Tepeth Kabilesi – Dağların insanları

Afrika’nın kabilelerini elimden geldiğince tanıtmaya çalışıyorum. Bu yazımda Uganda’da yaşayan Tepeth kabilesinden bahsedeceğim. Tepethler ülkenin Moroto ve Nakapiripirit bölgelerindeki Moroto, Napak ve Kadam Dağları’nın sırtlarında yaşayan göçebe bir kabile. Sadece dağlarda yaşayan kabile 1970’lerden sonra ilkel geleneklerini bir miktar kaybetmiş olsa da kısmen sürdürmeye devam ediyor.

Tepeth kabilesi kimlerdir?

Tepethler, Karamoja bölgesinin orijinal yerli halkı. Yüzyıllar boyunca orman rezervlerini koruyan, gıda, bal, bitkisel ilaç, enerji ve manevi değerlerin kaynağı olan bir grup olmuşlar. Karamojong kabilesi 1600’lü yıllarda Karamoja bölgesine gelince Tepethler dağların daha yüksek noktalarına göç etmişler. Nesiller boyunca hükümetle, Karamojong kabilesiyle ve diğer etnik gruplarla savaşmışlar. Bölgede artık kalaşnikoflar görülmüyor ama onlar Karamojonglar’la birlikte ülkenin belki de en yoksul halkı olarak kalmış.

Tepeth ve Karamojong kabileleri aralarında çatışma olmaması için birbirinden uzak yaşıyor ama birbirlerinden aldıkları kültürel özellikler de var. Örneğin Tepethler tek eşli iken Karamojonglar’dan etkilenerek çok sayıda kadınla evlenmeye başlamışlar.

Tebethler, Karamojonglar’dan farklı olarak hep birlikte grup halinde yaşamıyorlar. Her aile farklı bir yerde yaşıyor. Yani Tepethler’de köy olayı yok, aileler kendi başına takılıyor.

Tebethler fotoğraflarının çekilmesinden hoşlanmıyor. Çünkü fotoğraf makinesinin flaşından cin çıkacağını sanıyor ve korkuyorlar. Siz siz olun, izin istemeden Tepethler’in fotoğrafını çekmeye kalkışmayın. Yoksa sizi pişman edecek şekilde sert bir dille cevap verebilirler.

Tepeth kadınları ülkede yasak olmasına rağmen halen sünnet ediliyor. Sivil toplum örgütlerinin bu konuda çalışmaları devam ediyor ve kabileyi eğitmeye çalışıyorlar.

Karamoja bölgesine geldiğinizde Moroto Dağı’nın eteklerinde bir yürüyüş yaparak Tepethler’le tanışmanızı öneririm. Günümüzde her ne kadar Karamojonglar kadar enteresan olmasalar da yine de size farklı bir bakış açısı katacaklardır.