi, 1917-1934 yılları arasında Mani Bhawan’da yaşamış.
Babulnath Tapınağı
Babulnath Tapınağı, tarihî bir Shiva mandiri (Hindu tapınağı).
Nehru Science Centre
Nehru Bilim Merkezi; Planetaryum, Sergi Salonları, Sanat Galerisi’ne ev sahipliği yapıyor.
Hacı Ali Dergâhı
1431 yılına tarihlenen Hacı Ali Dergâhı, güney Mumbai’deki Worli sahilindeki bir adacıkta bulunuyor. Dergâhta Özbekistan‘dan gelip son yıllarını Mumbai’de geçiren ve İslam’ı yayan Pir Hacı Ali Şah Buhari’nin türbesi var.
Antilla Binası
Bu dünyada gelir dağılımı var mı? Bu soruya cevap arıyorsanız (ki cevap çoktan belli), Antilla Binası güzel bir örnek. Neden mi? Çünkü Antilla Binası, net serveti 114 milyar USD olan iş insanı Mukesh Ambani’nin 2010 yılında yaptırdığı ev. 173 metre yüksekliğinde, 27 katlı ve 37.000 m²’lik bu binanın içinde özel bir klinik, alt katında Ambani’nin otomobil koleksiyonu var.
Chowpatty Sahili
Gece hayatının kalbi Chowpatty Sahili’nde atıyor.
Malabar Hills
Burası Hollywood’daki Beverly Hills’in Hindistan versiyonu. Çünkü birçok iş insanı ve film sanatçısı Malabar Tepesi’nde yaşıyor.
Walkeshwar Tapınağı
Malabar Tepesi’ndeki Walkeshwar Tapınağı, Tanrı Shiva’ya adanmış. Tapınak, 12. yüzyılda yapılan Banganka Su Tankı’na da ev sahipliği yapıyor. İnanışa göre su tankı bundan binlerce yıl önce yorulan ve su arayan Tanrı Ram’ın suyu bulduğu yere yapılmış.
Pherozeshah Mehta Bahçeleri
Malabar Tepesi’ndeki Hanging Gardens (Asma Bahçeler – Pherozeshah Mehta Bahçeleri), teraslı bir botanik bahçesi. 1880 yılında inşa edilmiş, 1921 yılında yenilenmiş.
Jain Tapınağı
Şehrin en ünlü tapınağı olan Jain Tapınağı, 1904 yılında inşa edilmiş. Gösterişli heykeller ve tablolar içeriyor.
Tower of Silence (Sükûnet Kulesi)
İran, İslamiyet’i kabul ettikten sonra Zerdüştler’in bir kısmı Hindistan’a göç etmiş. Günümüzde Hindistan’da iş ve finans dünyasında Parsi (Farsi) denilen Zerdüşt aileler var. Bu aileler içinde Tata araçlarının ve Taj otellerinin sahibi olan Tata ailesi, orkestra şefi Zubin Mehta sayılabilir.
Mumbai’deki Sükûnet (Sessizlik) Kulesi de Zerdüştler tarafından yapılmış. Dakhma olarak da bilinen Sessizlik Kuleleri, Zerdüşt inancının müritleri tarafından cenaze amaçlı kullanılan bir yapı türü. Zerdüşt inancına göre çürüyen cesetler, toprağın ve diğer doğal elementlerin kirlenmesine sebep oluyor. Bunu önlemek için cesetleri güneşe maruz bırakıyorlar. Leş kuşları (genellikle akbabalar ve diğer leş yiyiciler), eti tüketiyor. İskelet kalıntıları da daha sonra merkezi bir çukurda toplanıyor.
Mahalakshmi Tapınağı
Bhulabhai Desai Yolu üzerindeki Mahalaxmi Tapınağı, Mumbai’nin en ünlü tapınaklarından biri. 1831 yılında Hindu tüccar Dhakji Dadaji tarafından yaptırılmış ve kainatın yaratıcısı Devi Mahatmyam’ın tanrılarından biri olan Mahalakshmi’ye adanmış. (Devi Mahatmya’nin tanrıları; Mahalakshmi (büyük Lakshmi), Mahakali (büyük Kali) ve Mahasaraswati (büyük Saraswati)) Lakshmi; zenginlik, iyi şans, mutluluk, gençlik, güzellik tanrıçası. Evreni ayakta tutan tanrı Vishnu’nun karısı ve onun sekiz formuna (Ashtalakshmi) sahip. Yok edici Shiva, Lakshmi’yi parçalara ayırırken evrenin bir arada kalmasını sağlıyor.
Elephanta Mağaraları
Elephanta Adası’nda bulunan Elephanta Mağaraları’nda M.Ö 2. yüzyıla ait insan yerleşimi kalıntıları bulunmuş. 5.-6. yüzyılda inşa edilen tapınak kompleksi Tanrı Şiva’ya adanmış. Elephanta Mağaraları, UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde yer alıyor.
Ajanta Mağaraları
Maharashtra eyaletindeki Ajanta Mağaraları’nda iki döneme ait Budist sanatı koleksiyonu görülüyor. İlk anıtlar, M.Ö 2.-M.Ö 1. yüzyılda Theravada Budizmi’nin takipçileri tarafından yapılmış. İkinci anıtlar, M.S 5.-6. yüzyılda Mahayana Budizmi’nin takipçileri tarafından yapılmış. Ajanta Mağaraları, UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde yer alıyor.
Ellora Mağaraları
Maharashtra eyaletindeki Ellora Mağaraları, 7.-11. yüzyılda 2 km uzunluğundaki bir bazalt kayalığa oyulan 34 tapınak ve manastırdan oluşuyor. Bu yapılar Budizm, Hinduizm, Jainizm’e inananlar tarafından yapılmış. Ellora Mağaraları, UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde yer alıyor.
Hindistan turu rotanıza Mumbai gezisi de eklerseniz, ülkenin farklı bir yüzünü görme şansı elde edersiniz.
Keşfetmeniz dileğiyle…
Siz de fikrinizi belirtin