Mısır‘ın en gizemli ve en romantik şehirlerinden biridir Luksor (Luxor). Antik Thebes Harabeleri’nin üzerine kurulduğundan dünyanın en büyük açık hava müzesi olma özelliğini taşımaktadır. El-Uksur valiliğinin başkentidir. Mücevher anlamına gelen adı Araplar tarafından verilmiştir. Eski Yunanlılar da burayı Teb olarak tanır.
Luksor’a nasıl gidilir?
Luksor’a Türkiye’den direkt uçuş bulunmuyor. Kahire‘ye 2 saat süren direkt uçuşla gidip Kahire‘den Luksor’a 1 saatlik bir uçuş yapabilirsiniz. Kahire‘den Luksor’a karayolu ile gidecekseniz yol yaklaşık 8 saat sürüyor. Ancak güvenlik nedeniyle bunu pek tavsiye etmem.
Mısır‘a vize almak gerekiyor mu?
T.C. diplomatik, hizmet ve hususi pasaport hamilleri 90 günü aşmamak kaydıyla Mısır‘a yapacakları ziyaretlerinde Mısır vize işlemlerinden muaflar. T.C. umuma mahsus pasaport sahibi vatandaşların ise seyahatleri öncesinde Mısır vizesi almaları zorunlu. 20 yaşından küçük, 45 yaşından büyük T.C. umuma mahsus pasaport sahibi vatandaşları sınır kapılarında 1 ay oturumlu giriş vizesi alabiliyor. Ancak 20-45 yaş aralığındaki T.C. umuma mahsus pasaport sahibi vatandaşların vize alma süreci gerçekten oldukça sıkıntılı. 3 ay bekleme süresinden sonra vize alamayıp biletini yakmak zorunda kalan çok kişi duydum. Vize süresi ve alınıp alınamayacağı ne yazık ki tamamen başvurduğunuz zamanki politik ilişkiye göre değişkenlik gösteriyor. O nedenle vizenizi kesin alacağınızı düşünerek program yapmanızın hüzünle sonuçlanabileceğini söylemeliyim.
Vize başvuruları Türkiye’deki 2 Mısır temsilciliğine yapılıyor: Mısır Arap Cumhuriyeti Ankara Büyükelçiliği ve Mısır Arap Cumhuriyeti İstanbul Başkonsolosluğu. Bu iki yer dışında vize başvurusu yapılmıyor.
Mısır vizesi için gerekli belgeler
Vize başvuru formu
Pasaport aslı ve fotokopisi
Kimlik aslı ve fotokopisi
2 adet biyometrik fotoğraf
İkametgâh belgesi (Muhtarlıktan alınmalı)
Uçak bileti çıktıları
Öğrenci belgesi (Öğrenciler için)
İş yerinden çalışıldığına dair bir yazı (Çalışanlar için)
Otel rezervasyonu
Dilekçe (Ülkeye neden gitmek istediğinizi anlatan dilekçe)
Vize ücreti
Luksor gezilecek yerler
Luksor adımınızı attığınız anda güzelliğini sergileyen bir şehir. Mısır turu rotalarına dahil edilen Assuan (Aswan) gibi pis ve pasaklı bir kent de değil. Burada konakladığım Lotus Luxor Hotel‘in nefis bir Nil Nehri ve Krallar Vadisi manzarası vardı. Odam Assuan‘dakinin aksine tertemizdi. Çarşaflarım bile karbeyazdı. Nihayet 2 günlük uykusuzluğumun acısını çıkaracağım için gayet mutluydum.
Luksor gezilecek yerleri bölgesel olarak ayırdım:
- Luxor Batı Teb’de gezilecek yerler
Colossi of Memnon (Dev Memnon Heykelleri)
Teb tapınaklarının en gösterişli olanı III. Amenhotep’in mezar tapınağı. Çok az bir bölümü günümüze ulaşabilmiş olan tapınağın en çarpıcı özelliği yüksekliği 21 metreyi bulan dev boyutlu 2 heykel. Bu heykeller Memnon Heykelleri olarak biliniyor. Kahire yakınlarındaki taş ocaklarından çıkarılan kuvarsit kumtaşı bloklarından yapılan bu dev ikiz heykellerin her biri 720 ton ağırlığında.
Yunan mitolojisinde şafak tanrıçası Eos’un oğlu olan Memnon, Truva Savaşı’nda Asil tarafından öldürülmüş. Kuzey yönündeki heykelden bazı günlerde şafakla birlikte arp sesine benzeyen bir ses yükseldiği rivayet edilirmiş. Bu yüzden bu heykel şarkı söyleyen Memnon adıyla anılırmış.
Hatshepsut (Hatşepsut) Tapınağı
Kraliçe Hatşepsut’un görkemli tapınağı Tanrıça Hathor’a adanmış. Bir tepenin yamacına oyularak inşa edilen yapı 3 kademeli geniş bir tapınak. Hatşepsut eşi II. Thutmose öldükten sonra üvey oğlu III. Thutmose’un küçük olduğunu öne sürerek tahta geçmiş. Kadınların firavun olmadığı bu dönemde kendisini topluma kabul ettirebilmek için Tanrı Amon-Ra’nın kızı olduğunu iddia etmiş. Neticede öyle güçlü bir firavun olmuş ki 21 sene koca Mısır‘ı yönetmiş. II. Ramses ve sonraki bazı firavunlar tarafından tahrip edilen Hatshepsut Tapınağı ise Hristiyanlar tarafından daha sonra manastıra dönüştürülmüş.
Kraliçeler Vadisi
Kraliçeler Vadisi Biban al Harim ve Ta Set Neferu olarak da biliniyor. Burada çoğunlukla Ramses soyundan gelen kraliçelerin ve çocuklarının mezarları var.
Krallar Vadisi
Firavunlar şanlarına yakışacak ihtişamlı piramitlerin yapımı çok pahalı olunca piramit yerine kayalıkları oyup mezarlar yaptırmaya başlamışlar. Bunu yaparken de görünüşü piramite benzeyen bir dağın eteğini seçmişler. Zamanla bu mezarlar Krallar Vadisi olarak ortaya çıkmış ve 63 firavunun mezarını barındırmış.
Buraya girerken alınan biletle 3 mezarı ziyaret edebiliyorsunuz. Dilerseniz birden fazla bilet alıp fazla mezar ziyaret edebilirsiniz. Tutankamon ve VI. Ramses’in mezarlarını görmek isterseniz ekstra ücret ödemek zorundasınız.
Tutankhamun Mezarı
Krallar Vadisi’nde en ünlü mezar Tutankhamun’unki. Bu mezar küçük ve süssüz.
Tutankhamun ya da Tutankamon (Amun’un yaşayan resmi ve Amun şerefesi adına) MÖ 1333 – MÖ 1323 yılları arasında hüküm sürmüş. Tek tanrılı Aton dinini kuran IV. Amenotep (Akhenaton)’in oğlu. Babası ölünce başka bir anneden olan yarı kız kardeşi Ankhesenamen ile evlenerek tahta çıkmış. Saltanatının ilk çağlarında Mısır‘ın eski çok tanrılı dinine dönüş yaşanmış. Böylece IV. Amenetep’in kurduğu Aton dini sönmüş. Kendisi de asıl adı Tutankhaton adı yerine Tutankhamun adını almış.
Tutankhamun’un çağı barış içinde geçmiş. Çok genç yaşta ölen bu kraldan sonra babasına vezirlik, kendisine de küçüklüğünde naiplik yapmış olan Ay dul kraliçe ile evlenerek tahta çıkmış.
Krallar Vadisi’nde dikkat!
Krallar Vadisi‘ne fotoğraf makinesi bırakılıp giriliyor. Bense Kahire‘den kaçak fotoğraf çekme konusunda idmanlı olduğum için dert etmiyorum. Nasılsa iphone’umla çaktırmadan fotoğraf çekeceğim. Tabii henüz haberim yok, ama birazdan başıma neler geleceğini göreceğim.
Gezdiğimiz ilk mezarda fotoğraf çekip yakalandım. Görevli biraz söylendikten sonra bir şey demedi. Fotoğrafları sildirmedi bile. İkinci mezarda yine aynı numarayı yaptım. Görevli yine gördü. Bu sefer rüşvet istedi. Verilen parayı beğenmeyince söylenip sonra bıraktı, ama başka fotoğraf çekemezsin diye ekledi. Aradan 5 dakika geçmeden başka görevli geldi. Bence bunu gönderen de rüşvet isteyen ve ben vermeyince bozulan ilk görevliydi. İphone’umu istedi. Telefonumu eline alıp fotoğraflara baktı. Sonra benimle ofise geleceksin deyip yürüdü. Elinden telefonumu bile alamadım. Bana ofise geleceksin. Fotoğrafa izin olmayan yerde fotoğraf çekip buraya zarar verdin. Derdini polise anlat deyip durdu. Korkudan, sinir bozukluğundan elim ayağım titremeye başladı. Çekirge ne de olsa 10 kere sıçramazmış! Bu arada ilk görevli gelip yine rüşvet istedi. Adamların derdinin para koparmak olduğunu biliyordum, ama yine de sinirden titrememe engel olamadım. Bu ülkede fotoğraf çekmek uğruna mahsur kalmak en son isteyeceğim şeydi. Adama 5 $ verdim. Parayı az buldu. Parayı ve telefonumu elime tutuşturup söylene söylene beni serbest bıraktı. Mısır turumun en korkunç anısı da böylece sonu güzel olarak yazılmış oldu. Bu olaydan dersimi aldım mı? Sanırım hâlâ almadım! Çünkü fotoğraflarımı kurtardığıma çok memnundum.
Kaymak taşı ve mermer oymacılığı
Buradan kaymak taşı ve mermer oymacılığı yapan bir aile işletmesine gittim. Turiste para harcatma amaçlı yapılan bu gezilerden genelde eli boş dönüyorum. Yine de el işlemeciliğini tanıtmak için yaptıkları şovu oldukça keyifliydi bulduğumu da söylemeliyim.
- Luxor Doğu Teb’de gezilecek yerler
Karnak Tapınağı
Karnak Tapınağı Tanrı Amon inancının merkezi olan Teb Kenti’nde tarihi bilinmeyen çok eski bir yapıyla başlamış. Orta ve Yeni Krallık dönemlerinde yapılan eklemelerle eski Mısır‘ın büyük kompleksine dönüşmüş. Teb’in kuzeyinde yer alan Karnak Tapınağı Amon rahiplerinin Cennetin en büyüğü, Dünyanın en eskisi dediği bir yer. Rahipler burada her gün ilahiler okumuş.
2 km²’lik dev kompleks Teb Kutsal Üçlüsü diye bilinen Tanrı Amon, eşi Mut ve oğulları Khonsu için yapılmış. Ancak komplekste sadece Amon’un Büyük Tapınağı gezilebiliyor.
Waset şehrinin tanrısı Amon’a adanan her firavunun kendi tapınağını ve anıtlarını ilave etmesiyle sürekli büyümüş olan tapınak dünyanın en çok sütunlu ve en büyük dinsel kompleksi olma özelliğini taşıyor.
Tapınak ve kamu binalarının uzun ve pürüzsüz duvarlarını ülke tarihine ilişkin öykülerin anlatıldığı bir tür gazete olarak kullanan Mısırlı taş ustaları günümüzden yaklaşık 3.300 yıl önce Karnak’ta medya tarihinin bilinen ilk yalan haberine imza atmışlar. Olay şöyle gerçekleşmiş:
Kadeş Savaşı
Hititlilerle olan Kadeş Savaşı’nda büyük bir yenilgiye uğrayan ve yardımcı kuvvetlerin yardımıyla canını zor kurtaran II. Ramses adamlarına suskunluk yemini ettirmiş. Ayrıca halkın arasına büyük zaferi ballandıra ballandıra anlatacak yalan ustaları salmış. Bununla da yetinmeyip başta Karnak Tapınağı olmak üzere bir dizi önemli dinsel yapının duvarlarına savaşı aşama aşama anlatan hiyeroglifler yaptırmış. Dünyanın en dayanıklı baskı sistemi olan bu kayıtlar yalnız Ramses’in sağlığında değil, ondan yüzlerce yıl sonra bile bu duvar gazetelerini okuyanlara Kadeş Destanı’nı tersinden aktarmaya devam etmiş. Ta ki 19. yüzyıla gelinip Anadolu’da Boğazköy (Hattuşaş) kazıları başlayana kadar.
Oldukça albenisi olan tapınağa ne kadar çok vakit ayrılsa da doya doya gezmek mümkün değil. Tapınak öyle etkileyici ki burada geçirilen zaman asla yeterli gelmiyor.
Luksor Tapınağı
Luksor Tapınağı Yeni Krallık döneminin 9. firavunu III. Amenhotep tarafindan Eski Mısır Tanrılarının en büyüğü Amon-Ra adına MÖ 14. yüzyılda inşa edilmiş. Daha sonraları Tutankamon, II. Ramses, Büyük İskender, Roma ve Müslüman Araplar tarafindan çeşitli ekleme ve yapılarla günümüze kadar gelmiş.
Mumyalama Müzesi
Mumyalama Müzesi ziyaretçilere mumyalama sanatını anlatıyor. Bu eşsiz müzede mumyalamada kullanılan aletler hakkında fikir sahibi olabilir, kediler, balıklar ve timsahların mumyalarını görebilirsiniz.
Luksor Müzesi
1975 yılında açılan Luksor Müzesi, Kahire Antik Müzesi‘ne nazaran oldukça küçük. Yine de ülkenin derin tarihi hakkında bilgi verecek eserleri sergiliyor.
Mısır‘la ilgili yapmam gereken bir itiraf sokak satıcılarının insanı canından bezdirdiğidir. Nereden çıktıkları belli olmayan pek çok satıcının insanın başına üşüşmesi ve sonra da gitmek bilmemesi an meselesi. Belki sadece para kazanıp evlerini geçindirmeye çalışıyorlar. Ancak sayıca o kadar çoklar ve o kadar yapışkanlar ki insan sonunda isyan bayrağını çekiyor.
Luksor’dan Hurgada‘ya 4 saat yolum var. Bu akşam dalış grubunun diğer üyeleri bana katılacak. Yarın da tatilin ikinci bölümüne geçmek üzere Kızıldeniz dalış teknemize doğru yol alacağız. Binlerce yıllık tarihi gözlerimle görebildiğim, bu dalış gezimi kültür turuyla birleştirdiğim için çok keyifteyim. Yoksa gerçek Mısır‘ı görmeden dönmek hakikaten büyük eksiklik olacakmış.
Yorum
2 YorumAntik Mısır’ın Büyülü Açık Hava Müzesi: Luksor Tapınağı – Mısır Mimarlık Tarihi
Ara 11, 2020[…] Luksor (Luxor) – Bir Açık Hava Müzesi […]
yaprakgurdal
Ara 11, 2020Yazımı kaynak gösterdiğiniz için teşekkürler…