Bereketli topraklar üzerinde medeniyetler ağırlamış olan Samsun, Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşlarının Milli Mücadele’nin ilk adımını attığı, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş meşalesini yaktığı, Türk milletinin bağımsızlık güneşinin doğduğu kentimiz. Samsun aynı zamanda eğitim, sağlık, sanayi, ticaret, ulaşım ve ekonomik yönünden Karadeniz Bölgesi’nin en gelişmiş şehri.

Samsun hakkında bilgiler

Eski Taş devrinden bu yana medeniyetlerin doğduğu, 7.000 yıllık geçmişi olan kent, Kızılırmak ve Yeşilırmak’ın arasındaki deltada kurulu. Bu nedenle de Karadeniz’in Mezopotamyası olarak anılıyor.

Türkler, Selçuklu Sultanı II. Kılıçaslan (İzzeddin Kılıç Arslan) döneminde (1155- 1192) yöreyi ele geçirmişler ve Amisos kentinin 3 km doğusunda bir kale inşa edip buraya yerleşmişler. Böylece Karadeniz kıyısında bir ok atımlık mesafede Müslüman Türklere ve Gayri Müslümlere ait 2 şehir ortaya çıkmış. Burada 300 yıl birlikte yaşamışlar.

Samsun’a ait en ilginç efsanelerden biri Terme’de yaşadıklarına inanılan Amazon kadın savaşçılar. Okları iyi atabilmek için sağ memelerini kestirip kendilerine memesiz anlamına gelen Amazon diyen savaşçı kadınlar, mitolojiye göre iyi savaşabilme yeteneklerini de babaları Savaş Tanrısı Ares’ten almışlar.

İskitli erkeklerinin savaşta öldürülmesinin ardından esirlikten ve aşağılanmaktan kaçan kadınlar ilk olarak Anzak Denizi çevresine yerleşmiş. Savaşçı yapıları onları Karadeniz’e dek getirdiğinde bugünkü Sinop şehrini kurup krallıklarını Terme’ye dek genişletmişler.

Erkeksiz bir toplumda yaşayan kadınlar, savaşta bir erkeği öldürmeleri halinde çocuk sahibi olabilmek için yılda 2 ay erkeklerle birlikte olma hakkını kazanırmış. Krallığın yakınlarındaki Gargian erkekleri ile çiftleşen kadınlar, ülkelerine dönünce doğan kız çocuklarını kendileri gibi yetiştirmek üzere yanlarında tutarlarmış. Erkek bebekler Gargianlar’a verilir, birkaçı da köle olmak üzere belli bölgeleri sakatlanıp şehirde bırakılırmış. Zaman içinde bu savaşçı kadınlar erkeklerle birlikte yaşayarak yok olup gitmişler.

Samsun gezilecek yerler

Amazon Köyü ve Amazon Adası

Burada MÖ 2000-1000 yılları arasında yaşamış olan, şehirler ve kent devleri kuran Amazon kadınlarının yaşamının canlandırıldığı bir Amazon köyü var. Anaerkil toplum yapısı içinde efsanelere, destanlara, mitolojilere, filmlere, romanlara konu olmuş Amazon Savaşçı Kadın Kabileleri’nin yaşam biçimlerini bu köyde görebilirsiniz.

Bandırma Vapuru ve Milli Mücadele Parkı

Kentin, yakın tarihimizde ayrı bir önemi var. Büyük önder Mustafa Kemal Atatürk’ü 9. Ordu Müfettişi (Mirliva) olarak 18 arkadaşıyla birlikte 16 Mayıs 1919’da İstanbul’dan alarak 19 Mayıs 1918’da Samsun’a getiren Bandırma Vapuru, bağımsız Türkiye Cumhuriyeti’ne giden yolda çok önemli bir görev yaparak tarihteki yerini almış. Bandırma Vapuru 1925’te hizmet dışı bırakılmış, ama gerçek ölçülerindeki maketi, Doğu Park sahili ve alanı içinde müze gemi olarak 19 Mayıs 2003’te ziyarete açılmış. Bize de Bandırma Vapuru’nu ziyaret ederek Atamız’ı ve 18 arkadaşını özlemle ve saygıyla anmak düşüyor.

Tütün İskelesi ve Kurtuluş Yolu

Atamız’ın ve 18 silah arkadaşının Samsun’a çıkışını temsil eden balmumu heykellerin ve Kurtuluş Yolu‘nun görülmesi, milli mücadelemizi anlayabilmemiz için son derece önemli.

Atatürk Anıtı (Onur Anıtı)

Anıt, Atatürk’ün 19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıkarak Milli Mücadele’yi başlatması anısına Avustralyalı heykeltraş Heinrich Krippel tarafından 1928-1931 yılları arasında yapılmış. Kent merkezinde yer alan Atatürk Parkı içerisinde bulunan heykel, büyüklük ve denge bakımından dünyanın ikinci heykeli.

Arkeoloji ve Etnografya Müzesi

Müzede kentin çevresinde yapılan kazı çalışmaları sırasında bulunan Kalkolitik, İlk Tunç, Hitit, Hellenistik, Roma ve Osmanlı dönemlerine ait eserler sergileniyor. Müze 1981 yılında beri açık. En önemli eserlerinin başında da Amisos Tepesi’ndeki kümülüsten çıkartılan Amisos Hazinesi geliyor.

Gazi Müzesi

Bina, 1902 yılında Jean Lonnis Mantika tarafından inşa edilmiş ve uzun süre otel olarak kullanılmış. Mustafa Kemal’in Samsun’a ilk gelişinde kaldığı Mantıka Palas adlı otel, 12 Haziran 1926 tarihinde Samsun halkı adına Mustafa Kemal Paşa’ya armağan edilmiş. Ulu Önder’in ölümünden sonra önce kız kardeşi Makbule Atadan’a geçmiş, 1939 yılında ise 19 Mayıs Halk Müzesi yapılmak üzere Samsun Belediyesi’nin sorumluluğuna teslim edilmiş. 1940 yılında restore edilerek Gazi Müzesi olarak ziyarete açılmış. Müzede Onuncu Yıl Nutku’nun aslı, Atatürk’e ait eşyalar, fotoğraflar, Bandırma Vapuru’nun bir maketi ve Yılmaz Büyükerşen’in yaptığı balmumu heykeller sergileniyor.

Kent Müzesi

1928 yılında inşa edilen ve Samsun-Sivas Demiryolu İnşaat ve İşletme İdaresi ve Devlet Demiryolu Lojmanı olarak kullanılan tarihi bina, 2013 yılında müze olarak ziyarete açılmış. Müzede çocuklara özel öğretici faaliyetlerin yanı sıra yıl içerisinde birçok sergi ve eğitim çalışması gerçekleştiriliyor. Müze, Tarihi Kentler Birliği Jüri Özel Ödülü’ne sahip.

Amisos Tepesi ve Kakanca Tümülüsleri

Kentin en güzel manzarasını izleyeceğiniz Amisos Tepesi, buranın ilk yerleşim yeri olarak biliniyor. MÖ 3. yüzyıla ait 2 tümülüsün ve Pontus Krallığı’na ait mezar odalarının bulunduğu tepedeki mezarlar 2008’den beri ziyarete açık. Tepeye Amazon Adası’ndan hareket eden teleferiklerle ya da özel aracınızla çıkabilirsiniz. Burada yer alan Amisos Cafe‘de kapalı kıymalı pide yemenizi öneririm. Eminim bu leziz pide, size Karadeniz mutfağını sevdirecek.

Ladik Akdağ Kayak Merkezi

Ladik Akdağ Kayak Merkezi, Akdağ’ın zirvesindeki Uzunyazı ve Yemişen Tepeleri arasında yer alıyor. Uzun pistleri farklı zorluk dereceleri için uygun. Kayak merkezinin her yerinden Ladik Gölü’nü görebilirsiniz.

Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti

Bafra ilçesindeki kuş cenneti, 56.000 hektarlık alanıyla Türkiye’nin en büyük deltalarından biri. Kızılırmak’ın Karadeniz’e döküldüğü yerde alüvyon biriktirmesiyle oluşan delta, sabit ve hareketli kumullar, doğal kumul setleri ile ayrılmış küçük gölcükler ve bataklıklardan oluşuyor. Bu özelliği ile pek çok farklı kuş, bitki ve yaban hayatına ev sahipliği yapıyor. Zengin biyoçeşitliliğe sahip delta, nesli tehlike altında olan karaleylek, erguvani balıkçıl, boz ördek, bataklık kırlangıcı, turna ve sumru gibi kuşların da üreme alanı.

Vezirköprü Şahinkaya Kanyonu

Kanyon, Kızılırmak Nehri’nin, Sivas yakınlarındaki Kızıldağ’dan doğup Vezirköprü ilçesindeki Bafra Burnu’ndan Karadeniz’e döküldüğü noktada bulunuyor. Kızılırmak üzerindeki en dar ve en uzun geçit olan kanyon, 2,5 km uzunluğunda ve 324 metre yüksekliğinde. Uluslararası Turizm Bölgesi unvanına sahip olan bölge, trekking, dağcılık, balıkçılık ve kano gibi sporlar için Türkiye’nin en bakir yerlerinden biri.

Vezirköprü

Kentteki Osmanlı eserlerinin % 80’i bu ilçede yer alıyor. Gezilecek tarihi mekânların başında Taşmedrese, Taşhan, Bedesten, Kurşunlu Cami var. Abdullah Derici Konağı’nın içinde de Vezirköprü’ye ait yöresel eşyaları görebilirsiniz.

Kabaceviz Şelâleleri

Tekkeköy ilçe sınırları içerisinde kalan şelâle, il merkezine 32 km uzaklıkta. Şelâlenin bulunduğu bölgede dağcılık, trekking ve foto safari yapılabiliyor.

Samsun’da nerede yemek yenir?

• Ladik Gölü’ne has tahta balığı ve turna balığı
• Kavak ilçesindeki Çakallı Köyü’nde kahvaltı ve kaz tiridi
• Gölalan bölgesinde yetişen Gebi kirazı
• Çarşamba usulü fındıklı kıvratma
• Vezirköprü Oymaağaç’ta kuzu kebabı

Buram buram tarih kokan topraklara gelince insanın ayrılası gelmiyor, ama Bandırma Vapuru’nu ve Kurtuluş Yolu’nu ziyaret edip Atamız’ın destan yazdığı günleri hissedince, Samsun gezisi de iyice anlamlı oluyor.