Nepal Gezi Rehberi – Dünyanın Çatısı

Nepal ya da resmi adıyla Nepal Federal Demokratik Cumhuriyeti, Güney Asya’da bir ülke. Büyük kısmı Himalayalar’ın eteklerinde, bir kısmı da Hint-Ganj Ovası’nda yer alıyor. Herşeyden önce Himalaya Sıradağlarını’nın en yüksek 10 zirvesinden 8’ine (bunlar içinde de 8.848,86 metreyle dünyanın en yüksek dağı Everest de var) ev sahipliği yaptığı için doğa ve dağcılık konusunda dünyanın en özel ülkelerinden biri sayılıyor. Küçük ve fakir bir ülke ama renkli festivalleri var, zengin kültüre sahip, mistik atmosferi ile büyüleyici. Bu nedenle de doğaseverleri, maceraperestleri, yoga ve meditasyon tutkunlarını kendine çekmeyi başarıyor. UNESCO Dünya Mirası listesinde yerleri var: Kathmandu Vadisi (Kültür), Buddha’nın doğum yeri Lumbini (Kültür), Sagarmatha Millî Parkı (Doğa), Chitwan Millî Parkı (Doğa).

Kathmandu – Swayambhunath Stupa

Nepal Tarihi

Nepal’in bilinen tarihi M.S. 2. yüzyıla ait. Bu dönemde Kuzey Hindistan’dan Nepal’e gelen Licaviler burada bir hanedanlık kurmuş. Bölgenin yaygın inanışı Budizm’e ek olarak Hinduizm’i de Nepal topraklarına taşımış. Ayrıca Nepal topraklarında Hint prenslikleri bu yüzyıllarda etkili olmaya başlamış. 18. yüzyıla kadar da varlıklarını devam ettirmişler. Benzer şekilde Nepal bu dönemde Thakuri Hanedanlığı, Malla Hanedanlığı, Delhi Sultanlığı gibi devletlerin hâkimiyetinde kalmış. Sonuç olarak İngiliz Koloni Ordusunda cesaret, güç ve kararlılıkları ile ün salan Gurkalar’ın Şah ailesinin üyesi Prithvi Nārāyaṇ Shah, 1769 yılında 3 Malla şehir krallığı Kāthmāndu, Pātan, Bhādgaon’ı ele geçirip bir çatı altında Nepal’i kurmuş, başkenti de Kāthmāndu ilan etmiş.

Bhaktapur – Dattatraya Tapınağı

Nepal hiç bir zaman İngiliz sömürgesi olmadı. Ancak Çin İmparatorluğu ve Britanya Hindistanı arasında tampon devlet görevi gördü. 1951’de parlamenter demokrasi ilan edildi ama 1960 ve 2005’te hükümdarlarca askıya alındı. Ondan sonra Nepal Komünist Partisi (Maoist gerillalar), Nepal Krallığı’na karşı ayaklanma başlatınca 1996 yılında Nepal İç Savaşı çıktı. 10 yıllık kanlı bir çatışmanın ardından 2006 yılında barış antlaşması imzaladı. 2007 yılında geçici anayasa kabul etti. 2008 yılında devletin ismi Nepal Federal Demokratik Cumhuriyeti olarak değişti. Yüzyıllardır devam eden krallık rejimi tamamen ortadan kalktı. Sonuç olarak dünyanın son Hindu monarşisi son buldu. Ayrıca 2015 yılında da uzun uğraşlar neticesinde ülkenin yeni anayasası tamamlanarak kabul oldu.

Kathmandu’da bir Sadhu. Sadu veya Sadhu (sādhu (erkek), sādhvī veya sādhvīne (kadın)), Hinduizm ve Caynacılık’ta çileci bir yaşam sürerek sadakalarla hayatını idame ettiren, kendini dünya nimetlerinden uzaklaştıran kişilere deniyor.

Nepal nerede? Nepal’e nasıl gidilir?

Nepal, Çin’in özerk bölgesi Tibet’in güneyinde, Himalayalar’ın eteklerinde yer alıyor. Ülke güney, doğu ve batıda Hindistan ile komşu.

Nepal haritası Kaynak:Wikipedia (Shahid Parvez. Based on a file by Ssolbergj – Own work based on: India (orthographic projection).svg by Ssolbergj, GFDL, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=8846984)

İstanbul Havalimanı’ndan Nepal’in başkenti Kathmandu şehrine direkt uçuşlar var. Yolculuk 7,5 saat sürüyor. Ayrıca pek çok aktarmalı uçuş da var.

Nepal’i ne zaman mı ziyaret edelim? Mesela en iyi dönem sonbahar (eylül-kasım) ve ilkbahar (şubat sonu-nisan ortası) ayları. Bu dönemde hava kuru oluyor ve trekking yapmak kolaylaşıyor. Ayrıca ocak-şubat aylarında geceleri ısının düştüğünü bilerek hazırlıklı gitmelisiniz. Haziran-ağustos ayları arasında muson yağmurları yağıyor ve trekking yapmak zorlaşıyor.

Australian Camp – Angels Guest House’da bir yerli

Ayrıca dünyanın en renkli festivallerinden biri olan Holi Festivali yani Renklerin Festivali dönemi de ülkeyi ziyaret etmek için oldukça ideal. Holi Festivali, Vikram Samvat Takvimi’nin Phalguna ayına denk gelen Purnima akşamında (dolunay günü) başlıyor. Bu da Miladi takvimde mart ayının ortalarına denk geliyor.

Pokhara’da Holi Festivali kutladık

Nepal gezimi Himalayan Holidays Trekking şirketi organize etti. Arkadaşlarım Seran Ergir MacMillan ve John MacMillan da Kanada’dan gelerek bu turda benimle gezdi. Her detayı özenle hazırlanan program sayesinde nefis bir Nepal turu yaptık. Eğer siz de Nepal’a gitmeyi düşünüyorsanız, Himalayan Holidays Trekking şirketiyle iletişime geçebilirsiniz.

Bibhu Thakur
Himalayan Holidays Trekking
+977 985-103-1177
bibhu.c.thakur@hotmail.com

Nepal turu organizasyonumuzu yapan Himalayan Holidays Trekking şirketi sahibi Bibhi Thakur, arkadaşlarım Seran Ergir MacMillan ve John MacMillan ile Wellness Organic Club’ta geleneksel Nepal yemeği yedik ve Nepal dansları izledik.

Wellness Organic Club – Geleneksel Nepal yemeği

Nepal’e vize almak gerekiyor mu?

Nepal’a seyahat edecek Diplomatik, Hizmet, Hususi ve Umuma Mahsus T.C. pasaport hamilleri vizeye tabi. Vizeyi İstanbul’da bulunan fahri konsolosluktan veya Katmandu’daki Tribhuvan Uluslararası Havalimanı’nda sınır kapısından alıyorsunuz.

Yaşayan Tanrıça & Yaşayan Tanrı

Şimdi sıkı durun! Size Hindu ve Budist inancında kutsal kabul edilen Kumari yani Yaşayan Tanrıça’dan bahsedeceğim! Ve Nepal’in hâlen yaşadığına inanılan tanrıçaya sahip tek ülke olduğunu söyleyerek Kumari kim, Kumari nasıl seçilir diye anlatacağım.

Mesela Kumari, 2-5 yaş arasındaki kızlardan seçiliyor. Kelime anlamı “bakire” demek. Kumari adayları, sarayda Kumari’ye bakan kadınlar tarafından seçiliyor. Son seçimi de kral ve rahibi yapıyor. Kız çocuğunun astrolojik haritasının kralın haritasıyla uyumlu olması gerekiyor. Shakya klanının yaşadığı konutlardan gelmesi, akli melekelerinin tam olması, asil ve vakur bir duruşunun olması gerekiyor. Benzer şekilde aranan 32 fiziksel özelliğe sahip olması gerekiyor. Bunlar arasında vücudunda herhangi bir yara olmaması, ayak ve ayak parmaklarının düzgün ve orantılı olması, omzunun geniş, belinin dar olması, dişlerinin ve ağzının düzgün olması, cildin parlak olması vs var. Sonuç olarak seçilen Kumari ergenliğe girene kadar tanrıça olarak kalıyor.

Ergenlikte kutsallıklarını kaybeden Kumariler sıradan bir insan olarak topluma karışıyor. Ancak çocukluk dönemlerini saray duvarlarının ardında ziyaretçileri selamlayarak geçirdikleri için topluma adapte olamıyorlar. Kumariler’le evlenen erkeklerin kısa ömürlü olacağına inanıldığından kimse onlarla evlenmiyor. Bu nedenle de Kumariler yaşamları boyunca maaş alarak hayatlarını yalnız ve mutsuz olarak sürdürüyor.

Kumari’nin Durga’nın bir tezahürü olan Hindu savaşçı tanrıçası Taleju’nun reenkarnasyonu olduğuna inanılıyor. Şehirler kendi Kumari’sini seçiyor. Mesela kendi Kumari’si olan şehirler: Bungamati, Bakhtapur, Kāthmāndu, Pātan.

Pātan’da Yaşayan Tanrıça Kumari beni kutsadı

Bir de Yaşayan Tanrılar Ganesh ve Bhairab var. Her yıl Indra Jatra Festivali’nde Yaşayan Tanrıça Kumari ile birlikte Yaşayan Tanrılar Ganesh ve Bhairab’a da tapıyorlar. Ayrıca Kumari gibi bu oğlanların da Shakya klanından gelmesi gerekiyor. Kumari’den farklı olarak sadece Kāthmāndu şehri kendi Ganesh ve Bhairab’ını seçiyor. Oğlanların görev süreleri boyunca kalacakları sabit bir yerleri de yok. Başka bir deyişle evde ebeveynleriyle birlikte yaşamalarına, okula gitmelerine, arkadaşlarıyla oynamalarına izin veriyorlar.

Nepal’de gezilecek yerler listesi

Burası dünyanın en yoksul ülkelerinden biri. BM de burayı  “En Az Gelişmiş Ülkeler” kategorisine aldı. Ancak fakirliğine rağmen Nepal’de maneviyatı yüksek Budist ve Hindu tapınakları ve doğal güzelliğiyle göz kamaştıran yerler var.

Nepal’de neredeyse tüm meydanlara giriş ücreti var. Sonuç olarak alınan ücret boşa gitmiyor. 2015 yılında 8,1 Mw şiddetindeki depremde binalar hasar gördü veya çöktü. Bu katkı sayesinde artık eski görkemine kavuşuyorlar.

Nepal’e seyahat etmeden önce ülkenin maneviyatı hakkında fikir sahibi olmak isterseniz, gerçek bir hikâyeye dayanan Himalaya Şamanı adlı kitabı okuyabilirsiniz. Bu kitap 20’li yaşlarındayken akrabalarını bulmak için İngiltere’den Himalayalar’a giden David Manners’ın hayat hikâyesi. Kitapta Nepalli bir şaman ile karşılaşınca hayatının nasıl bir değişim, dönüşüm geçirdiğini anlatıyor.

Kāthmāndu Vadisi – Kāthmāndu & Bhaktapur (Bhādgaon) & Pātan (Lalitpur)

UNESCO Dünya Kültür Mirası listesindeki Katmandu Vadisi kategorisi içinde 7 farklı anıt bölge var:

• 3 Meydan (Kāthmāndu, Pātan ve Bhaktapur‘un Durbar Meydanları)
• 2 Budist stupa (Swayambhunath ve Boudhanath)
• 2 Hindu tapınağı (Pashupatinath ve Changu Narayan)

Her şeyden önce listedeki 3 kraliyet Durbar Meydanı’nı önce Malla Hanedanlığı, Nepal’in birleşmesinden sonra da Shah Hanedanlığı ve Rana Hanedanlığı kullanmış. Ayrıca listedeki 2 Budist stupa; Swayambhunath ülkenin en eski, Boudhanath ise ülkenin en büyük Budist stupası olmuş. Benzer şekilde listedeki 2 Hindu tapınağı; Changu Narayan ülkenin en eski, Pashupatinath ise ülkenin en büyük Hindu tapınak kompleksi olmuş.

Kathmandu’daki Pashupatinath Tapınağı, UNESCO Dünya Kültür Mirası listesindeki Kathmandu Vadisi’nin anıt bölgelerinden biri. Hinduizm tanrısı Şiva’ya adanmış. Burası Nepal’in en ünlü Hindu ölü yakma alanı.

Film dalında UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı Programına dâhil olan Kāthmāndu’da ziyaret edilmesi gereken en önemli yerler arasında Durbar Meydanı, Boudhanath Stupa, Pashupatinath Tapınağı, Swayambhunath Stupa, Thamel Meydanı var.

Kāthmāndu – Durbar Meydanı

Bhaktapur’da ziyaret edilmesi gereken en önemli yerler arasında Durbar Meydanı, Taumadhi Meydanı, Dattatraya Meydanı, Golden Gate, Nyatapola Tapınağı, Bhairabnath Tapınağı, Changu Narayan Tapınağı var.

Arkadaşlarım Seran Ergir MacMillan ve John MacMillan ile Bhaktapur – Durbar Meydanı’ndayız

Pātan’da ziyaret edilmesi gereken en önemli yerler arasında Durbar Meydanı, Bhimsen Tapınağı, Viswanath Tapınağı, Yognarendra Tapınağı, Vishnu Tapınağı var.

Arkadaşlarım Seran Ergir MacMillan ve John MacMillan ile Pātan – Durbar Meydanı’ndayız

Nepal – Everest Dağı

8.848,86 metre yüksekliğiyle dünyanın deniz seviyesinden en yüksek dağı olan Everest Dağı, Nepal’de Sagarmatha olarak biliniyor. Bu nedenle Nepal, dünyanın en yüksek zirvesi olan Everest’e tırmanmak isteyen dağcılar için vazgeçilmez bir destinasyon. Zirveye çıkmayacaklar için 4-30 gün arasında trekking turları var. Ayrıca sadece doğayı görmek isteyenler için 1 saatlik uçak turları var.

Gokyo Ri – Everest – Üzerinde kutsal mantraların yazılı olduğu “lung dar” denilen dua bayrakları rüzgârla uçuşurken mantranın pozitif enerjisinin her yere yayıldığına inanılıyor. Bu bayraklar 5 elementi temsil ediyor; beyaz – hava, yeşil – orman, kırmızı – ateş, sarı – toprak, mavi – su. Yaşayan insanlar, iyi şans ve sağlık için dua edip bu bayrakları asıyor. Dağlara asılı beyaz bayraklara “mani dar” deniliyor, bunlar da ölülerin ardından ruhlarının huzura kavuşması için asılıyor.

Sagarmatha Millî Parkı, Everest Dağı’nı ve doğu Himalayalar’da bulunan Büyük Himalaya Sıradağları’ndaki dağları kapsıyor. Bölgedeki köylerde Nepal’in en dağlık bölgelerine özgü Tibet etnik gruplarından biri olan Şerpalar yaşıyor. Sagarmatha Millî Parkı, UNESCO Dünya Doğa Mirası listesinde yer alıyor.

Pokhara

Annapurna Sıradağları’nın karlı zirveleri ve 9 tatlı su gölüyle çevrili olan Pokhara, “Himalaya’nın Mücevheri” kabul ediliyor. Pokhara’da rafting, trekking, kano, yamaç paraşütü gibi pek çok sportif faaliyet yapma imkânı var. Çok sayıdaki yoga ve meditasyon merkezleri de ruhani huzur arayanları kendine çekmeyi başarıyor.

Pokhara

Lumbini

Budizm’in kurucusu Gotama Buddha, M.Ö 563 veya M.Ö 480 yılında Lumbini’de doğmuş. Ayrıca Lumbini, Monastic Zone isimli bir bölgeye de ev sahipliği yapıyor. Monastic Zone’da 29 ülkenin Budist manastırları bir arada bulunuyor. Benzer şekilde Budistler kadar Hindular tarafından da bir Hac destinasyonu olarak ziyaret ediliyor. Lumbini, UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde yer alıyor.

Lumbini

Gotama Buddha’nın tam olarak hangi yıl öldüğü bilinmiyor. M.Ö 483 veya M.Ö 400 yılında ölmüş. Öldüğünde naaşını yakmışlar. Küllerini hayatında önemli yeri olan 4 stupaya yerleştirmişler. Bu stupalarda kutsal emanetler saklanıyor. Bu 4 stupa daha sonra Budist Hac yeri hâline gelmiş.

• Lumbini (Buddha’nın doğduğu yer)
• Bodh Gaya (Aydınlandığı yer)
• Sarnath (Dharma öğretisini ilk anlattığı yer)
• Kushinagara (Öldüğü yer)

Chitwan Millî Parkı

Bengal kaplanlarına, tek boynuzlu gergedanlara, geyiklere, timsahlara, fillere ev sahipliği yapan Chitwan Millî Parkı‘nda 4×4 araçlarla safari, gölde kano gezisi, yürüyüş turları yapıyorsunuz. Chitwan Millî Parkı, UNESCO Dünya Doğa Mirası listesinde yer alıyor. Gerçi ben buraya gelip Bengal kaplanı gören kimseyi duymadım. Her ne kadar Nepalliler öyle olduğunu iddia etse de gerçekliğinden pek de emin değilim. Yani hedefiniz buraya gelip Bengal kaplanı görmekse, büyük olasılıkla hayal kırıklığına uğrayacaksınız.

Chitwan Millî Parkı

Nepal eşi benzeri olmayan bir ülke. İster Buddha’nın doğum yeri Lumbini’de manevi huzuru yakalayın, ister Pokhara’nın renkli teknelerinde gezinti yapın, ister millî parklarında yaban hayatı gözlemi yapın, ister yürüyüş turlarına katılıp Himalayalar’ın kartpostalı andıran manzaralarını içinize çekin, hatta yeterli eğitiminiz ve kondisyonunuz varsa dünyanın en yüksek zirvesi Everest’e tırmanın… Nepal turu yapmak gezi haritanızda çok özel bir yer edinecektir.

Keşfetmeniz dileğiyle…