Filistin’in Eriha (Jericho ya da Ceriko) şehri 10 bin yıllık tarihi ile dünyanın en eski, denizin 258 metre altındaki konumuyla dünyanın en alçak şehri kabul ediliyor. Alçak olması ve etrafındaki dağların yüksek olması nedeniyle özellikle yaz mevsiminde çok sıcak oluyor. Toprağının bereketli, suyunun bol olmasından dolayı önemli bir tarımsal yer olan Eriha’nın özellikle hurma, muz ve narenciyesi çok ünlü. Eriha ve çevresinde birçok önemli Hristiyan Hac mekânı bulunuyor. Ayrıca bir Emevi çöl kalesi olan Hişam Sarayı (Khirbat al-Mafjar) ve saraydaki 826 metrekarelik bir alanı kaplayan ve dünyanın en büyük ve en güzel mozaiklerinden biri olarak tanımlanan taban mozaiği göz kamaştırıyor. Antik Jericho/ Tell es-Sultan; UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde yer alıyor.

Eriha

Tell es-Sultan’dan Mount of Temptation (Tecrübe Dağı)’na teleferikle çıkılıyor. Tecrübe Dağı (Ayartma Dağı)’na yaklaşırken Kurantul Manastırı dikkat çekiyor.

Eriha’da gezilecek yerler listesi

Eriha (Jericho ya da Ceriko) ve çevresinde birçok önemli Hristiyan Hac mekânı var. Kurantul Manastırı (Deir al-Quruntal)’nın bulunduğu Ayartma Dağı (Tecrübe Dağı), Yahudiler ve Hristiyanlar tarafından Ayn es-Sultan kaynağı olarak bilinen Elyesa Kaynağı, Eriha’nın yerlisi Zakkay’ın Hz. İsa’yı görmek için tırmandığı ve İncil’de bahsi geçen cümbez (sycamore) ağacı, Ürdün Nehri üzerindeki Kasr el-Yehud/El-Mağtas’ta bulunan Hz. İsa’nın vaftizinin gerçekleştiği alan, Deyr Hacle olarak bilinen Saint Gerasimos Manastırı, Kelt Vadisi’ndeki Saint George of Choziba (Mar Jaris) Manastırı bu kutsal mekânlar arasında sayılabilir.

Eriha

Saint George of Choziba (Hoziba veya Mar Jaris) Manastırı

Tell es-Sultan

Tell es-Sultan yani eski Eriha, yaklaşık 10 bin yıllık tarihiyle dünyanın en eski şehri. Deniz seviyesinin 258 metre altında yer aldığı için dünyanın en alçak şehri kabul ediliyor. Eski Jericho/ Tell es-Sultan; UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde yer alıyor.

Eski Eriha

Tell es-Sultan

Ayartma Dağı (Tecrübe Dağı)

Tell es-Sultan’dan Mount of Temptation (Ayartma Dağı – Tecrübe Dağı)’na teleferikle çıkılıyor.

Eriha

Tell es-Sultan’dan Mount of Temptation (Tecrübe Dağı)’na teleferikle çıkabilirsiniz.

Ayartma Dağı’na yaklaşırken bir Rum Ortodoks kilisesi olan Kurantul Manastırı (Deir al-Quruntal) dikkatinizi çekiyor. Bu bölge Hz. İsa’nın 40 gün inzivaya çekilip oruç tuttuğu ve şeytanın sınamasından geçtiği yer. Hristiyanlığın ilk günlerinde rahipler buradaki mağaralarda kalmışlar. Kurantul Manastırı, Hz. İsa’nın kaldığı mağaranın üzerinde 6. yüzyılda inşa edilmiş.

Kurantul Manastırı

Dağa çıktığınızda Sultan Restaurant’ta Eriha ayaklarınız altında uzanırken yemek yiyebilirsiniz.

Sultan Restaurant’tan Eski Eriha manzarası

Rus Müzesi ve Park Kompleksi

Rus Müzesi ve Park Kompleksi; müze binası, Bizans kalıntıları arkeolojik kazı alanı ve tarihi cümbez ağacından oluşuyor. Bu alanda yapılan kazılarda çıkarılan eserler müzede sergileniyor.

Eriha

Rus Müzesi

Hristiyan inanışına göre Eriha’nın yerlisi Zakkay (Zaka El-Aşşar), Hz. İsa’yı Kudüs’e giderken izlemek amacıyla bu cümbez ağacının üzerine çıkmış. Zacchaeus ağacı olarak anılan cümbez ağacı 2.000 yıllık bir tarihi yansıtıyor.

Zacchaeus ağacı olarak anılan cümbez (sycamore) ağacı

Kelt Vadisi

Kelt Vadisi doğal bir yarıktan oluşuyor, Kudüs ve Eriha arasındaki 45 kilometre mesafede tepeler boyunca uzanıyor. Ben burada 8 km’lik bir yürüyüş yaptım. Açıkçası Filistin‘de böyle bir doğa yürüyüşü yapılabileceğini bilmediğimden fazlasıyla etkilendim. Kesinlikle Filistin’deki en güzel günlerimden biri olduğunu söyleyebilirim.

Kelt Vadisi

Eriha’ya yaklaştığımızda gördüğüm Saint George of Choziba Manastırı (Mar Jaris) olağanüstüydü. Yapı M.S 420 yıllarında yapılmış, M.S 500 yıllarında manastır olarak yeniden düzenlenmiş. Uçuruma asılı gibi duruşuyla gören herkesi şaşkına çeviriyor. Manastıra adını veren Choziba Aziz George ile Choziba Aziz John’un mezarlarına ev sahipliği yapıyor. Yapı Persler’in Filistin’i istilası sırasında yıkılmış, bugün mevcut olan manastırın büyük kısmının restorasyonu 1901 yılında Rum Ortodoks kilisesi tarafından yapılmış. Günümüzde Rum Ortodoks rahipleri yaşıyor.

Saint George of Choziba Manastırı (Mar Jaris)

Hişam Sarayı

Emeviler Müslümanlığı kabul edip bölgeye yerleştiklerinde Eriha halkından çok şey öğrenmiş ve yeni bir medeniyet geliştirmişler.

Hişam Sarayı

Hişam Sarayı deyimi eski Khirbat al-Mafjar harabeleri için kullanılıyor. Adını bir çok yerleşim kuran, saraylar yapan ve 724-743 yılları arasında Emevi halifesi olan Hişam Bin Abdülmelik’ten (10. Emevi halifesi Hishām ibn ʿAbd al-Malik) alıyor. Saray daha sonra yeğeni Walid II tarafından geliştirilmiş. Hisham Sarayı/ Khirbet al-Mafjar, UNESCO Dünya Kültür Mirası Geçici listesinde bulunuyor.

Eriha

Hişam Sarayı

Sarayın erken İslamiyet mimarisini yansıtan taban mozaikleri, revak, cami, çeşme, avlu ve Roma hamamlarını model alan buhar odası göz kamaştırıyor. Sarayda 826 metrekarelik bir alanı kaplayan ve birbirine bağlı 38 çini panelden oluşan taban mozaiği, resepsiyon salonu ve büyük hamamın tabanını süslüyor. Bu mozaik dünyanın en büyük ve en güzel mozaiklerinden biri olarak nitelendiriliyor. Mozaikte görülen hayat ağacının sağ tarafında geyik avlayan bir aslan, sol tarafında barış içinde iki geyik betimlemesinin savaşı ve barışı sembolize ettiği düşünülüyor.

Eriha

Hişam Sarayı’nda hayat ağacı mozaiği

749 yılındaki depremde büyük hasar gören saray 200 yıl kadar daha Abbasiler ve Eyyubiler tarafından kullanılmış.

Hişam Sarayı

Son yıllardaki bir proje kapsamında JICA (Japan International Cooperation Agency) katkılarıyla mozaiklerin bulunduğu bölümün üzeri kapatıldı. Böylece mozaikler toza ve aşınmaya karşı korumaya alındı. Dudak uçuklatacak güzellikte olan mozaikler gerçekten de göz kamaştırıyor.

JICA (Japan International Cooperation Agency) katkılarıyla mozaiklerin bulunduğu bölümün üzeri kapatıldı.

Kutsal alanlarıyla, Kelt Vadisi yürüyüşüyle, Hişam Sarayı’yla Eriha harika bir şehir.

Kelt Vadisi

Keşfetmeniz dileğiyle…