Samsun – Güneşin Doğduğu Şehir

Bereketli topraklar üzerinde medeniyetler ağırlamış olan Samsun; Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşlarının Milli Mücadele’nin ilk adımını attığı, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş meşalesini yaktığı, Türk milletinin bağımsızlık güneşinin doğduğu kentimiz. Samsun aynı zamanda eğitim, sağlık, sanayi, ticaret, ulaşım ve ekonomik yönünden Karadeniz Bölgesi’nin en gelişmiş şehri.

Eski Taş devrinden bu yana medeniyetlerin doğduğu, 7.000 yıllık geçmişi olan kent; Kızılırmak ve Yeşilırmak’ın arasındaki deltada kurulmuş. Bu nedenle de “Karadeniz’in Mezopotamyası” olarak anılıyor.

Samsun – Amisos Tepesi ve Kakanca Tümülüsleri

Türkler, Selçuklu Sultanı II. Kılıçaslan (İzzeddin Kılıç Arslan) döneminde (1155- 1192) yöreyi ele geçirmiş. Amisos kentinin 3 km doğusunda bir kale inşa edip buraya yerleşmişler. Böylece Karadeniz kıyısında bir ok atımlık mesafede Müslüman Türkler’e ve Gayri Müslümler’e ait 2 şehir ortaya çıkmış. Bu bölgede 300 yıl birlikte yaşamışlar.

Samsun

Samsun’a ait en ilginç efsaneyse Terme’de yaşadıklarına inanılan Amazon kadın savaşçılar. Okları iyi atabilmek için sağ memelerini kestirip kendilerine “memesiz” anlamına gelen Amazon diyen savaşçı kadınlar, mitolojiye göre iyi savaşabilme yeteneklerini de babaları Savaş Tanrısı Ares’ten almış.

Amazon savaşçı kadınları

İskitli erkeklerinin savaşta öldürülmesinin ardından esirlikten ve aşağılanmaktan kaçan kadınlar, ilk olarak Anzak Denizi çevresine yerleşmiş. Savaşçı yapıları onları Karadeniz’e dek getirdiğinde günümüzdeki Sinop şehrini kurup krallıklarını Terme’ye dek genişletmişler.

Amazon Köyü

Erkeksiz bir toplumda yaşayan kadınlar, savaşta bir erkeği öldürmeleri hâlinde çocuk sahibi olabilmek için yılda 2 ay erkeklerle birlikte olma hakkını kazanırmış. Krallığın yakınlarındaki Gargian erkekleriyle çiftleşen kadınlar, ülkelerine dönünce doğan kız çocuklarını kendileri gibi yetiştirmek üzere yanlarında tutarmış. Erkek bebekler Gargianlar’a verilir, birkaçı da köle olmak üzere belli bölgeleri sakatlanıp şehirde bırakılırmış. Bu savaşçı kadınlar zaman içinde erkeklerle birlikte yaşayarak yok olup gitmişler.

Amazon Köyü

Samsun’da gezilecek yerler listesi

Gelin, Samsun gezilecek yerler listesine bir göz atalım.

Atakum

Atakum; 10 adet mavi bayraklı plajı, kilometrelerce uzanan sahilleri, sahilde yer alan eğlence ve yeme-içme yerleri, bisiklet yolu, eşsiz gün batımıyla Samsun’un en gözde yerlerinden biri.

Amazon Köyü ve Amazon Adası

Amazon kadınları, M.Ö 2000-1000 yılları arasında yaşayıp şehirler ve kent devleri kurmuş. Amazon kadınlarının yaşamının canlandırıldığı bir Amazon köyü var. Anaerkil toplum yapısı içinde efsanelere, destanlara, mitolojilere, filmlere, romanlara konu olan Amazon Savaşçı Kadın Kabileleri’nin yaşam biçimlerini bu köyde görebilirsiniz.

Amazon Köyü

Miliç Plajı

Terme ilçesindeki Miliç Plajı, deniz-kum-güneş sevenlerin akınına uğruyor. Burada kamp da yapılıyor.

Bandırma Vapuru ve Milli Mücadele Parkı

Samsun yakın tarihimizde de ayrı bir öneme sahip. Büyük önder Mustafa Kemal Atatürk’ü 9. Ordu Müfettişi (Mirliva) olarak 18 arkadaşıyla birlikte 16 Mayıs 1919’da İstanbul’dan alarak 19 Mayıs 1918’da Samsun’a getiren Bandırma Vapuru, bağımsız Türkiye Cumhuriyeti’ne giden yolda çok önemli bir görev yaparak tarihteki yerini almış. Bandırma Vapuru 1925’te hizmet dışı bırakılmış. Ancak gerçek ölçülerindeki maketi, Doğu Park sahili ve alanı içinde müze gemi olarak 19 Mayıs 2003’te ziyarete açıldı. Bize de Bandırma Vapuru’nu ziyaret ederek Atamız’ı ve 18 arkadaşını özlemle ve saygıyla anmak düşüyor.

Bandırma Vapuru

Bandırma Vapuru

Bandırma Vapuru

Tütün İskelesi ve Kurtuluş Yolu

Milli mücadelemizi anlayabilmemiz için Atamız’ın ve 18 silah arkadaşının Samsun’a çıkışını temsil eden balmumu heykellerin ve Kurtuluş Yolu’nun görülmesi son derece önemli.

Kurtuluş Yolu

Atatürk Anıtı (Onur Anıtı)

Atatürk Anıtı (Onur Anıtı), Atatürk’ün 19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıkarak Milli Mücadele’yi başlatması anısına Avustralyalı heykeltraş Heinrich Krippel tarafından 1928-1931 yılları arasında yapılmış. Kent merkezinde yer alan Atatürk Parkı içerisinde bulunan heykelde atın ön iki ayağı havada görülüyor. Bu da Samsun’daki uyanış ve şahlanmayı ifade ediyor.

Atatürk Anıtı (Onur Anıtı)

Arkeoloji ve Etnografya Müzesi

Arkeoloji ve Etnografya Müzesi’nde kentin çevresinde yapılan kazı çalışmaları sırasında bulunan Kalkolitik, İlk Tunç, Hitit, Helenistik, Roma ve Osmanlı dönemlerine ait eserler sergileniyor. Müze 1981 yılında beri açık. En önemli eserlerinin başında da Amisos Tepesi’ndeki tümülüslerden çıkartılan Amisos Hazinesi geliyor.

Arkeoloji ve Etnografya Müzesi Kaynak:Wikipedia (Cobija – Yükleyenin kendi çalışması, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=51481550)

Gazi Müzesi

Gazi Müzesi binası, 1902 yılında Jean Lonnis Mantika tarafından inşa edilmiş. Uzun süre otel olarak kullanılmış. Mustafa Kemal’in Samsun’a ilk gelişinde kaldığı Mantıka Palas adlı otel, 12 Haziran 1926 tarihinde Samsun halkı adına Mustafa Kemal Paşa’ya armağan edilmiş. Ulu Önder’in ölümünden sonra önce kız kardeşi Makbule Atadan’a geçmiş. 1939 yılında 19 Mayıs Halk Müzesi yapılmak üzere Samsun Belediyesi’nin sorumluluğuna teslim edilmiş. 1940 yılında restore edilerek Gazi Müzesi olarak ziyarete açılmış. Müzede Onuncu Yıl Nutku’nun aslı, Atatürk’e ait eşyalar, fotoğraflar, Bandırma Vapuru’nun bir maketi ve Yılmaz Büyükerşen’in yaptığı balmumu heykeller sergileniyor.

Gazi Müzesi

Gazi Müzesi

Kent Müzesi

1928 yılında inşa edilen ve Samsun – Sivas Demiryolu İnşaat ve İşletme İdaresi ve Devlet Demiryolu Lojmanı olarak kullanılan tarihi Kent Müzesi binası, 2013 yılında müze olarak ziyarete açılmış. Müzede çocuklara özel öğretici faaliyetlerin yanı sıra yıl içerisinde birçok sergi ve eğitim çalışması gerçekleştiriliyor. Müze, Tarihi Kentler Birliği Jüri Özel Ödülü’ne sahip.

Amisos Tepesi ve Kakanca Tümülüsleri

En güzel Samsun manzarasını izleyeceğiniz Amisos Tepesi, buranın ilk yerleşim yeri olarak biliniyor. M.Ö 3. yüzyıla ait 2 tümülüsün ve Pontus Krallığı’na ait mezar odalarının bulunduğu tepedeki mezarlar, 2008’den beri ziyarete açık. Tepeye Amazon Adası’ndan hareket eden teleferiklerle ya da özel aracınızla çıkabilirsiniz. Burada yer alan Amisos Cafe’de kapalı kıymalı pide yemenizi öneririm. Eminim bu leziz pide, size Karadeniz mutfağını sevdirecek.

Amisos Tepesi’ne teleferikle çıkarken

Ladik Akdağ Kayak Merkezi

Ladik Akdağ Kayak Merkezi, Akdağ’ın zirvesindeki Uzunyazı ve Yemişen Tepeleri arasında yer alıyor. Uzun pistleri farklı zorluk dereceleri için uygun. Kayak merkezinin her yerinden Ladik Gölü’nü görebilirsiniz.

Samsun – Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti

Bafra ilçesindeki Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti, 56.000 hektarlık alanıyla Türkiye’nin en büyük deltalarından biri. Kızılırmak’ın Karadeniz’e döküldüğü yerde alüvyon biriktirmesiyle oluşan delta; sabit ve hareketli kumullar, doğal kumul setleri ile ayrılmış küçük gölcükler ve bataklıklardan oluşuyor. Bu özelliği ile pek çok farklı kuş, bitki ve yaban hayatına ev sahipliği yapıyor. Zengin biyoçeşitliliğe sahip olan delta; nesli tehlike altında olan kara leylek, erguvani balıkçıl, boz ördek, bataklık kırlangıcı, turna ve sumru gibi kuşların da üreme alanı. UNESCO Dünya Doğa Mirası Geçici listesinde bulunuyor.

Samsun – Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti Kaynak:Wikipedia (Erturac – Yükleyenin kendi çalışması, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=57399926)

Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti’nde bisiklet kiralayıp gezebilir, nefis gün batımını izleyebilirsiniz.

Vezirköprü Şahinkaya Kanyonu

Vezirköprü Şahinkaya Kanyonu, Kızılırmak Nehri’nin Sivas yakınlarındaki Kızıldağ’dan doğup Vezirköprü İlçesi’ndeki Bafra Burnu’ndan Karadeniz’e döküldüğü noktada bulunuyor. Kızılırmak üzerindeki en dar ve en uzun geçit olan kanyon, 2,5 km uzunluğunda ve 324 metre yüksekliğinde. Uluslararası Turizm Bölgesi unvanına sahip olan bölge; trekking, dağcılık, balıkçılık ve kano gibi sporlar için Türkiye’nin en bakir yerlerinden birisi.

Vezirköprü Şahinkaya Kanyonu

Vezirköprü

Kentteki Osmanlı eserlerinin çok büyük bölümü Vezirköprü İlçesi’nde yer alıyor. Gezilecek tarihi mekânların başında Taşmedrese, Taşhan, Bedesten, Kurşunlu Cami var. Abdullah Derici Konağı’nın içinde de Vezirköprü’ye ait yöresel eşyaları görebilirsiniz.

Samsun – Vezirköprü’de bir ev

Tekkeköy Mağaraları Arkeoloji Vadisi Müze Evi

Tekkeköy ilçe sınırları içerisinde kalan Tekkeköy Mağaraları Arkeoloji Vadisi Müze Evi, bölgedeki tescilli üç eski Rum evinden birisinin restore edilmesiyle oluşturulmuş. Karadeniz Bölgesi’ndeki ilk insan yerleşkesi olan Tekkeköy Mağaraları Arkeoloji Vadisi’nde bulunan müze, Türkiye’nin ilk imitasyon müzesi olarak biliniyor. 2014 yılında açılan müzede Eski Taş Çağı, Orta Taş Çağı, Erken Tunç Çağı, Hititler ve Frigler dönemlerine ait ok uçları, mızraklar, kesiciler, taş baltalar, kemikten yapılmış çeşitli imitasyon materyaller ve heykeller sergileniyor.

Tekkeköy Mağaraları Arkeoloji Vadisi Müze Evi Kaynak:Wikipedia (Cobija – Yükleyenin kendi çalışması, CC0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=34310553)

Kabaceviz Şelaleleri

Tekkeköy ilçe sınırları içerisinde kalan Kabaceviz Şelaleleri, Samsun il merkezine 32 km uzaklıkta bulunuyor. Şelalenin bulunduğu bölgede dağcılık, trekking ve foto safari yapılabiliyor.

Samsun’da nerede yemek yenir?

• Ladik Gölü’ne has tahta balığı ve turna balığı
• Kavak ilçesindeki Çakallı Köyü’nde kahvaltı ve kaz tiridi
• Gölalan bölgesinde yetişen Gebi kirazı
• Çarşamba usulü fındıklı kıvratma
• Vezirköprü Oymaağaç’ta kuzu kebabı

Buram buram tarih kokan topraklara gelince insanın ayrılası gelmiyor. Hele hele Bandırma Vapuru’nu ve Kurtuluş Yolu’nu ziyaret edip Atamız’ın destan yazdığı günleri hissedince, Samsun gezisi iyice anlamlı oluyor.