Kahramanmaraş, Kurtuluş Savaşı’nın başladığı, Türk milletinin dirilerek ayağa kalktığı, silkinip kendine geldiği, işgal ordularına karşı başkaldırıldığı öncü bir şehir. Kurtuluş Savaşı sırasında Fransız işgalcilere karşı verdiği yerel mücadeleden dolayı da TBMM tarafından istiklâl madalyası verilen tek il.

Tekir Vadisi, Döngel Köyündeki mağaralarda yapılan araştırmalarda ele geçen buluntular, yörede insan yerleşiminin Üst Paleolitik Çağda başladığını, Neolitik, Kalkolitik ve Eski Tunç Çağları’nda da sürdüğünü gösteriyor. Şehri Hititler kurmuş, daha sonra Asurlular, Persler, Romalılar, Bizanslılar, Araplar, Selçuklular, Memluklular, Dulkadiroğulları ve Osmanlılar şehre hakim olmuşlar.

Dünyanın sayılı madalyalı şehirlerinden biri olan kente Kurtuluş Savaşı sırasında halkın gösterdiği direnişten dolayı 7 Şubat 1973’den itibaren TBMM tarafından Kahramanlık unvanı verilerek adı Kahramanmaraş olarak değiştirildi. Kuvayı Milliye mücadelesiyle destan yazan kent, o günlerin hatıralarını da başarılı bir şekilde yansıtıyor.

Bu kadar gezmeyi sevmeme ve yeni kültürleri keşfetme açlığıma rağmen, biraz da uzun yıllar Toronto‘da yaşamanın etkisiyle, memleketimin en güzel yerlerinden olan Güneydoğu Anadolu bölgesi gezi haritamda hep eksik kalmıştı. Ayhan Kalafat, beni GAP turuna davet etmese belki bir süre daha bu güzelliklerden mahrum kalacaktım, ama Güneydoğu yollarına nihayet dökülmüş ve buraların güzel insanlarını bu sayede tanımaya başlamıştım. Akrabam Aysen’in de bu geziye dahil olmasıyla birlikte benim için yeni bir heyecan başlamıştı.

15 saatlik otobüs yolculuğu uykusuz geçmişti, ama yol boyu güzelim dağları izleyip Ayhan Bey’in türkülerini, fıkralarını ve tanıtımlarını dinlediğimden halimden pek de rahatsız değildim. Memleketimin daha önce görmemiş olduğum yerlerini keşfetme heyecanı, uykusuzluktan şişmiş gözlerimin sıkıntısını unutturmaya yetmişti.

Kahramanmaraş gezilecek yerler

Kale

Şehrin tam merkezinde yer alan kale, Geç Hititler zamanında yapılmış, Asur, Med, Pers, Kapadokya Krallığı, Roma, Bizans, Anadolu Selçuklu, Osmanlı ve Türkiye Cumhuriyeti dönemlerinde çeşitli tamir ve ilaveler yapılarak günümüze kadar gelmiş.

Minyatür Kurtuluş Müzesi

Kalede bulunan müzede Maraş bize mezar olmadan düşmana gülzar (gül bahçesi) olmaz diyerek kendi kendini kurtaran kentin kahramanlık olayları, görsel özenle anlatılıyor.

Müzede sahneler kente İngilizlerin gelişi ile başlıyor. Olaylar kronolojik olarak sıralanıyor.

Tarihi Çarşılar

Temelleri Dulkadiroğulları dönemine dayanan tarihi çarşılar, Kapalı Çarşı, Saraçhane, Bakırcılar, Semerciler, Mazmanlar, Kazzazlar, Demirciler Çarşısı ve bu çarşılar etrafında toplanmış geleneksel el sanatları alanlarından oluşuyor. Sim sırma işlemeciliği, bakırcılık, köşkerlik, keçecilik, külekçilik, ahşap oymacılığı, saraçlık, semercilik, bıçakçılık, kuyumculuk, demircilik gibi geleneksel el sanatlarının birçok çeşidi burada sergileniyor.

Yaşar Pastanesi

Etnografya müzesi dekoruyla ünlü. Burada keçi sütünden yapılmış Mado dondurmasını bıçakla keserek afiyetle yedik.

Kahramanmaraş Arkeoloji Müzesi

Müzede 30.000 eser sergileniyor. Gâvur Gölü Bataklığı’ndan çıkarılan ve tarihi MÖ 1400’lü yıllara dayanan 2 adet antik fil iskeletini, kazısı devam etmekte olan Direkli Mağarası’nın birebir canlandırmasını, tarihi MÖ 7000 -5000 yıllarına dayanan Domuztepe Höyüğü ve Kazı Alanı’nın birebir canlandırmasını, kale ve çevresinde bulunan Maraş Aslanı, Tanrı heykelleri, Germanicia Antik Kenti’ne ait olan mozaikleri ve Paleolitik dönemden başlayarak Neolitik, Kalkolitik, Tunç, Demir, Grek, Roma ve Bizans Dönemine kadar devam eden araç-gereçleri görebilirsiniz.

Ulu Camii

Dulkadiroğlu Beyliği Hükümdarı Süleyman Bey tarafından 1442-1454 yılları arasında yaptırılan cami, merkezi plânlı cami mimarisinin bilinen ilk örneği. Beylikler dönemi ve erken dönem Anadolu Selçuklu mimarisinin özelliklerini taşıyan camide, minare, taçkapı, mihrap, minber, bezeme ve süslemeler dikkat çekiyor.

Germanicia Antik Kenti

Germanicia Antik Kenti, maalesef ki bir yerleşim yerinin altında yatıyor. Bir binanın altından çıkarılan taban mozaikleri ile keşfedilen antik kentin mozaikleri, Kahramanmaraş Müzesi tarafından yürütülen çalışmalar sonucu çıkarılıp müzeye taşındı ve müzenin mozaik salonunda sergileniyor.

Eshab-ı Kehf Külliyesi

Afşin ilçesinin 7 km kuzeybatısında yer alan külliye, Antik Çağ’dan beri kutsal sayılan Eshab-ı Kehf (Eshabü’l-Kehf) adıyla bilinen mağaranın çevresine yapılmış. Anadolu Selçukluları, Dulkadiroğulları Beyliği ve Osmanlılar, bu mağaranın Kuran’da anlatılan Eshab-ı Kehf kıssasının geçtiği ve 7 uyurlar olarak anılan kişilerin uyuduğu yer olduğuna inanmış. Burası Hristiyanlar ve Müslümanlar tarafından kutsal bir mekân kabul ediliyor.

Anadolu Selçuklularının Maraş Emiri Nusretüddin Hasan Bey, 1215-1234 yılları arasında mağaranın çevresinde ribat, cami ve handan oluşan külliye inşa ettirmiş. Daha sonraki dönemlerde medrese, buk’a, kadınlar mescidi ve Paşa Çardağı ilâve edilmiş.

Bugünkü özgürlüğümüzü canlarını feda ederek bize armağan edenlere saygım, Kahramanmaraş’ı görüp yaşanmışlıkları ta içimde hissedince iyice arttı. Mehmet Akif Ersoy da bunu ne güzel söylemiş dizelerinde:

Vurulup tertemiz alnından uzanmış yatıyor,
Bir hilal uğruna ya Rab, ne güneşler batıyor!
Ey, bu topraklar için toprağa düşmüş asker!
Gökten ecdad inerek öpse o pak alnı değer

Ne büyüksün ki kanın kurtarıyor Tevhid’i
Bedrin aslanları ancak bu kadar şanlı idi
Sana dar gelmeyecek makberi kimler kazsın
“Gömelim gel seni tarihe” desem, sığmazsın!