Nysa Antik Kenti, Aydın’ın Sultanhisar ilçesinde bulunan çok önemli bir antik şehir. Antik Karia bölgesinin en önemli yerleşimlerinden birisi olan Nysa, Geç Helenistik dönemden itibaren var olan ana ticaret yolu güzergâhı üzerinde bulunuyor. Nysa özellikle Roma döneminde gelişmiş bir kent hâline gelmiş. Burası bir de Şarap Tanrısı Dionysos’un yaşadığı kent olarak biliniyor.
Nysa, M.Ö 3. yüzyılda Seleukos Krallığı’nı kuran Seleukos I Nikator’un oğlu I. Antiokhos Soter tarafından karısı adına kurulmuş. Ulaşım ve ticaret noktalarında bulunması nedeniyle burası uzun yıllar önemini koruyan bir kent olmuş. Nysa, antik çağlarda bir eğitim ve kültür kenti olması ile ön plana çıkmış. Hatta burada eğitim alanlar arasında ünlü coğrafyacı ve gezgin Strabon da var.
Mitolojiye göre Nysa Antik Kenti dendiğinde Şarap Tanrısı Dionysos’un şehrinden bahsedildiğini düşünebilirsiniz. Dionysos’un kim olduğunu merak ediyorsanız şimdi anlatayım.
Dionysos kimdir?
İçindekiler
Dionysos, Baş Tanrı Zeus ile ölümlü kadın Semele’nin oğlu olarak Naksos Adası’nda dünyaya gelmiş. Ancak Zeus’un karısı Hera, Semele’yi kıskanmış. Yaşlı bir kadın kılığına girerek Semele’ye “Zeus’a Tanrı olduğunu ispatlamasını ve sana güçlerini göstermesini söyle” demiş. Ancak Semele, ölümlü biri olarak eğer bir tanrının gücünü görürse öleceğini bilmiyormuş. Zeus’tan gücünü göstermesini istemiş. Zeus bütün parlaklığıyla gücünü gösterirken Semele de yanmış ve bebeğini düşürmüş. Zeus, cenin hâlindeki Dionysos’u kurtarıp baldırında saklamış. Dionysos daha sonra Zeus’un baldırından doğmuş. Fakat Hera’nın kıskançlığı bitmemiş. Titanlar’a çocuğu kaçırtmış, parçalara böldürmüş ve bir kazanda pişirtmiş. Bu sefer de büyükanne Rhea, Athena’nın yardımıyla onu kurtarmış ve parçalarını birleştirmiş. Zeus da iki kere doğan Dionysos’u kıskanç Hera’nın zulmünden kurtarmak için Haberci Tanrı Hermes tarafından Nysa Dağı’na getirilmesini sağlamış. (Baş Tanrı Zeus ile yağmur perisi Maia’nın oğlu Hermes’in cennetsel dünya ile yer altı dünyası arasında bilgi aktardığına inanılıyor) Dionysos, Nysa Dağı’nın Nymphalar’ı (kırlarda, sularda, ormanlarda yaşayan doğal ve tanrısal varlıkların dişileri olan Nymphalar ölümsüz değiller ama çok uzun yaşıyorlar, hep genç ve güzel kalıyorlar) olan Macris, Nysa, Erata, Bromie, Bacche tarafından büyütülmüş. Burada şarabı icat etmiş ve Şarap Tanrısı olarak anılmaya başlamış. Şarabın sarhoş ediciliğini değil, sosyal ve faydalı etkilerini temsil etmiş. Medeniyetin destekçisi ve barış âşığı olmuş.
Nysa Antik Kenti nerede? Nysa Antik Kenti’ne nasıl gidilir?
Nysa, Aydın-Denizli karayolu üzerinde, Aydın’ın 30 km doğusunda, Sultanhisar ilçesinin 3 km kuzey batısında yer alıyor. Sel sularıyla yarılmış olan bir vadinin üzerine kurulan kent, Büyük Menderes Nehri’nin kuzeyinde, Nysa Dağları’nın güney eteğindeki korunaklı yamaçta yer alıyor.
Günümüzde sonbahar mevsiminde gerçekleştirilen bağ bozumu şenlikleri, Şarap Tanrısı Dionysos’a adanıyor. Kentteki önemli yapılardan birisi olan tiyatronun podyumunda bu sahne canlandırılıyor.
Eğer buraya Bodrum’dan organize turlara katılarak gelmek isterseniz kişiye özel turlar düzenleyen Ibex Adventure Club ile iletişime geçebilirsiniz.
IBEX ADVENTURE CLUB “Kudu Travel Agency”
https://www.ibextravel.com.tr/
+90 (533) 515-3085
✉️ hello@ibextravel.com.tr
Nysa Antik Kenti’nde gezilecek yerler listesi
Antik Roma döneminin mimari ve mühendisliğinin en güzel örnekleri arasında yer alan Nysa, doğu ve batı olmak üzere iki yakadan oluşuyor. Bu iki yaka birbirine üç köprü ile bağlanıyor. Şehirde birbirine paralel ve birbirini dik kesen cadde-sokak sistemi dikkat çekiyor.
Gymnasium
Batı yakasında bulunan Gymnasium, M.S 2. yüzyılın ortasında inşa edilmiş. Burası atletizm faaliyetlerinin yanı sıra eğitim yapılan, felsefik tartışmaların gerçekleştiği bir mekân olarak kullanılmış.
Kütüphane
Batı yakasında bulunan kütüphane, M.S 130 yılı civarında İmparator Hadrianus tarafından inşa edilmiş. Burası kütüphane, toplantı salonu ve mahkeme salonu olarak kullanılmış. Antik çağlarda Efes ve Bergama’daki tiyatrolardan sonra Anadolu’daki üçüncü büyük kütüphane olmuş.
Tiyatro
Batı yakasında bulunan tiyatro, Anadolu-Roma tiyatrolarının karakteristik özelliklerini taşıyor. 12.000 kişilik tiyatroda Şarap Tanrısı Dionysos (Bacchus)’un hayatını anlatan podyum frizleri dikkat çekiyor.
Nysa Antik Kenti – Stadion
Vadinin içinde, nehrin üstünde bulunan Stadion, 30.000 kişilik kapasiteye sahip.
Nysa Antik Kenti Tünel Sistemi
Vadinin ortasında bulunan tünel sistemi tam bir antik Roma dönemi mühendislik harikası. 178 yılındaki depremde yıkılmadan ayakta kalmayı başarmış.
Sütunlu Cadde
Doğu yakasında bulunan Sütunlu Cadde, antik kentin ana caddesi.
Agora
Doğu yakasında bulunan Agora, bir pazar yeri.
Gerontikon
Doğu yakasında bulunan Gerontikon (Yaşlılar Meclisi), kentteki birçok kültürel ve politik toplantılara hizmet etmiş.
Nysa Antik Kenti adı henüz çok duyulmamış olsa da ziyareti fazlasıyla hak eden bir yer.
Keşfetmeniz dileğiyle…
Siz de fikrinizi belirtin