Adıyaman – Nemrut Dağı’nın Ev Sahibi

Adıyaman tarihin bilinen en eski yerleşim yerlerinden birisi. Burası M.Ö 40.000 yılına kadar uzanan tarihi ve bu tarihin ardında bıraktığı eserlerle öne çıkıyor. Adıyaman’ı en çok da gün doğumu ve gün batımı ile ünü nam salmış olan Nemrut Dağı ile tanıyoruz.

Sözü çok uzatmadan hemen bahsi Kommagene Krallığı’na getireyim ve birlikte Nemrut Dağı’na uzanalım. M.Ö 163-M.S 72 yılları arasında varlık gösteren antik dünyanın küçük ancak güçlü ülkesi Kommagene Krallığı, baba tarafı Pers Kralları’ndan Krallar Kralı olarak anılan Darius ile anne tarafı Makedonya Hükümdarı Büyük İskender ile akraba olan bir prensin oğlu Mithradates Kallinikos tarafından bağımsız bir krallık olarak kurulmuş. Mithradates Kallinikos farklı topluluklardan meydana gelen ve ayrı inanç ve kültürlere sahip Kommageneliler arasındaki birliği sağlamak konusunda büyük başarı sağlamış. Mithradates Kallinikos tanrılarla olan bağını kuvvetlendireceği, böylece ulusunu barış içerisinde yaşatacağı inancıyla ülkesinin çeşitli yerlerinde tapınaklar yaptırmış. Krallık altın çağını M.Ö 70-31 yılları arasında ülkesinin sınırlarını en geniş hâline ulaştıran Kral I. Antiochos döneminde yaşamış.

Adıyaman gezilecek yerler

Adıyaman gezilecek yerler listesinin en başında elbette ki Nemrut Dağı var ama Nemrut ötesinde de harika yerler görüyorsunuz.

Şehir merkezine geldiğinizde Çargah Restaurant’ta veya Kebapçı Beko’da Adıyaman tava yemenizi öneririm.

Çargah Restaurant’ta Adıyaman tava

Karakuş Tümülüsü (Kadınlar Anıt Mezarı)

Özel küçük minibüslerle Kahta’yı geçip Karakuş Tümülüsü (Kadınlar Anıt Mezarı)’ne gidebiliyorsunuz. Yol boyunca muhteşem manzaralar size eşlik ediyor. Doğaya uyumsuz binaların olmamasını ve tahminimin çok üzerinde cömert ve etkileyici bulduğum manzarayı ben de hayranlıkla izledim.

Adıyaman

Kommagene Kralı II. Mithridates tarafından annesi İsas adına yaptırılan anıt mezar, sütun üzerindeki kartaldan dolayı Karakuş Tümülüsü olarak anılıyor. Doğu, batı, güney yönlerinde 4’er sütun varken doğuda 2, batı ve güneyde 1’er sütun kalmış. Doğu sütununun üzerinde geyik ve kartal heykel kalıntıları, batıda sütunun üzerinde tokalaşma steli, yerde de aslan heykel parçası bulunan Karakuş Tümülüsü, Milli Park sınırları içinde bulunuyor.

Adıyaman – Karakuş Tümülüsü (Kadınlar Anıt Mezarı)

Cendere Köprüsü

Cendere Köprüsü, Kahta Çayı (antik ismiyle Cabinas) üzerinde bulunuyor. Roma İmparatoru Semptimius Severus döneminde 16. Lejyon tarafından yaptırılmış. Köprüye Severus, karısı J. Domna, oğulları Caracalla ve Geta adına sütunlar dikilmiş. Ancak Caracalla imparator olunca kardeşi Geta’yı öldürtmüş ve onun adına dikilen sütunu kaldırtmış.

Cendere Köprüsü Fotoğraf: Mehmet Altay

Cendere Köprüsü

Adıyaman – Cendere Köprüsü

Arsemia

Arsemia, Kommageneler’in atası Arsemez tarafından eski Kahta Kalesi’nin karşısında kurulmuş ve krallığın yazlık başkenti ve idare merkezi olmuş. Tepede yer alan yazlık saray ve Mithridates Kallinikos’un mezarına çıkan tören yolu üzerinde tanrı ve kral kabartmaları yer alıyor. Bu kabartmalarda tanrı ve krallar tokalaşır durumda işlenmiş.

Arsemia

Nemrut Dağı

Nemrut Dağı yamaçlarında hükümdarlık yapmış olan Kommagene Kralı I. Antiochos, M.Ö 62 yılında Nemrut Dağı’nın 2.150 metre yükseklikteki en yüksek noktasına kendisi için bir anıt mezar (tümülüs) yaptırmış. Varlığı bilinmekle beraber, kralın mezarı henüz keşfedilememiş.

Nemrut Dağı

I. Antiochos’un tanrılara ve atalarına minnettarlığını göstermek üzere yaptırdığı mezarın bulunduğu bölge, anıtsal heykelleri ve benzersiz manzarası ile Helenistik dönemin en görkemli kalıntıları arasında sayılıyor.

Adıyaman – Nemrut Dağı

Anıtsal heykeller doğu, batı ve kuzey teraslarına yayılmış. Doğu terası kutsal merkez sayılıyor. Bu nedenle en önemli heykel ve mimari kalıntılar burada bulunuyor. İyi korunmuş durumda olan 8-10 metre yükseklikteki dev heykeller kireçtaşı bloklarından yapılmış. Roma İmparatorluğu’na bakan batı terasında Roma mitolojisi tanrıları Jüpiter, Merkür ve Mars heykelleri, Pers İmparatorluğu’na bakan doğu terasında Pers tanrılarının heykelleri var. Antiochos bu heykellerle Kommagene Krallığı’nın hem doğu hem de batı medeniyetlerini yansıttığını vurgulamış.

Nemrut Dağı

Dünyanın 8. harikası sayılan Nemrut, kabartmaları, yazıtları, 10 metreyi bulan heykelleri ve muhteşem gün doğumu ve gün batımıyla ülkemin belki de en görülmesi gereken yerlerinden birisi. Büyük İskender’in din, dil, ırk farklılığını kaldırma hayalini yansıtan Nemrut, UNESCO Dünya Mirası listesinde yer alıyor.

Nemrut Dağı

Nemrut Dağı

Atatürk Baraj Gölü

Atatürk Barajı, Türkiye’nin birinci, Dünya’nın dolgu gövde büyüklüğünde beşinci barajı.

Atatürk Barajı Fotoğraf: Mehmet Altay

Adıyaman eşsiz bir şehrimiz. Ayrılırken, Nemrut sana yeni gün doğumlarında ve gün batımlarında geleceğim, diyerek el salladım ama gönlümü de bırakmıştım.