Şanlıurfa, “İnançlar Diyarı” olarak anılıyor çünkü dünyanın en eski tapınak kalıntıları burada bulunuyor. Asur, Babil dönemlerinde ay, güneş, gezegenlerin kutsal sayıldığı Pagan dininin tapınakları şehrin Harran ve Soğmatar bölgelerinde yapılmış. Bu yazımda ise Abgar Krallığı döneminde ay ve gezegen tanrıları için tapındıkları bir kült merkezi olarak kullanılan, Hz. Musa’nın yaşadığı yer olarak rivayet edilen, kaya mezarları, kuyuları ve mağaralarıyla dikkat çeken Soğmatar kült merkezinden bahsedeceğim.

Soğmatar

Sin (Ay) Tapınağı

Soğmatar ismi Arapça yağmur anlamına gelen “Matar” sözcüğünden geliyor. Tektek Dağları’nın kışın bol yağmur alan bu bölgesine çok sayıda sarnıç yapılmış, burada biriktirilen sularla dağlarda otlatılan koyun ve keçi sürülerinin su ihtiyacı karşılanmış. Köy bu nedenle günümüzde de “Yağmurlu” adıyla anılıyor.

Soğmatar

Sin (Ay) Tapınağı

Soğmatar’ın tarihteki önemi Asur, Babil dönemlerinde ay, güneş, gezegenlerin kutsal sayıldığı Pagan (putperest) dininin ve bu dinin baş tanrısı Mar alahe’nin merkezi olmasından kaynaklanıyor. Mare lahe’yi temsil eden açık hava mabedi, Kutsal Tepe / Merkez Tepe olarak adlandırılıyor.

Soğmatar

Kutsal Tepe

Antik alandaki Nekropol alanında Tunç Çağı’na tarihlenen çok sayıda mezar ve kaya mezarı var. O çağda insanlar mezarın içine girip ölülerini ziyaret etmiş, hediyeler bırakmışlar. Romalılar bölgeye geldiklerinde bu mezarları bulmuş ve kullanmış. Romalılar’ın katliamından kaçan Hristiyanlar ise bölgede yer altında bir şehir inşa etmiş ve burada saklanmış. Bu yer altı şehri günümüze çok az buluntuyla ulaştı.

Şuayb Şehri’nde yaşayan insanlar Soğmatar kült merkezini mezarlık ve ibadet yeri olarak kullanmış.

Hz. Musa’nın firavundan kaçarken burada çiftçilik yaparak yaşadığına, kuyulardan birinin Hz. Musa’nın mucizevi asası tarafından açıldığına, Hz. Musa’nın kayınpederi Hz. Şuayip ile burada buluştuğuna inanılıyor.

Soğmatar nerede? Soğmatar’a nasıl gidilir?

Soğmatar kült merkezi; Şanlıurfa il merkezine 80 km, Harran ilçesine 53 km mesafedeki Eyyübiye ilçesine bağlı Yağmurlu Mahallesi’nde yer alıyor. Ancak Soğmatar turu yapmak isterseniz buraya toplu taşıma yok. Araba kiralayabilir ya da yerel bir acenteyle çalışabilirsiniz. Ben bölgeyi yerlisi Göncü Turizm ile gezdim. Sahibi Cem Göncü her konuda yardımcı oldu. +90 532 433 85 64. Gönül rahatlığıyla arayabilirsiniz.

Soğmatar’da gezilecek yerler listesi

Şanlıurfa‘da yer alan Soğmatar kült merkezinde Ay tanrısı Sin’e tapınılan bir mağara (Pognon Mağarası), yamaçlarında yer yer tanrı kabartmalarının ve zemine kazılmış yazıtların olduğu bir tepe (Kutsal Tepe), 6 adet kare ve yuvarlak planlı mozole (Anıt Mezar), iç kale, ana kayaya oyulmuş 120 kaya mezarı, bir nekropol, Museviler için büyük önem taşıyan Hz. Musa kuyusu, Kalkolitik döneme tarihlenen kutsal höyük var.

Soğmatar

Tapınaklar arasında görülen yolun tüm tapınakları birbirine bağladığı, bu yoldan yürünerek tüm tapınakların ziyaret edildiği sanılıyor

Hz. Musa Kuyusu

Hz. Musa’nın mucizevi asası ile bu kuyuyu açtığına inanılıyor. Kuyudan hâlâ su geliyor.

Soğmatar

Soğmatar Kült Merkezi – Hz. Musa Kuyusu

Satürn Tapınağı

Satürn Tapınağı’nın altında kayadan oyulmuş 2 bölümlü bir mezar odası bulunuyor.

Şamaş (Güneş) Tapınağı

Şamaş (Güneş) Tapınağı, kare şeklinde bir yapı.

Jüpiter Tapınağı

Tamamen yıkılan Jüpiter Tapınağı’nın silindirik bir yapı olduğu biliniyor.

Sin (Ay) Tapınağı

Sin (Ay) Tapınağı, Ay Tanrısı Sin’e adanmış.

Soğmatar

Soğmatar Kült Merkezi – Sin (Ay) Tapınağı

Soğmatar

Sin (Ay) Tapınağı

Venüs Tapınağı

Venüs Tapınağı silindirik bir yapı.

Soğmatar

Venüs Tapınağı

Merkür Tapınağı

Merkür Tapınağı dikdörtgen tabanlı bir yapı.

Mars Tapınağı

Mars Tapınağı’nın sadece üç duvarı ayakta duruyor.

Soğmatar Kült Merkezi adını neredeyse hiç duyurmayan, bakımsız hâliyle hayal kırıklığı yaşatan bir yer. Ancak günümüzde burası önemli bir enerji merkezi olarak spiritüel yönü kuvvetli kişiler tarafından ziyaret ediliyor.

Keşfetmeniz dileğiyle…