Manastır gezi rehberi
Büyük Balkan turunda Makedonya‘da Ohrid‘den sonra geldiğimiz yer Manastır (Bitola) oldu. Mustafa Kemal Atatürk’ün 1896-1898 yılları arasında askeri eğitimini aldığı Manastır Askeri İdadisi, bu şehirde. Nüfusun %95’i Makedon olduğu için ülke kültürünün en iyi görüleceği şehir de burası.
Manastır gezi rehberi
Osmanlı döneminde Manastır (Makedonca: Битола, Yunanca: Monastiri) adını taşıyan kent, İttihat ve Terakki’nin de en önemli merkezlerinden biri olmuş.
Şehir, 1382 yılında I. Murad döneminde Timurtaş Bey tarafından Türk Topraklarına katılmış, 1912 Balkan Savaşı’nda Osmanlı’nın elinden çıkmış.
Manastır (Bitola) gezilecek yerler
İshak Çelebi Cami
(Isak Dzamija)
1508-1509 yılları arasında inşa edilen caminin içini görebilmek için namaz saatini beklemek gerekiyor.
Saat Kulesi
1912’de Osmanlı’nın Balkanlar’dan ayrılmasıyla birlikte kulenin üzerindeki rakamlar Roma harflerine çevrilmiş ve üzerine haç konmuş.
Şirok (Shirok) Sokak
Marsal Tito olarak adlandırılan Bitola çarşısında hâlâ Osmanlı kültürü hissediliyor. Araç trafiğine kapalı olan cadde, 18. ve 19. yüzyıl binalarıyla dolu. Sokakta Balkanların en büyük kiliselerinden biri olan, 1830 yılı yapımı Sv Dimitrija (Sv Dimitri) ve Osmanlı Cami (Jeni Dzamija) var.
Eleni Karinte Evi
Hikaye 19. yüzyılda geçiyor: Manastır’lı güzel Eleni Karinte ve genç Mustafa Kemal aşık olmalarına rağmen birbirine kavuşamamış. Birçok kişinin Balkanlar’ın Romeo ile Julieti olarak değerlendirdiği aşk hikayesi, bugün turistik bir atraksiyona dönüşmüş durumda. Belki de bu bölgedeki en büyük aşk destanını dinlemek, Manastır Müzesi’ndeki anıt odasını ziyaret etmek, Karinte’nin balkonu altında fotoğraf çektirmek ve Eleni’nin Mustafa Kemal’e yazdığı mektubu okumak için Türk turistler binlerce kilometre yol geçerek Manastır’a geliyorlar.
Çok seneler geçti, ben halen her gün senden haber bekliyorum. Herhangi bir zamanda mektubumu alırsan, beni hatırla. Kağıttaki gözyaşlarımı görebileceksin. Yıllar ve olaylar geçiyor, seninle ilgili çok şeyler konuşuluyor. Mektubumu okurken, başka kadını seviyorsan, mektubumu yırt. Benim seni sevdiğim kadar, o kadını o kadar çok seviyorsan, kendisine hiçbir şey söyleme, senin kadar mutlu olmasını diliyorum, fakat balkondaki kızı hatırlıyorsan ve başkasını sevmiyorsan, seni beklediğimi ve ömrüm boyunca bekleyeceğimi bilmeni istiyorum.
Bu satırlar, Manastır’lı Eleni Karinte’nin askeri okulda eğitim alan genç Mustafa Kemal’e, yüzyıl önce yazdığı mektubun bir parçası. Büyük Türk reformcunun onuruna yapılan anı odası, Manastır Enstitüsü ve Müzesi (Zavod i Muzej)‘nde bulunuyor.
Manastır Askeri İdadisi
Bu yapı, önceleri Atatürk’ün eğitim aldığı askeri okul imiş. Fotoğraflar, savaş çizimleri, kütüphane, büst ve balmumu figüründen oluşan oda, büyük reformcunun hayatının tüm sırlarını toplamış durumda. Eleni’nin mektubu da odanın merkezinde bulunuyor.
Atatürk’ün Müslüman, Eleni’nin Hristiyan olması, dini ve sosyal kısıtlamalar dolayısıyla erken bitmesine mahkum olan büyük aşk, yani Balkanlar’ın Romeo ve Juliet hikayesi, bir yüzyıl sonra olsa da turistleri çekmek için en önemli kozu teşkil ediyor. Büyük aşkı anlatan mektubu tek nefeste okuyan turistler, Manastır’daki Şirok Sokak’ta bulunan Eleni’nin evi önünde fotoğraf çektiriyorlar, evin balkonu ise hüzünlü aşk hikayesini anımsatıyor.
Burada sonra gittiğimiz Bure Restoran’da sirenje vo furna (güveçte 3 farklı çeşit peynir) yedik. Bu inanılmaz lezzetli, fondü tarzı aperatifi tattığım için çok mutlu oldum.
Atamın çok sevdiği Manastır’ın ortasında var bir çeşme türküsüne konu olan çeşmeyi fotoğraflamadan buradan ayrılmadık.
Manastır gezisinden en çok aklımda kalan, Bitola Müzesi’ne yaptığım ziyarettir. Zaten Atam’ın huzuruna 100 kere de çıksam yetmez. Onu her seferinde aynı heyecanla anar, özgürlüğümüzü ve cumhuriyetimizi bize kazandırdığı için daima minnet ve şükranlarımı gönderirim.
