Mtskheta, M.Ö 3. ve 5. yüzyılları arasında Kartli Krallığı’na başkentlik yaptığından pek çok önemli tarihi esere sahip bir şehir. Aragvi ve Kura nehirlerinin birleştiği yerde kurulu şehirde yapılan arkeolojik buluntularda yaşamın M.Ö 1000 yılında başladığı belirlenmiş. Mtskheta bu özelliğiyle dünyada yaşamın hâlâ devam ettiği en eski şehirler arasında yer alıyor. Gürcüler’in 326 yılında Hristiyanlığı kabul ettiği Mtskheta, kiliselerin de merkezi sayılıyor.

Mtskheta

Mtskheta gezilecek yerler

Otobüsle çıktığım Gürcistan turu sırasında sabahın erken saatlerinde buraya vardım. Mtskheta gezilecek yerleri de aşağıda sıraladım.

Jvari (Mtskheta Church of Holy Cross)

Ahşap manastır Jvari (Mtskheta Church of Holy Cross) yüksekçe bir tepeye 586 yılında yapılmış. İlk olarak kuzey bölümü yapıldığı için buraya Küçük Jvari denilmiş. 605 yılında ise diğer kısımları tamamlanmış ve Büyük Jvari adını almış. Bizans mimarisiyle yapılan manastır yüzyıllar boyunca pek çok istila ve doğal afet geçirmiş. Geçtiğimiz 30 yılda ise rüzgâr ve yağmurların etkisiyle erezyondan dolayı bir bölümü yıkılmış.

Mtskheta

Jvari (Mtskheta Church of Holy Cross)

Manastır UNESCO Dünya Mirası listesinde yer alıyor. Aragvi ve Kura nehirlerinin birleşimini tepeden görebileceğiniz muhteşem bir manzarası var.

Mtskheta

Jvari (Mtskheta Church of Holy Cross)’dan manzara

Svetitskhoveli Katedrali

Svetitskhoveli Katedrali ilk olarak 4. yüzyılda İsa’nın tişörtünün yakıldığı söylenen yere ahşaptan inşa edilmiş. Maruz kaldığı Arap, Pers ve Timur saldırıları ve yaşadığı depremler sonucunda komple yıkılmış. 1010-1029 yılları arasında tekrar yapılmış. Zamanla yeni bölümler eklenmiş ve genişletilmiş. 1787 yılında ise çevresi surlarla çevrilerek 8 gözetleme kulesi eklenmiş.

Mtskheta

Svetitskhoveli Katedrali

Mtskheta

Svetitskhoveli Katedrali

Katedral 2004 yılında Tiflis’teki Holy Trinity Cathedral yapılana kadar Gürcistan’ın en büyük katedraliymiş. Ülkenin bazı önemli kralları ve asilleri (Vakhtang, Erekle II, Giorgi XII) bu katedralin altında gömülmüş. Katedral UNESCO Dünya Mirası listesinde yer alıyor.

Mtskheta

Mtskheta – Svetitskhoveli Katedrali

Mtskheta

Svetitskhoveli Katedrali

Samtavro Kilisesi

Samtavro Kilisesi ilk olarak 4. yüzyılda yapılmış ama zamanla yıkıldığı için 11. yüzyılda tekrar yapılmış. Kilisede Gürcistan tarihindeki önemli rahiplerin mezarları bulunuyor.

Mtskheta

Samtavro Kilisesi Kaynak:Wikipedia Levan Gokadze – [1], CC BY-SA 2.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=32319723)

Bu etkileyici şehrin ziyaretinin ardından güzel bir kahvaltıyı hak ettiğimizi düşündük. Haçapuri dedikleri ve her fırsatta bayıla bayıla yedikleri peynirli pideler bütün gece otobüste geçen yolculuğun ardından yorgunluğumu almaya yetmişti. Haçapurileri afiyetle yedim. Yapanlara da ellerinize sağlık dedim.

Haçapuri (Khachapuri)

Bu arada hemen bir dipnot geçeyim: Bu gezideki yerel rehberlerden çok memnun kaldım. Şeker Gürcü kızları Tamar Danelia ( ☎ (995) 558-54-5266 ; ✉️ [email protected]) ve Ana Khabazi ( ☎ (995) 593-95-2193) ‘yi bir daha Gürcistan’a gelirsem mutlaka arayacağım.

Mtskheta şehrinden sonra başkent Tiflis’e yaklaşık 20 dakikalık yolumuz var.