Uganda’nın kuzey doğusundaki Karamoja bölgesi, Elgon Dağı’nın eteklerinden Güney Sudan sınırına kadar uzanan otlaklar, evcilleşmemiş vahşi doğa ve geniş açık ovaları gözler önüne seriyor. 27.000 m²’lik bir genişliğe sahip olan Karamoja, bol miktarda doğal kaynağa sahip. Kurak ve yarı kurak olmasına rağmen, bu ılıman çayırlarda birçok bitki ve hayvan türü yaşıyor.

Karamoja aynı zamanda hem ziyaretçiler, hem de güneyde yaşayan nüfus için bilinmeyen bir Uganda‘yı temsil ediyor. Bölgeye güvenlik eksikliği nedeniyle uzun yıllar sadece maceraperestler gelmiş. Yani şimdiye dek…

Karamoja platosunun kuzey doğu sınırı, Morungole Dağı, Moroto Dağı ve Kadam Dağı gibi bir dizi volkanik dağla örtülü. Bölgenin batı sınırında, Karamoja Limanı olarak bilinen Napak Dağı uzanıyor.

Kidepo Valley National Park’ta aslanları gururla gezinirken, zebra sürülerini ve çitaları başka hiç bir Uganda parkında bulunmayan türlerle savanı paylaşırken görüyorsunuz. Güney Sudan ve Kenya‘yı çevreleyen bölge, kültür ve manzara açısından da ayrı bir dünya. Dağlar ve sarp kayalıklar, sanki bilim kurgu filmlerinden çıkmış gibi.

Bölgenin ev sahibi kabileler ise Karamojong, Jie, Tepeth, Kadama, Ik, Dodoth, Pokot, Labwor, Mening, Nyangia halkı. Kuzeyde Ik, orta ve güneyde Tepeth’ler yaşamlarını sürdürüyor. Karamojong ve Tepeth halkı ile ilgili detayları sonraki yazılarımda daha detaylı anlatacağım.

Karamoja hakkında bilgi

Bölge, sömürge zamanlarından 2011 yılına dek dış dünyadan izole idi. Sömürgeci yönetim altında bölgeye sadece özel izinle giriliyordu. Amin’in hükümdarlığı sırasında Karamojong halkı bastırıldı ve herkes tarafından küçük görüldü. 1980’lerde Karamojong halkı terk edilmiş ordu kışlalarından silahlar elde etti. Bu da 30 yıl boyunca devam edecek kabile savaşına neden oldu. 2001 yılında Uganda Halk Savunma Gücü halkı silahsızlandırmak için 10 yıllık başarılı bir program başlattı. 2011 yılında bölgeye barış geldi, ama alınan hasarlar çoktan kalıcı olmuştu.

Bölgenin güvensiz geçmişi nedeniyle turistler hâlâ burayı tam anlamıyla tanımıyorlar. Ancak pek çok ülke seyahat tavsiyelerini yeni yeni değiştirmeye ve insanlarının bu keşfedilmemiş bölgeye seyahat etmelerine izin vermeye başladı. Uganda Hükümeti ve ortakları da bölgenin alt yapısını iyileştirmek için kolları sıvadı. Bölgede artık elektrik var. Çok sayıda da okul inşa edildi.

Bölgede 50 farklı mineral ve değerli taşın varlığından bahsediliyor. Altın, gümüş, bakır, demir, titanyum, manganez, kobalt, niyobyum, tantal, krom, nadir toprak ve radyoaktif mineraller ile burası dünyanın en zengin maden yataklarına sahip. Matheniko County’nin tamamında altın bulundu. Ayrıca Moroto-Kadam’da petrol bulundu.

Buranın az ziyaret ediliyor olmasının da bir sebebi var: Yol! Daha doğrusu olmayan yol! Entebbe‘de uçaktan indiğinizde kısa bir süre asfalt yolun sefasını sürüyor, sonra direk toz toprak içindeki yolla başbaşa kalıyorsunuz. Saatte 30-40 km den fazla yol alamıyorsunuz. Bu nedenle de Karamoja’ya ulaşmanız neredeyse 2 gün sürüyor!

Karamoja gezilecek yerler

Kidepo Valley National Park

Bölgenin en kuzeyinde yer alan Kidepo Vadisi Ulusal Parkı, çita, aslan, fil, leopar, yaban domuzu, devekuşu, bufalo, zürafa, sırtlan gibi 80’den fazla hayvan türü ile Uganda’daki parkların en heyecan verici faunasını içeriyor.

Park, iki vadiden oluşuyor: Kidepo ve Narus. Kidepo Vadisi, Sudan sınırına yakın oluşu ve Sudanlılar tarafından hayvanlar avlandığı için yaban hayatı açısından çok zengin değil. Narus Vadisi ise zengin bir yaban hayatına sahip.

Parkı buranın yerel rehberiyle gezmenizi öneririm. Bizim rehberimiz Phillip, oldukça bilgili ve sevimli bir Ugandalı’ydı. Size de çok yardımcı olacaktır.

Şimdi buyrun videomu izleyelim.

Kidepo Vadisi Ulusal Parkı’nda konaklama

Kidepo Valley Uganda Wildlife Authority Kamp Alanı

Eğer düşük bütçeli bir yerde konaklamak istiyorsanız burası iyi bir tercih. Bizi parkta gezdiren rehberimiz Phillip’e e-mail atarak rezervasyon yapabilirsiniz. phillip.akorongimoe@gmail.com

Savannah Lodge

Eğer parkın içinde lüks bir konaklama isterseniz bizim konakladığımız Savannah Lodge tek kelimeyle muhteşem bir yer.

Burada Kidepo Vadisi ayaklarınız altında uzanırken içkinizi yudumlayabilir, odanızda yaban hayatının sesini dinleyerek uyuyabilirsiniz.

Moroto

Karamoja’ya gelmişken kültürel bir tur yapmak istiyorsanız Moroto’ya gidip en az 3 gün kalmanızı öneririm. Ülkenin bu izole bölgesinde halkın zor şartlardaki yaşamına tanıklık edebilir, yerel kabileleri ziyaret edebilirsiniz.

Moroto’da konaklama

Kara Tunga

Konakladığımız Kara Tunga Kampı, oldukça özel bir yer. Hollandalı misyoner bir baba ile Karamoja kabilesinden bir kadının oğlu olan Theo, Hollanda’da büyümüş olmasına rağmen sonradan anne topraklarını seçerek Karamoja’ya yerleşmiş. Batının disiplini ile Afrika’nın sıcaklığını birleştiren Theo, profesyonel servisi ve güler yüzü ile bizi kendisine hayran bıraktı. Bölgedeki tüm turları da organize etti.

Olur da çocuklarınızın küçülenlerini yardım olarak Uganda’ya göndermek isterseniz Theo’ya kargolayabilirsiniz.

Kara Tunga
Theo Vos
Circular Rd, Plot 80
PO Box 127
Moroto, Uganda

Mt Moroto

Mt Moroto, bölgenin en yüksek dağı ve sönmüş bir volkan. Platonun asıl sakinleri olan Tebeth kabilesi, Mt Moroto civarında yaşıyor. Karamojong kabilesi 1600’lü yıllarda Karamoja bölgesine gelince Tepethler dağların en yüksek noktalarına göç etmişler. Günümüzde dağların eteklerinde yaşıyorlar. Tebeth kabilesini daha sonraki bir yazımda detaylı anlatacağım.

Karamoja Cultural Museum

Karamoja Kültür Müzesi, Moroto kasabasındaki Moroto Dağı’nın eteğinde yer alıyor. Fransa hükümetinin finansmanı ile inşa edilmiş. Bu küçücük müzede tüm bölgenin zengin kültürel mirasını görebiliyorsunuz.

Karamojong köyü Loti Kotin

Karamojong kabilesi göçebe bir hayat sürüyor ve ilkel yaşantısını sürdürüyor. Kabilenin bulunduğu bir köyü görmek isterseniz yerel bir rehberle bu ziyareti yapabilirsiniz. Karamojong kabilesini daha sonraki bir yazımda detaylı anlatacağım.

Nakaabat mines camp

Uganda‘nın Karamojong ve Kenya‘nın Turkana kabilelerinin yaşadığı bölgede bir altın madeni var. İnsanlar burada oldukça zor şartlarda yaşıyor ve altın arıyorlar. Başaran var mı, o muamma.

Çok az insanın ziyaret ettiği, hiç turistik olmayan, ama bunun yanında yaşayabileceğiniz en ilginç deneyimi sunan yerin mutlaka görülmesini öneririm. Gezi boyunca çekeceğiniz en ilginç fotoğrafların buradan olacağının da garantisini veririm.

ve şimdi de videomu izleyelim.

Lokusilei

Buranın kelime anlamı area of peace, yani huzur bölgesi.

1930’larda Karamojong kabilesi buradaki mağaralarda yaşamış, avcılık yaparak yaşamış. Kayalarda bu dönemlerden kalma çizimler var.

Yıllarca hem kendi halkından, hem de dış dünyadan uzak kalan bu bölge, günümüzde bile çok az insan tarafından ziyaret ediliyor. Benim gözümde ise burası gördüğüm en ilginç, en değişik, en zorlu, ama bir o kadar da çekici yerlerin başında yer alıyor.