Likyalılar’dan miras kalan Kibyra Antik Kenti; Burdur’un Gölhisar ilçesindeki Akdağ kütlesinin eteklerinde, Gölhisar ovasına hâkim 3 tepe üzerinde bulunuyor. Antik dönemde Karia, Frigya, Likya ve Pisidya ile çevrili olan kent, doğu-batı kesişim noktasında yer almış. Burada neler yok ki? Devasa anıtsal yapılar, Roma ve Bizans mimari geleneği ile yapılan 10.000 kişilik stadyum, Meclis Binası’ndaki Medusa mozaiği, Türkiye’de antik döneme ait en uzun gladyatör frizleri burada toplanmış. Kibyralılar’ın Lidya kökenli savaşçı bir kavim olduğu sanılıyor. Antik kent, UNESCO Dünya Kültür Mirası Geçici listesinde bulunuyor.
Kibyra, M.Ö 197-58 yılları arasında Bergama Krallığı’na bağlı imiş. M.Ö. 2.-1. yüzyıllarda Kibyra, Boubon, Balboura ve Oinoanda antik kentleri, teşekkül dörtlü (Kabalis Tetrapolisi) ortak meclis oluşturmuş. Bu birlikte sadece Kibyra 2 oy hakkına sahipmiş. Bu birlik M.Ö 82 yılında Romalı General Murena tarafından dağıtılarak ortadan kaldırılmış. Bu tarihten sonra Kibyra, Asia Eyaleti’ne, diğer kentler Likya Birliği’ne dâhil edilmiş. Roma İmparatorluğu Dönemi’nde de Kibyra, Kibyra Conventusu adı altında yaklaşık 25 kentin bağlı olduğu Asia Eyalet Valisi’nin yargı merkezi hâline gelmiş.
M.S 23 yılında meydana gelen büyük bir deprem sonucunda yerle bir olan Kibyra, Roma İmparatoru Tiberius tarafından yeniden inşa edilmiş.
Özellikle M.S 1. – 3. yüzyıllar arasında en parlak dönemini yaşayan Kibyra; demircilik, dericilik, çömlekçilik ve at yetiştiriciliği ile ünlenmiş. Büyük bir sanayi kenti olan, güçlü bir ekonomisi ve ordusu bulunan antik kent, Roma İmparatorluğu’nun Anadolu’da tek antlaşma yaptığı kent olmuş. Roma İmparatorluğu’nun Anadolu’dan bir dağ kenti ile eşit şartlarda bir antlaşma yapmasının sebebinin ise kentin askeri ve ekonomik gücüyle bağlantılı olduğu sanılıyor. Antik coğrafya yazarı Strabon’a göre de Büyük İskender döneminde Kibyra’da 30.000’den fazla asker ve 2.000’den fazla atlı birliği varmış.
Kibyra Antik Kenti nerede? Kibyra Antik Kenti’ne nasıl gidilir?
İçindekiler
Denizli-Antalya yoluna Korkuteli tarafından gittiğinizde Burdur’un Gölhisar ilçesinden geçiyorsunuz. Antik kent bu yolun 7 km içinde yer alıyor.
Kibyra Antik Kenti’nde gezilecek yerler listesi
“Hızlı atların ve kahraman savaşçıların şehri” olarak bilinen antik kent, özellikle Meclis Binası ve Odeion (Müzik Evi) olarak kullanılan yapıdaki Medusa mozaiği ile dikkat çekiyor.
Stadion (Stadyum)
Yaklaşık 10.000 kişi kapasitesi olan ve 200 m uzunluğundaki Stadion, Anadolu’daki en görkemli antik stadyumlardan birisi sayılıyor. Burayı gezerken gladyatörlerin mücadelelerini hissetmeye çalışırsanız daha da etkileniyorsunuz.
Ana Cadde
Yaklaşık 800 m uzunluğundaki ana cadde, M.Ö 4. yüzyıldan M.S 8. yüzyıla kadar kullanılmış.
Agora
Kibyra Antik Kenti’nde 3 teras hâlinde büyük bir agora (çarşı) var.
Roma Hamam Kompleksi
Roma Hamam Kompleksi M.S 1. yüzyıla tarihleniyor.
Tiyatro
Tiyatro yaklaşık 9.000 kişi kapasiteye sahip. Oturma sıralarının üzerinde sonradan kiliseye çevrilen bir tapınak yapısı var.
Tholos Nyphaeum
Tholos Nyphaeum, planlı bir çeşme yapısı. Hem sosyal bir mekân olmak hem de değişik tahliye sistemleriyle şehrin su, kanalizasyon ihtiyacını karşılamak üzere yapılmış.
A Yapısı
Sadece bodrum katı günümüze ulaşan A Yapısı’nın işlevi henüz tam olarak bilinmiyor.
Odeion (Müzik Evi / Meclis Binası)
Odeion olarak bilinen yapı; müzik-konser salonu, kışlık tiyatro, yargı ve kent meclis binası olarak kullanılmış. Yaklaşık 4.000 kişi kapasitesi bulunan Odeion, antik çağlarda üzeri bir çatıyla kapatılan en büyük yapı olma özelliği taşıyor.
Orkestranın tam merkezinde bulunan kırmızı, yeşil ve beyaz mermerden yapılan Medusa mozaiğinin dünyada bir benzeri yok. Yılanlardan oluşan saçları ve insanları taşa çeviren bakışlarıyla Medusa mozaiği, yapım tekniği ile dikkat çekiyor.
Geç Antik Çağ Hamamı
Odeion’un hemen önünde Geç Roma Dönemi’ne tarihlenen (M.S 6-7. yüzyıl) hamam kompleksi görülüyor. Hamamın hem kadınlar hem erkekler tarafından kullanıldığı düşünülüyor.
Nekropol Yolu
Kentin doğu girişindeki Nekropol Yolu, her iki yanında bulunan mezar anıtları nedeniyle bu ismi almış. Burdur Müzesi’nde sergilenen ünlü gladyatör frizleri burada bulunmuş.
Kibyra Antik Kenti oldukça etkileyici bir yer.
Keşfetmeniz dileğiyle…
Siz de fikrinizi belirtin