Mersin, Akdeniz Bölgesi’nde yer alan bir şehrimiz. Kent, tarımsal üretimi, Türkiye’nin 2. büyük limanı olan Mersin limanı, Türkiye’nin ilk serbest bölgesi olan Mersin Serbest Bölgesi, Organize Sanayi Bölgeleri gibi üretim odaklı merkezleri ve büyük turizm potansiyeli ile dikkat çekiyor. Bir de tabii ki ürettiği mis kokulu narenciyesiyle.

Kısa Mersin tarihi

Mersin’in tarih sahnesine çıkışı 19. yüzyılın ortalarına rastlıyor. Bu dönemde henüz bir köy olan bölge, göçmen bir Türkmen aşiretine ev sahipliği yapmış ve adını da bu aşiretten almış. Ayrıca Kapadokya bölgesinden gelen Rumlar, kent nüfusuna hakim hale gelmişler.

Kentin kaderi ise dünyadaki pamuk kıtlığını gidermek amacıyla Çukurova’da gelişen pamuk üretimi ve bölgenin 1866’da demiryolu ağına bağlanması ile değişmiş. Bu dönemde kent hızla Çukurova’nın tarım ürünlerinin ihraç edildiği bir liman ve ticaret merkezi haline gelmiş.

Kentin ismi 2002 yılına kadar İçel‘di. Hâlâ daha da bu isimle anıldığı oluyor. Kent, Mersin Uluslararası Limanı (MIP), coğrafi konumu, kapasitesi, geniş hinterlandının (art bölge) yanı sıra yurtiçi ve yurtdışına olan çok modlu bağlantı kolaylığının sağladığı avantajlarla yalnız Türkiye’nin değil, aynı zamanda Doğu Akdeniz’in de lider limanlarından biri. 1986 yılında kurulan Mersin Serbest Bölgesi, Mersin Uluslararası Limanı’yla bitişik konumda ve liman içine koridor adı verilen bir karayoluyla bağlı. Liman, serbest bölgeye koridor ile bağlanabilen Türkiye’deki tek liman olma özelliğine sahip.

Şehir, tarımda ülkemizin önde gelen illerinden biri. Erdemli’de limon, Silifke’de çilek, Anamur’da muz, ülkemizde bu ürünlerin en fazla üretimi yapılan yerler. Kent adını bu nedenle Mersin Narenciye Festivali ile duyuruyor. Festivalle ilgili detayları daha sonraki bir yazımda anlatacağım.

Mersin gezilecek yerler

Kentin asıl gezilecek yerleri şehir dışında yer alıyor. Buraları detaylı olarak sonraki yazılarımda anlatacağım. Bu yazımda öncelikle şehir merkezinde ve merkezin yakınındaki gezilecek yerlerden bahsedeceğim.

Silifke – Erdemli

Akdeniz kıyısında yer alan bölge, kentin en gözde tatil beldelerinden biri. Burada Akdeniz’in temiz sularında yüzebilir, özellikle de ünlü Kızkalesi manzarası eşliğinde güneşin ve denizin keyfini çıkarabilir, antik kentlerde tarihle iç içe vakit geçirebilirsiniz. Bu güzel bölgeyi sonraki bir yazımda detaylı anlatacağım.

Tarsus

Tarihi ve coğrafyası ile Neolitik dönemden beri çeşitli kültürlerin kaynaşma noktasını oluşturan ve Antik Kilikia’da stratejik bir öneme sahip olan ilçe, Kilikia’yı İç Anadolu’ya bağlayan tarihi yolların kavşak noktasında yer alıyor. Tarsus öyle özel bir yerleşim ki, 3 din için de anlamı büyük. Buranın Tevrat’ta Efsus, İncil’de Arsus, İslam kaynaklarında ise Hz. Adem Aleyhisselamın oğlu Şit Peygamber tarafından kurulduğu belirtiliyor. Burayı da sonraki bir yazımda detaylı anlatacağım.

Soli – Pompeiopolis Antik Kenti

Soloi Antik Kenti, MÖ 700 yılları civarında Rodoslu koloniciler tarafından kurulmuş. Kente güneş anlamına gelen Soloi ismi verilmiş. Persler Darius döneminde (MÖ 521-485) burayı ele geçirmiş, burada sikke bastırmış. Antik çağlarda Kıbrıs ve Mısır’la gerçekleştirilen ticaretle zenginleşen kentte, ortaya çıkarılan eserlerde bu ticaretin izlerine rastlamak mümkün.

Soli Pompeiopolis Antik Kenti’nde 2018 yılı içinde 82 cm yüksekliğinde bir aristokrat, yönetici ya da komutana ait olduğu düşünülen 1700 yıllık büst çıkarıldı. Eserin Mersin Müzesi’nde sergilenmesi planlanıyor.

Marina

Yat limanının bulunduğu bölgedeki nezih restoranlarda içkinizi içebilir, yemeğinizi yiyebilirsiniz.

Adnan Menderes Bulvarı

Mezitli sahilindeki kordon boyu, kentin aydınlık yüzünü gözler önüne seriyor.

Arkeoloji Müzesi

Toplam 1.435 adet eser sergilenen müzede 9.000 yıldır kesintisiz yerleşim gören Yumuktepe Höyüğü’nün canlandırmasını ve kazıdan çıkan eserleri, Mezitli ilçesinde bulunan Soli-Pompeipolis Antik Kenti’nden çıkarılan eserleri, Erdemli ilçesinde bulunan MÖ 4. yüzyıldan günümüze kadar yerleşim gören ve Antik Dönem’de zeytinyağı ticareti ile ünlenen Elaiussa-Sebaste Antik Kenti’nin arkeolojik zenginliğine tanık olabilirsiniz.

Deniz Müzesi

2011’de açılan müze, içerdiği koleksiyon çeşitliliği açısından dünyanın sayılı müzeleri arasında sayılıyor.

Yumuktepe

Geçmişi MÖ 7000’li yıllara uzanan Yumuktepe Höyüğü, Anadolu’nun en eski yerleşim yerleri arasında yer alıyor. Burası Neolitik çiftçiler tarafından kurulmuş. Dünyada tarımın ilk yapıldığı yerler arasına adını yazdırmayı başaran Yumuktepe’de, binlerce yıl öncesine dair buğday ve zeytin yetiştiriciliği ile ekmek üretiminin izlerine rastlanıyor.

Akbelen Mahallesi

Ressam Nazife Bilgin Hazar, Toroslar Belediyesi ile birlikte uygulamaya koydukları sosyal sorumluluk projesi ile bu mahalledeki binaların dış cephesine Vincent Van Gogh, Pablo Picasso, Diego Rivera, Neşet Günal, Osman Hamdi Bey’in eserlerinin reprodüksiyonlarını yapıyor.

Sunturas

Sunturas ya da diğer ismiyle Çağlarca Köyü, kent merkezine 35 km uzaklıkta. Yolu virajlı, ama şelâleyi görmek, alabalık yemek, kivileri bahçesinden toplamak ve yayla havası almak için gitmenizi tavsiye edeceğim bir yer.

Arslanköy Yaylası

Kent merkezden 52 km uzaktaki köy, Toros dağlarının ortasında, elma, şeftali, erik, kiraz gibi meyve ve sebze bahçeleri ile iç içe bir yörük köyü. Hani Ronaldo’yla reklam filmi olan Ümmiye teyze var ya, işte o teyze Arslanköylü. Arslanköy’de kurduğu tiyatroyla dünyaya sesini duyuran ve yönettiği Yün Bebek filmiyle New York Avrasya Film Festivali’nde büyük ödüle lâyık görülen Ümmiye Koçak, Real Madrid’li dünya yıldızı futbolcu Cristiano Ronaldo’nun oynadığı reklam filminin yönetmeni oldu.

Gözne Yaylası

Toros dağlarının eteklerinde 1.200 m yükseklikte bulunan yayla, çam, ardıç, meşe, elma, kiraz, vişne, ayva ağaçları ile kaplı.

Ayvagediği Yaylası

Şehir merkezine 30 km uzaklıktaki yaylanın deniz seviyesinden yüksekliği ortalama 1.200 metre. Merkezi bir tepe üzerinde kurulan ve tepenin eteklerine kadar yayılan yaylanın etrafı ormanlarla çevrili.

Fındıkpınarı Yaylası

Bakir doğası, bol oksijenli havası olan bu güzel yayla, çam, ardıç ağaçları ve meyve ve sebze bahçeleri ile kaplı.

İhsaniye Mahallesi

(Melemez Giritli köyü)

Şimdi size çok özel bir yerden bahsedeceğim. Bozulmamış kültürü, zengin Girit mutfağı lezzetleri ve güler yüzlü halkıyla hayran kalacağınız Melemez Köyü. Burası doğa odaklı tematik bir tatil söz konusu olduğunda aklımıza ilk gelen yerlere eklenecek bir köy. Köy, Tarsus’a 15 km uzaklıkta ve minibüslerle ulaşımı mümkün.

Köyün tarihi, nüfus mübadelesi nedeniyle 1897-1898’de Girit’ten İzmir’e gemiyle göç edenler içinden 17 ailenin önce trenle Tarsus’a, sonra buraya yerleşmesiyle başlamış. Aileler 1902 yılında bu köyü kurmuşlar. Kandiye’nin Melesos köyünden geldikleri için köye bu ismi vermişler. Hayvancılık yapmışlar, bağcılığa, zeytinciliğe başlamışlar. Köyde 20. yüzyılın başlarında Sultan II. Abdülhamit tarafından yaptırılan evlerin bazıları hâlâ ayakta. Köyde günümüzde 400 kişi yaşıyor.

Köyde yaşayan Girit mübadilleri, gelenek ve kültürlerini yaşatmak için var güçleriyle çalışıyor. Köy kadınları, okullarında Girit mutfağı ile ilgili kurslar alıyor. Düzenledikleri Melemez Köyü Giritliler Festivali ile de geleneklerini herkese  yaşatmayı başarıyorlar.

Festival öncesi Akdeniz Belediyesi festivalin yapılacağı meydanın çevre düzenlemesini yaptı. Buradaki 3 evin dış duvarları, Girit Adası’na özgü mavi-beyaz renklerle boyandı. Festivale halkın yanında belediye ve çeşitli sivil toplum örgütü temsilcileri de katıldı.

Köydeki özel yerlerden birisi Giritli Cemilenin Yeri. Girit‘li bir anneannenin torunu olarak kendimi evimde hissettiğim yer, tabii ki zengin kahvaltısını ve leziz yemeklerini tatmak isteyenler çok olduğu için hiç boş kalmıyor. Özellikle de hafta sonları kahvaltı için erkenden yerinizi almanızı öneririm.

Burada ne mi yiyebilirsiniz? Fava, askalibrus, ekşili tavuk, kuzu etli enginar, şevketi bostan, arap saçı, ada çayı bunların sadece bazıları. Bence burada tatlarını anlatmayım, siz gidip yerinde kendiniz tadım yapın.

Mersin mutfağı

Mersin’e gideceğimi söylediğimde tüm takipçilerim ağız birliği etmişçesine yerel lezzetlerini tatmamı söyledi: Tantuni (küçük küçük doğranmış et, soğan, maydanoz, sivribiber, domates birlikte sacda pişiriliyor), cezerye (rendelenen havucun önce haşlanması, sonra şekerle kavrulması ile yapılan lokumumsu tatlı), kerebiç (içi fıstık ya da cevizle dolu, irmikten yapılmış, içli köfteye benzeyen bir tatlı. Üzerine konulan beyaz köpüğü oluşturan çöven kökü nedeniyle kerebiç, alışılmışın dışında bir lezzete sahip), mamul (içi cevizli kurabiye), batırık (bulgur, domates, soğan, ceviz içi, maydanoz, nane, limon suyu ve kırmızı biberle yapılan, haşlanmış asma yaprağı ya da lahanaya sarılaran bir tür sarma), meyan kökü şerbeti (iç organlara, mideye, idrar yollarına, bağırsaklara, böbreklere ve solunum yollarına şifa niyetinde), şalgam (sadece Mersin’de değil, Adana ve Hatay’da da çok tüketiliyor), turunç reçeli, topalak çorbası (içinde bulunan nohut, minik bulgur köfteleri ve etle oldukça doyurucu ve lezzetli bir çorba), yüzük çorbası (içinde un, yumurta, tuz, salça ve erik ekşisi var. Ayrıca mantılar hazırlanıp nohutlarla birlikte pişirilerek içine ekleniyor), analı kızlı (kırık pirinç, irmik ve et ile yapılan yuvalama denilen küçük köfteler ile nohut, et ve yoğurt ile yapılan bir çorba) bunlar arasında.

Mersin’de nerede yenir konusunu daha sonraki bir yazımda detaylı anlatacağım.

Akdeniz kıyısındaki güzel kent Mersin, doğal güzellikleriyle göz kamaştıran bir kentimiz. Zaten burayla ilgili yazılanları okumak yetmez, yerinde gidip görmeniz gerek.

Kentle ilgili bir gözlemim, buralıların yaşadıkları yeri çok sevmesi oldu. Yaşayanlar kentlerinden gururla bahsetti, başka şehirlere göç etmiş olanlar keşke ben de şimdi orada olsaydım diyerek hislerini anlattı. Bir şehir bu kadar çok seviliyorsa mutlaka bir nedeni vardır. Ben de kaldığım süre içinde kendimden bir parça bularak, Akdeniz’i koklayarak burayı sevdiğim şehirler listesine ekledim zaten.

Mersin otelleri

Şehirde bulunduğum süre boyunca konakladığım, güler yüzlü personeli ve güzel hizmetiyle beni evimde hissettiren Divan Mersin‘i sonraki bir yazımda detaylı anlatacağım.

Mersin Narenciye Festivali nedeniyle beni kentlerine davet eden, yöreye ve görevine bağlılığının ötesinde misafirperverliği ile ailemden biri gibi hissettiren Çukurova Kalkınma Ajansı Koordinatörü Mesut Özcan’a, Çukurova Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Dr. Lutfi Altunsu’ya ve bu geziye katılmamı sağlayan Gezimanya ekibine çok teşekkür ediyorum. Yine bir etinlikte görüşeceğimizi ümit ediyor, burayla bağımın hep kuvvetli olacağını da biliyorum.