Vardar Nehri’nin kıyısında, dağların eteklerindeki bir Balkan başkenti olan Üsküp (Makedonca Skopje), her ziyaretçisini kucaklayan bir enerjiye sahip. Üsküp 1991’de Yugoslavya’dan bağımsızlığını ilan eden Kuzey Makedonya’nın başkenti olmasının yanı sıra en büyük ve en gelişmiş şehri.
Üsküp, İliryalılar tarafından M.Ö 5. yüzyılın sonlarında kurulmuş. Sırasıyla Roma İmparatorluğu, Bizans İmparatorluğu, Sırp İmparatorluğu, Osmanlı İmparatorluğu ve Yugoslavya Krallığı’nın elinde tarihi bir süreç geçiren kent 1991 yılında Makedonya Cumhuriyeti’nin başkenti unvanını almış.
Şehre Vodno Dağı’nın tepesinde yer alan Milenyum Haçı (Mileniumski Krst – Millennium Cross)’nı seyrederek giriyorsunuz. Milenyum Haçı, Hristiyanlığın gücünü göstermek için dinin 2.000. yıl dönümüne saygı amacıyla yapılmış. Dünyanın en büyük haç anıtı unvanına sahip olan Milenyum Haçı’nın yapımı Makedon Ortodoks Kilisesi’nin desteği ile 2002 yılında başlamış. 2008-2010 yılları arasında Avrupa ülkelerinden finansal destek gönderilmiş, 2011 yılında resmi açılış yapılmış.
Üsküp
Genç gezginlerle yaptığım otobüsle Avrupa turu ile kente geldiğimde otobüs yolculuğunun belki de henüz ikinci günü olması nedeniyle oldukça enerjiktim. Bunun bir sebebi de gece deliksiz bir uyku uyuyup vücudumu dinlendirmiş olmamdı. Bu tür uzun rotalı gezilerde (ki bu gezinin 11.000 km’lik rotası daha önceki gezilerimi solladı geçti) gece iyice dinlenmiş olmak şart. Aksi takdirde yorgun bir bedenle gezilen yerlerden keyif almak imkânsız. Yoksa ben istemez miyim âlemlere akmak, gece pistlerden inmemek, falan filan :-) . Ancak işte kaptığım bu seyahat virüsü nedeniyle mümkün olan en fazla yeri görme isteğim gezilerimde önceliğim haline geliyor.
Üsküp gezilecek yerler
İlk olarak Balkan turu ile geldiğim kente her gelişimde aynı hisleri besliyorum. Daha ilk gördüğüm anda bende huzurla yaşanacak bir şehir etkisi uyandıran Üsküp’te insanların mutlulukların, yüzlerine ve beden dillerine yansıdığını düşünüyorum. Geniş caddelerde trafik rahat, araç trafiğine kapalı meydanlarda ise yayaların hareket özgürlüğü var. Şehir ne Avrupa gibi ne de tam bir Osmanlı kenti. Burası kendine has güzelliği olan tertemiz bir başkent.
Kurşunlu Han (Kurşumli An)
Hanın kubbelerindeki kurşunları zamanla yağmalamaya maruz kalmış ve çalınmış. Han günümüzde sergi yeri olarak kullanılıyor.
Kurşunlu Han (Kurşumli An) Kaynak:Wikipedia (Македонец – Yükleyenin kendi çalışması, CC BY 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=14639142)
Türk Çarşısı (Üsküp Çarşısı – Büyük Çarşı – Çarşija)
Dar, Arnavut kaldırımlı, düzensiz ara sokaklarla dolu olan çarşı bana göre kentin en özel yerlerinden biri. Sanırım bir Türk olarak kendimden birşeyler bulmak burayı benim gözümde çekici hale getiriyor.
Türk Çarşısı
Sultan Murat Camisi
Cami 1436 yılında yapılmış, 1802’de yeniden inşa edilmiş. Kentteki Osmanlı’dan kalma en eski camilerden birisi olan Sultan Murat Camisi’nin çatısı alışık olduğumuz kubbe şeklinde değil, ev çatıları gibi kiremitten yapılmış. Kosova Savaşı sırasında Sultan II. Murat ölü taklidi yapan Sırp komutan Miloş tarafından hançerlenerek öldürülmüş. Cenazesi de İstanbul’a gönderilmeden önce bu camide bekletilmiş. Üsküp doğumlu Yahya Kemal Beyatlı bu caminin medreselerinde eğitim görmüş. Bir rivayete göre de Fatih Sultan Mehmet bir kışını bu caminin medreselerinde geçirip İstanbul’un fethini planlamış.
Sultan Murat Camisi
Kapan Han (Kapan An)
Osmanlı zamanından kalma en bakımlı hanlardan birisi olan Kapan Han’ın alt katında atlara bakım yapılırken üst katında konaklama odaları yer alıyormuş. Tüccarların mallarının tartıldığı teraziye söylenen Arapça’dan gelen kapan ismi hana da ismini vermiş.
Kapan Han Kaynak:Wikipedia (By Antidiskriminator – Own work, Public Domain, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=11037799)
Taş Köprü (Kamen Most)
Balkanlar’da Osmanlı’dan kalma en önemli köprülerden birisi olan tarihi Taş Köprü ilk olarak 6. yüzyılda yapılmış. Orijinal köprünün yerine 15. yüzyıl sonunda yeni köprü yapılmış. Köprü Üsküp’ü eski şehir ve yeni şehir olarak ikiye ayırıyor.
Taşköprü
Taşköprü’nün yeni şehir kısmında Vardar Nehri kenarında yürümek ve kafelerde, restoranlarda soluklanmak insanın şehri yaşamasını sağlıyor. Siz de burada bir mola verin. Kahvenizi yudumlarken şehri doya doya içinize çekin.
Makedonya Meydanı (Makedonija Ploştad)
Taş Köprü’nün yanındaki Makedonya Meydanı’nda modern bir şehir görüntüsü var. Meydanın çevresi 2010 yılından sonra yapılmış binalar ve heykellerle süslü. Buradaki eserlerin içinde Büyük İskender ve babası 2. Philip heykeli, Büyük İskender’in annesinin hamilelik, doğum ve doğum sonrası heykelleri, Zafer Takı, aslen Ohrid doğumlu olup Slav alfabesinin kurucuları olan Kril i Metodi kardeşlerin heykelleri, Osmanlı’ya karşı ayaklanmada başrol oynayan Goçe Delçep ve Karpoş heykelleri, Çar Samuel heykeli ve 1. Justinyanus heykelini sayabilirim.
Üsküp – Makedonya Meydanı
Rahibe Teresa Anı Evi
Anı Evi Makedonya doğumlu, Arnavut asıllı, Nobel barış ödülü sahibi Rahibe Teresa adına yapılmış.
Rahibe Teresa Anı Evi
Eski Tren İstasyonu
Tren istasyonu 1938-1940 yılları arasında yapılmış. Bir kısmı ise 1963 depreminden sonra yıkılmış. Binanın üzerindeki saat depremin olduğu 05.17’de durmuş. İstasyon sonradan depremi hatırlatması için Şehir Müzesi’ne çevrilmiş.
Eski tren istasyonu günümüzde Museum of the City of Skopje’ye ev sahipliği yapıyor Kaynak:Wikipedia (By Diego Delso, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=32725625)
Üsküp Kalesi
6. yüzyılda inşa edildiği düşünülen Roma dönemi eseri kaleden şehri izleyebilirsiniz.
Üsküp Kalesi
Matka Kanyonu
Şehrin 15 km uzağındaki Matka Kanyonu’nu göremesem de bir sonraki gezim için listeme aldım. Dimdik dağların arasından süzülen Treska Nehri’nin kenarında yürürken kuş cıvıltılarını dinlemeyi kim istemez ki zaten?
Matka Kanyonu
Makedonya mutfağı – Üsküp’te ne yenir?
Üsküp yemekleri nelerdir hep birlikte bakalım.
Tafçe gratçe
Üzerinde uzun köfteler olan kuru fasulye güveç.
Cevapcici
Tekirdağ köftesine benzeyen, biraz daha uzunu olan parmak köfte.
Cevabcici
Pleskavitsa
Geniş, kalın, büyük bir hamburger köftesi. Peynirli ve sade çeşitleri var.
Shopska
Bizim çoban salatasının üzerine kaşar peyniri rendeleniyor.
Üsküp – Çınaraltı’nda restoranlar
Üsküp’te nerede yenir?
Şimdi de mekânları listeleyim:
Destan
Pleskavitsa ve shopska burada bir destan.
Gostilnica Turist
Çınaraltı’ndaki restoranda cevapcici ve pleskavitsa oldukça lezzetli.
Merkez
Çınaraltı’ndaki restoranda cevapcici ve pleskavitsa oldukça lezzetli.
Pcela Cair
Cevapcici ve yoğurdu burada yedikten sonra iyice sever oldum.
Makedonska Kuka
Buradaki Makedon eğlencesinde dinleyeceğiniz Türkçe ve Makedonca şarkılarla çok eğlenecek, yediğiniz yemeklere de bayılacaksınız.
Bu şehrin en önemli özelliklerinden biri dinleri kol kola gezerken hissedebilmek. Ne de olsa akşam ezanıyla çan sesini aynı anda duymak her şehirde mümkün olmayan bir şey.
Üsküp’te geniş bulvarların yanında ıhlamur ağaçları var. Şehir mis gibi ıhlamur kokusu içinde dingin ve huzurlu. Bir Türk olarak kendimi evimde hissettiğim, kültür şoku yaşamadığım bir kent burası. Her gelişimde afiyetle yediğim cevapcici ise bu şehrin güzelliğine anlam katan bir lezzet.
Yorum Bırakın