Dünyayı keşfederken kültürel zenginliklerini, tarihini ve tabii ki mutfağını bir bütün olarak keşfetmeyi seviyorum. Japon mutfağı da kuşkusuz Uzak Doğu’nun en önemli lezzetlerinin yer aldığı mutfaklardan biri. Japonya bir ada ülkesi olduğu için Japon mutfağı ağırlıklı olarak balık ve deniz ürünlerinden oluşuyor. Japon yemekleri içinde pirinç ve udon veya soba gibi noodle yani erişteler de çok tüketiliyor.
Japon mutfağı denince kökeni 400 sene öncesindeki Zen Budizmi’ne dayanan Japon çay seremonisinden bahsetmeden olmaz çünkü Japonya’da çay içmek âdeta bir sanat hâline gelmiştir. Chasitsu adı verilen çay odalarında sadou (çay seremonisi) ritüeline katılıp matcha (toz yeşil çay) hazırlanışı ve zarafetle bardaklara servis edilişine tanıklık edebilirsiniz. Sadou, “çaya giden yol” anlamına geliyor.
Japonya’ya gittiğinizde yemekleri tadarken kültüre de tanıklık etmek isterseniz, Izakaya’ya gitmelisiniz. Izakayalar ilk olarak 1603-1867 yılları arasında üçüncü şogunluk olan Tokugawa (Edo) Şogunluğu döneminde ortaya çıkmış. Izakaya, “I” kelimesi ve Sakaya’dan oluşuyor ve Japonya’daki popüler restoran, kafe, bar ve pub türünü tanımlıyor. İnsanlar Izakaya’da chabudai (geleneksel Japon evlerinde kullanılan kısa bacaklı bir masa) kenarında tatami (Japon tarzı odalarda zemin malzemesi olarak kullanılan bir minder türü) üzerine oturuyorlar.
Japon yemeklerini yerinde ilk olarak Windstar Cruises ile katıldığım Japonya cruise turunda tattım. Bu geziye Emirates ile uçtum. İlk kez uçtuğum Emirates, hizmet kalitesiyle beklentimin üzerindeydi. Emirates, dünya çapında 150’den fazla varış noktasına uçuyor. Bünyesinde 160’dan fazla farklı ulustan çalışanı bulunuyor. Yolcularla kendi dillerinde iletişim kurmak, Emirates imzalı misafirperverliğin temel bir parçası olarak kabul edildiğinden, Emirates proaktif olarak çok dilli bir kabin ekibini bünyesinde barındırıyor. Emirates kabin ekibi, toplamda 70’ten fazla dil konuşabiliyor. Emirates’in şu an için Dubai-İstanbul arasında günde 3 uçuş olmak üzere, haftada toplam 21 seferi var. Uçakları geniş gövdeli; bunlardan biri havayolunun amiral gemisi A380, diğer ikisi Boeing 777ER ile gerçekleşiyor. Emirates ayrıca sürdürülebilirlik kapsamında pek çok adım atıyor. Bunlar arasında yakıt açısından daha verimli olan çok genç bir filoya sahip olması, yılda 500 tondan fazla cam ve plastiği geri dönüştürmesi, dijital menülere geçerek 1.000 ton kâğıt tasarrufu sağlaması sayılabilir.
Japon Mutfağı – Japon Yemekleri
İçindekiler
Japon yemekleri miso çorbası, balık, salamura sebze, et suyunda pişirilmiş sebzeler ve pilav üzerine kurulu. Ülkemizde ve dünyada Japon mutfağı ve Japon yemekleri denilince herkesin ilk aklına gelen yemek muhtemelen sushi (suşi) olur ancak Japon mutfağında sushi haricinde daha pekçok lezzet var.
Japon mutfağında yaygın olarak sunulan ve tek kişilik servis edilen yemek paketine bentō box deniliyor. Geleneksel bir bentō kutusu içinde pirinç veya erişte, balık veya et, turşu ve pişmiş sebzeler bulunuyor.
Peki Japonya‘da restoranlarda nelere dikkat etmeliyiz?
✔️ İçecekler genelde buzlu geliyor. O nedenle buzsuz içmek isteyenlerin sipariş verirken NO ICE demesi gerekiyor.
✔️ Domuz eti yaygın olarak tüketiliyor. Domuz eti yemek istemeyenlerin sipariş verirken NO BUTA (domuz eti istemiyorum) diyerek bunu belirtmesi gerekiyor.
✔️ Restoranlarda yemek yedikten sonra hesap masada isteniyor. Garson hesabı getiriyor ancak hesap gelince adisyon alınarak kasada ödeme yapılıyor, garsona ödeme yapılmıyor.
✔️ Bahşiş kültürü yok, bahşiş kabul etmiyorlar.
✔️ Bazı restoranlarda zaman limiti var ve 60-90 dakika içinde yemek yiyip masadan kalkılması gerekiyor.
✔️ Birçok restoran son sipariş süresinden sonra yeni müşteri almıyor, içerideki müşterileri yemeğini bitirince de kapatıyor.
Sushi
Bir geleneksel yemek olan sushi; çiğ deniz ürünleri, sebzeler ile şeker, tuz, sirkeli pirinçten yapılıyor. Sushinin pekçok çeşidi var ama en bilineni üzerinde küçük bir parça deniz mahsulü bulunan, tek lokma büyüklüğündeki sirkeli köşeli pirinç topu olan nigiri-sushi. Sushi, yanında gari (acı zencefil turşusu) ve wasabi (Japon turbu kökünden rendelenen acı hardal) ile servis ediliyor.
Sashimi
Sashimi, soya sosuna batırılarak yenilen dilimlenmiş çiğ yiyeceklere deniyor. En çok deniz ürünleri yeniyor, nadiren de olsa dana eti, geyik eti, at eti ve tofu derisi de yenilebiliyor.
Soba
Bir tür Japon eriştesi olan soba, karabuğday unundan yapılıyor. Spagetti ile neredeyse aynı kalınlığa sahip olan soba, ya et suyu içinde servis ediliyor ya da sosa batırılarak yeniyor.
Udon
Buğday unundan yapılan udon, kalın bir Japon eriştesi. Et suyunda veya sos ile sunuluyor.
Miso Çorbası
Miso çorbası; miso, balık suyu ve wakame (bir deniz yosunu ve sebzesi) ile hazırlanıyor.
Tofu
Tamamen bitkisel bir ürün olan tofu, soya fasülyesi sütünden yapılıyor. Görüntüsü peynire benziyor. Protein açısından çok zengin.
Onigiri
Pirinç toplarına onigiri deniyor. Etrafı nori (yenilebilen deniz yosunu) ile kaplanıyor, içinde umeboshi (Japon eriği turşusu) ve et (tavuk, ton balığı, somon balığı gibi) bulunuyor.
Tempura
Tempura, mevsimlik deniz ürünleri ve sebzelerin hafif şekilde bir harç ile kaplanarak kızartılması ile hazırlanıyor.
Wakame Salatası
Wakame salatasının ana malzemesi wakame yani yenilebilir yosun. Salatanın sosuna pirinç sirkesi ve soya ekleniyor.
Sake
Sake, Japonlar’ın pirinç ve tahıl tozundan yapılan ulusal içkisi. Sake, dini ritüellerin de bir parçası. Biri tapınağa bağış yapacaksa sake bağışlıyor.
Kara-age
Kara-age, susam yağı veya ayçiçeği yağında kızartılmış tavuk parçalarına deniyor.
Kobe Beef
Kobe beef ismini Kobe şehrinden alıyor. Bu etin alınacağı inekler bira ile besleniyor, ineklere masaj yapılıyor. Yediğim en lezzetli et olduğunu söyleyebilirim! Dünyanın en pahalı etleri arasında bulunan kobe beef’in kilosu 1.000-3.000 USD arasında satılıyor.
Fugu
Fugu, kirpi (balon) balığı yemeği. Kirpi balığı oldukça zehirli bir balık türü. Çok ince olan zehirli damarlarının tek tek çıkarılması ve usta aşçılar tarafından pişirilmesi gerekiyor. Yemeğin porsiyonu 300-500 USD arasında satılıyor.
Yakiniku
Yakiniku, Japon usulü mangalda et yemeği. Izgarada pişmiş yumuşak etler tatlı, acı, tahinli soslara batırılarak yeniliyor.
Takoyaki
Takoyaki, içinde ahtapot olan toplara deniliyor. Özel takoyaki kızartma tavasıyla yapılıyor.
Japon Kahvaltısı
Japon kahvaltısı; ızgara balık, yosun çorbası ve pilav ile hazırlanıyor.
Ramen
Ramen orijinal olarak Çin’den gelen ama yüzyıllar içinde Japonya’da evrilen bir yemek. Bir çeşit erişte çorbası olan ramen, et suyu ile yapılıyor ve dilimlenmiş et, kurutulmuş deniz yosunu, kamaboko, yeşil soğan ve mısır gibi malzemelerle servis ediliyor. En yaygın olarak yapılan ramen türünde soya sosu, tuz, miso ve tonkotsu (domuz et suyu) var.
Kaiseki Ryōri
Kaiseki ryōri hem geleneksel bir Japon akşam yemeğinin hem de bu tür yemeklerin hazırlamasında kullanılan becerilerin ve tekniklerin adı. Deniz yosunu ve mantar çeşnili bir tabanın üzerine geleneksel olarak pişirilen sebze ve balık konuyor. Yanında çoğunlukla sake, pirinç, miso çorbası, turşu getiriliyor.
Kaiseki ryōri yemeğinin kökeni yüzyıllar öncesinde çay törenine eşlik etmek için sunulan basit yemeklere kadar uzanıyor ama sonradan aristokratlar ve soylular arasında popüler hâle gelen zarif bir yemek deneyimine dönüşmüş. Ryotei (geleneksel restoranlar), ryokan ve minshuku (geleneksel hanlar) gibi özel yerlerde servis ediliyor.
Yakitori
Izgara tavuk olarak bilinen ve bambu şişler üzerinde servis edilen yakitori; özel yakitori restoranlarında, Izakaya’larda, festivallerdeki yiyecek stantlarında bulunan bir lezzet.
Shabu-Shabu
Shabu-Shabu, ince dilimlenmiş et (çoğunlukla dana eti) ve mevsim sebzelerinden yapılan bir tencere yemeği. Kaynayan su veya et suyu içine atılarak pişiriliyor.
Okonomiyaki
Okonomiyaki, bir Japon pankeki. En çok Kansai veya Hiroşima bölgelerinde olmak üzere ülke genelinde oldukça popüler.
Denizden babam çıksa yerim, diyenlerden biri olduğum için Japon mutfağı en sevdiğim mutfaklar arasında yer alır. Hele sushi denilince benim için akan sular durur, midem ağrıyana kadar yerim ama yine de gözüm doymaz. Umarım Japon yemekleri hakkında yazdığım bu yazım sizin de iştahınızı kabartmıştır.
Afiyet olsun…
Siz de fikrinizi belirtin