Şili Gezi Rehberi

Şili ya da resmî adıyla Şili Cumhuriyeti, Güney Amerika’da bir ülke. Buranın benzersiz bir şekli var: Pasifik Okyanusu kıyı şeridinde 4.300 km uzunluğuyla dünyanın en uzun ülkelerinden biri. Ayrıca dünyanın en güneydeki ve Antarktika’ya en yakın ülkesi. Burada yağmur ormanlarını, dünyanın en kurak sıcak çölü Atacama Çölü’nü, buzulları, fiyortları, yaklaşık 2.000 yanardağı, dünyanın geçilmesi en zor boğazlarından Drake Boğazı’nı, And Dağları’nı, dünyanın en ilginç taş insan heykellerine ev sahipliği yapan Paskalya Adası’nı buluyorsunuz.

Şili haritası Kaynak:Wikipedia (Addicted04 – Yükleyenin kendi çalışması with Natural Earth Data, Kamu Malı, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=11974194)

Şili’de ilk insan izleri M.Ö 18.000’lerde görülmüş. Ancak bilinen ilk topluluklar M.Ö 10.000’lerde yaşamış. Ülkenin kuzeyi 12. yüzyıldan sonra İnka İmparatorluğu’nun hâkimiyetine girmiş.

Şili’de sömürge sürecinin temellerinin Portekizli kâşif 1519’da Ferdinand Magellan’ın ülkenin güneyine ayak basmasıyla atıldığını söyleyebiliriz. 1540-1541 yıllarına gelindiğinde İspanyol sömürgeciler Şili’yi kontrol altına almış. 1542’de ülke İspanya İmparatorluğu’nun Peru Valiliği’ne bağlanmış. Sömürge dönemi boyunca yerli halk yok edilmiş, misyonerlik faaliyetleriyle insanlar zorla Hristiyanlaştırılmış. Yaklaşık 300 yıllık sömürge döneminin ardından 18 Eylül 1810’da İspanya’ya karşı otonom bir bölge olarak, 12 Şubat 1818’de de cumhuriyet idaresi şeklinde bağımsızlık ilan etmiş.

1879-1883 Pasifik Savaşı’nı kazanan Şili, dünyanın en zengin bakır ve nitrat yataklarını kontrolü altına almış.

Ülkede bir süre siyasi istikrarsızlık görüldü. 1970 yılında iktidara gelen Salvador Allende, 1973 yılında ABD destekli bir askerî darbeyle devrildi. Bunun üzerine yönetime geçen Augusto Pinochet, 1973-1990 yılları arasında ülkeyi cunta rejimiyle yönetti. 1990’da Pinochet ve cunta rejiminde görev alan üst düzey kişiler yargılandı ve mahkûm edildi. Pinochet ev hapsinde tutulurken kalp krizi geçirerek öldü.

Günümüzde Güney Amerika’nın sosyoekonomik açıdan en istikrarlı ve müreffeh ülkelerinden biri olan Şili, Latin Amerika ülkeleri arasında lider kabul ediliyor.

Şili günümüzde başkanlık tipi demokrasiyle yönetiliyor.

Şili deprem kuşağında yer alan bir ülke. 1960’da Güney Şili’de meydana gelen 9,5 büyüklüğünde depremde yaklaşık 1.500 kişi öldü, 2.000 kişi evsiz kaldı. Bu deprem günümüze kadar kaydedilen dünyanın en büyük depremi oldu.

Şili nerede? Şili’ye nasıl gidilir?

Şili; doğuda And Dağları, batıda Büyük Okyanus, güneyde Drake Boğazı arasında ince uzun bir şerit şeklinde bir ülke. Kuzeyde Peru, kuzeydoğuda Bolivya, doğuda Arjantin ile komşu.

İstanbul’dan başkent Santiago’ya direkt uçuş yok. Aktarmalı uçuşlarla Santiago-Rosalía de Castro Uluslararası Havalimanı’na en az 2 uçuşla en kısa 22 saatte gidiliyor.

Şili’ye vize almak gerekiyor mu?

Resmi ve umuma mahsus pasaport sahibi T.C. vatandaşları, Şili’ye yapacakları seyahatlerinde 90 günü aşmamak kaydıyla vizeden muaf.

Ancak dikkat! Artık Güney Amerika uçuşlarında ekstra güvenlik kontrolü yapılıyor. Daha önce Schengen veya ABD vizesi almadıysanız, pasaportunuzda hiç giriş-çıkış yoksa, uçağa kabul edilmeme ihtimaliniz var.

Şili’de gezilecek yerler listesi

Şili; doğası, tarihi, kültürü, gastronomisiyle gezginleri kendine hayran bırakan bir ülke.

İnka Yol Sistemi (Quechua dilinde “kraliyet yolu” anlamına gelen Qhapaq Ñan), yaklaşık 40.000 kilometre uzunluğuyla Kristof Kolomb kıtaya gelmeden önce Güney Amerika’daki en kapsamlı ve gelişmiş ulaşım sistemiymiş. 6 ülkede (Arjantin, Bolivya, Şili, Kolombiya, Ekvador, Peru) yollar, köprüler, hendekler ve destekleyici altyapı gibi yapıları içeren 273 bileşenden oluşuyor. Ayrıca UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde yer alıyor.

Tarapaca bölgesindeki Humberstone ve Santa Laura Güherçile İşleri, UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde yer alıyor.

O’Higgins bölgesindeki Sewell Maden Kasabası, UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde yer alıyor.

Santiago

Şili’nin başkenti olan Santiago, And Dağları ve Şili Sahil Sıradağları ile çevrili bir vadide yer alıyor. Şehir 1541 yılında İspanyol kâşif Pedro de Valdivia tarafından kurulmuş. Koloni döneminden beri de başkent olarak hizmet vermiş. Merkezindeki Plaza de Armas’da neoklasik katedral Santiago de Compostela ve Ulusal Tarih Müzesi var. Parque Metropolitano’da yüzme havuzları, botanik bahçesi, hayvanat bahçesi var.

Santiago – Cathedral of Santiago de Compostela

Easter Island (Paskalya Adası – Rapa Nui)

Pasifik Okyanusu’ndaki Polinezya Üçgeni’nin en güneydoğu noktasında bulunan Paskalya Adası (yerli adıyla Rapa Nui), volkanik bir ada. Burası en çok arkeolojik alanları ve sönmüş bir volkan olan 324 m yüksekliğindeki Rano Kau ile tanınıyor. Arkeolojik alanlarında 13.-16. yüzyıllarda bölge sakinleri tarafından yapılan, moai denilen yaklaşık 900 anıtsal heykel var. Moai’ler, genellikle ahus adı verilen devasa taş kaidelerin üzerinde duran, büyük kafalara sahip, oyulmuş insan figürlerine deniyor. Bu alanlar içinde Ahu Tongariki en büyük dik moai grubuna sahip. Rapa Nui Millî Parkı, UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde yer alıyor.

Easter Island (Paskalya Adası – Rapa Nui)

Viña del Mar

Santiago’nun kuzeybatısında yer alan Viña del Mar, sevimli bir sahil kenti. Bahçeleri, plajları, yüksek binalarıyla tanınıyor. Quinta Vergara Park; Quinta Vergara Amfitiyatrosu’na, 20. yüzyılın başlarına tarihlenen Vergara Sarayı’na, önemli sanat eserlerinin kopyalarının sergilendiği Artequin Müzesi’ne ev sahipliği yapıyor. Francisco Fonck Arkeoloji ve Tarih Müzesi’nde Paskalya Adası’ndan gelen taş moai heykelleri ve küçültülmüş kafalar bulunuyor.

Viña del Mar

Valparaíso

Bir liman kenti olan Valparaíso, dik fünikülerleri ve uçurumun tepesindeki rengârenk evleriyle tanınıyor. Şehrin simge yapıları arasında Şilili şair Pablo Neruda’nın eski ikametgâhı olup sonrada müzeye çevrilen La Sebastiana var. Valparaíso Liman Şehri’nin Tarihi Bölgesi, UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde yer alıyor. Valparaíso, müzik dalında UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı Programı’na dâhil.

Valparaíso

San Pedro de Atacama

Atacama Çölü’ne gitmek istiyorsanız; And Dağları’nda kurak, yüksek bir plato üzerinde kurulan San Pedro de Atacama’yı merkez olarak alabilirsiniz. Atacama Çölü, dünyada kutupların dışında en kurak yer. En çok ziyaret edilen yerleri arasında kumullarla dolu Ay Vadisi (Valle de la Luna), Ölü Deniz ile aynı tuz içeriğine sahip Laguna Baltinache, Atacama Tuz Düzlükleri (Salar de Atacama), termal havuzlara girebileceğiniz El Tatio Gayseri, Red Stone Çölü, Los Flamencos Ulusal Koruma Alanı var.

Atakama Çölü – La Mano del Desierto – The Hand of the Desert (Çölün Eli)

El Tatio Gayseri

Atacama Çölü’nün bir özelliği de burada Chinchorro uygarlığına ait mumyaların bulunmuş olması. Atacama Çölü’nün aşırı kuru iklimi nedeniyle bu mumyalar çok iyi korunmuş hâlde günümüze ulaşmış. Bu mumyalar, Mısır mumyalarından bile yaklaşık 2.000 yıl eski! Mısır’da bulunan en eski mumya M.Ö 3000 yıllarına tarihlenirken, Chinchorro’da bulunan mumyalar M.Ö 5000 yıllarına tarihleniyor. Atacama, Antofagasta, Arica y Parinacota bölgelerindeki Chinchorro Kültürünün Yerleşmesi ve Yapay Mumyalanması, UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde yer alıyor.

Punta Arenas

Şili’nin en güneyindeki Patagonya bölgesinin ucuna yakın bir konumda yer alan Punta Arenas, Atlantik ve Pasifik okyanuslarını birbirine bağlayan Macellan Boğazı’nda bulunuyor. Bu arada Patagonya’ya ismini Ferdinand Magellan vermiş. Anlamı da “Koca Ayak”. Burası genelde vahşi doğaya ve Antarktika’ya yapılacak geziler için üs olarak kullanılıyor. Plaza Muñoz Gamero’da kâşif Ferdinand Magellan’ın anısına bir anıt, Museo Nao Victoria’da onun kalyonlarından birinin kopyası bulunuyor.

Macellan Boğazı

Puerto Natales

Şili’nin en güneyindeki Patagonya bölgesinin Señoret Kanalı üzerinde yer alan Puerto Natales, küçük bir liman kenti. Buradan Torres del Paine Millî Parkı’na gidiliyor. Ayrıca Patagonya fiyortlarını gezen tekneler buradan kalkıyor.

Puerto Natales

Torres del Paine Millî Parkı

Puerto Montt

Şili’nin güneyindeki Göller Bölgesi’nde yer alan Puerto Montt, And Dağları’na ve Patagonya fiyortlarına açılan bir kapı olarak biliniyor. Buradan aktif bir yanardağ olan Calbuco’ya gidebiliyorsunuz.

Calbuco Yanardağı

Pucón

Şili’nin merkezindeki Göller Bölgesi’nde, Villarrica Gölü üzerinde yer alan Pucón; tam bir macera turizmi merkezi. Burada yürüyüş, su sporları, rafting, kano, kayak yapabiliyorsunuz. Göl kenarındaki plajlarda yüzebiliyor, yağmur ormanlarına gidebiliyor, doğal kaplıcalarda şifalanabiliyorsunuz.

Pucón

Chiloé Adası

Chiloé Takımadaları, Şili’nin güneyindeki Los Lagos bölgesinde yer alıyor. Takımadaların en büyük adası da aynı ismi paylaşıyor. Chiloé Adası, 17.-18. yüzyıllarda Cizvit misyonerleri tarafından yapılan Chonchi Kilisesi gibi ikonik ahşap kiliseleriyle tanınıyor. Chiloé Kiliseleri, UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde yer alıyor. Chiloé Adası’nın batı kıyısındaki üç adacıktan oluşan Islotes de Puñihuil Tabiat Anıtı, Humboldt ve Macellan penguenlerinin bilinen tek ortak üreme alanı olmasıyla dikkat çekiyor.

Chiloé

Yağmur ormanlarından dünyanın en kurak sıcak çölüne, buzullarından dünyanın geçilmesi en zor boğazlarından Drake Boğazı’na, And Dağları’ndan dünyanın en ilginç taş insan heykellerine ev sahipliği yapan Paskalya Adası’na kadar; Şili zenginliklerle dolu bir ülke.

Keşfetmeniz dileğiyle…