Sri Lanka mutfağı belki de çok bildiğiniz bir mutfak olmayabilir. Hatta Sri Lanka yemekleri hakkında az bilgiye sahip olduğunuzu, belki de önyargılarınız olduğunu fark edebilirsiniz. Öncelikle şunu söyleyeyim. Yemeklerin hemen hemen hepsinde hindistan cevizi yağı kullanıyorlar. Yemekler bol acılı, bol baharatlı, içecekler de bol şekerli. Eğer bu lezzetleri tatmaya hazırsanız Sri Lanka’ya hoş geldiniz…
Sri Lanka yemekleri – Sri Lanka mutfağı
İçindekiler
Sri Lanka’da zengin bir mutfakla tanışmaya hazır olmalısınız. Sömürge döneminin etkisiyle yemeklerinde Hint, Arap, Hollanda, Portekiz etkisi görülüyor. Budist kültürün etkisiyle de vejetaryen yemekleri çok, pek çok sebze ve meyve köri olarak pişiriliyor. Ancak şunu da bilin ki burada yemekler bol acılı ve bol baharatlı. Meyve suları bol şekerli. Kahvaltıda bile acı biber ve sütlü pilav yiyorlar. Eğer damak zevkinize uymayacaksa bunu yemek yiyeceğiniz yerde baştan belirtmelisiniz ki sonradan cayır cayır yanmayın. (Ne kadar acısız isteseniz de yemekler yine acılı geliyor ama en azından yenebilecek boyutta oluyor)
Eğer Sri Lanka turu sırasında bir yerel ailenin evine konuk olmak, onların köyünde aynı masada Sri Lanka yemekleri tadımı yapmak isterseniz Resfeber Holidays bu tarz turlar organize ediyor, iletişime geçebilirsiniz. (Sewwandhi Rajapakse (GM) +94 76 436 8000 info@resfeberholidays.com sales@resfeberholidays.com www.resfeberholidays.com)
Köri
Burada en çok yenen yemek “rice & curry” yani pirinç ve köri. Pirincin yanında tavuk, balık, et ve sambol denilen garnitürler geliyor. Hepsini bizim meze tabakları gibi düşünebilirsiniz. Bunları tüm parmaklarınızla karıştırıp afiyetle yiyorsunuz. Evet, Sri Lanka’da geleneksel yemekler hep elle yeniyor!
Sambol
Jack fruit, muz çiçeği gibi sambol çeşitleri köri katılıp pişiriliyor.
Pol Sambol; taze rendelenmiş hindistancevizi, arpacık soğanı, kurutulmuş bütün biberler (veya kırmızı biber tozu), lime suyu, tuz ile yapılıyor. Tabii ki pirinç ile tüketiliyor.
Gotu Kola Sambol; Ayurvedik bir bitki olan gotu kola, arpacık soğanı, kurutulmuş bütün biberler (veya kırmızı biber tozu), lime suyu, tuz ile yapılıyor. Tabii ki pirinç ile tüketiliyor.
Roti
Roti genellikle hindistan cevizi unu ile hazırlanıyor ve hindistan cevizi yağında kızartılıyor. Biraz pancake, biraz gözleme gibi düşünebilirsiniz. Yanında çeşitli atıştırmalıklarla servis ediliyor.
Kottu (Kothu Roti)
Kottu (Kothu Roti), roti hamuruna kızartma atıştırmalıklar karıştırılıp ince ince kıyılmasıyla yapılıyor.
Hoppers
Hoppers tipik bir kahvaltı yemeği. Çok ince ve çıtır pancake tarzı yassı bir keke köri, Hint turşusu ve kızarmış yumurta ekleniyor.
Lump Rice
Lamprais (Lump rice), Hollandalı Burgher azınlığı tarafından tanıtılan bir Sri Lanka yemeği. Körili pilavın kenarında et, ash plantain (dişbudak muz), patlıcan, sambal belacan, ton balığı topları, kızartılmış yumurtanın muz yaprağına sarılarak pişirilmesiyle yapılıyor.
Deniz Ürünleri
Burası tam bir deniz ürünleri cenneti. Eğer benim gibi “denizden babam çıksa yerim” diyenlerdenseniz ıstakozları, jumbo karidesleri, kalamarları, okyanustan günlük yakalanan tazecik balıkları keyifle yiyebilirsiniz.
Tropik Meyveler
Sri Lanka tropik bir ülke olduğu için bolca tropik meyve var.
Tatlılar
Tatlılara gelirsek, en çok bufalo yoğurdu ve pekmez yeniyor.
Konda kavum, pirinç unundan yapılan hamurun içine pekmez ve farklı baharatlar eklenmesi, sonra hamurun kızgın yağda pişirilmesiyle yapılan bir tatlı.
Watalappam; hindistan cevizi sütü veya yoğunlaştırılmış süt, kaju fıstığı, yumurta, kakule, karanfil ve hindistan cevizi ile yapılan bir muhallebi pudingi.
Seylan Çayı
İngiliz sömürge döneminde İngilizler’in çay ihtiyacı doğunca ormanlar kesilerek çay tarlaları hâline getirilmiş. İklim koşulları nedeniyle özel bir aromaya sahip olan dünyaca ünlü seylan çayı bu tarlalarda yetişiyor. Seylan çayı, camellia sinensis isimli çay bitkisinin kurutulmuş ve işlenmiş yapraklarından yapılıyor.
Tarçın
Sri Lanka yemek kültüründe tarçın çok önemli. Çünkü tarçının keşfedilmesi ve bereketli tarçın tarlaları sömürgeleşmelerini hızlandırılmış, işgalcilerin iştahını kabartmış.
Bölgede iki tür tarçın var, Cassia ve endemik Seylan tarçını. Cassia tarçınında kumaran kimyasalı % 1,5-2,5 arasında kullanılıyor. Endemik Seylan tarçınındaysa kumaran kimyasalı % 0,4 oranında kullanılıyor. Bu nedenle Seylan tarçını günlük kullanımda daha çok tavsiye ediliyor.
Tarçın için önce ağacın en dış kabuğu soyuluyor, sonra düzleştirmek için tıraşlanıyor. Kalan kısmının en dış bölümü tamamen elle yuvarlak şekilde soyuluyor, kurutuluyor ve evlerimizde kullandığımız tarçın hâline getiriliyor. Ağaç dallarının kesilip işlenmesine kadar geçen süreç oldukça yorucu bir işçilik gerektiriyor. Ağacın kalan kısmıysa odun olarak yakmak üzere kullanılıyor.
Sri Lanka yemekleri pek çok gezgini tatmin edecek, midelerine bayram ettirecektir.
Afiyet olsun…
Siz de fikrinizi belirtin