Hindular’da bir çok şeyin tanrısı olduğu gibi Ganj Nehri’nin de bir tanrısı var, Ganga. Ganj Nehri kıyısında her akşam güneş batarken Tanrı Ganga’ya saygı içeren ve ona ibadet edilen Ganga Aarti Törenleri yapılıyor. Tanrı gün boyunca insanlara ışığını sunduğu için insanlar da güneş batarken Tanrı’ya sevgisini ve bağlılığının ışığını Ganga Aarti Töreni ile sunuyor, teşekkür ediyor ve ölenlerin ruhlarının kabulünü diliyorlar. Hava şartları ne olursa olsun, yüzyıllardır her akşam bu ritüel gerçekleşiyor. Ganga Aarti Törenleri pek çok şehirde yapılıyor. Ancak en bilinen ve coşkulu olanı da Hindistan’ın Varanasi şehrinde yapılıyor.
Bu ritüel coşkulu bir kalabalık eşliğinde sürüyor. Hindular ilahilere eşlik etmek için ön sıralarda yerini alırken turistler de fotoğraf çekme heyecanıyla renkli ritüele dâhil oluyor.
Ganga Aarti Törenleri
Hemen bir öneride bulunayım: Töreni en iyi yerden izlemek için ya Ganj Nehri üzerindeki teknelerde oturun ya da teknelerin ön tarafındaki platformda ayakta durun. Bunun için ufak bir ücret ödemeniz gerekiyor. Ancak fazlasıyla değer. Tören esnasında rahiplerin yüzleri nehre dönük olduğundan en iyi fotoğrafları tekneden ya da platformun hemen önünden çekebiliyorsunuz. Ben bunu bilmediğim için oturduğum yerden rahiplerin arkadan fotoğrafını çekmek zorunda kaldım.
Ganga Aarti Törenleri
Bu törenler Dasaswamedh Ghat’taki Ganga Tapınağı’nda çalınmaya başlanan çanlar ve zillerle başlıyor. Tapınaktaki Ganga heykelinin önünde kısa bir Puja töreni (Hindu dua töreni) yapılıyor.
Ganga Aarti Törenleri, Dasaswamedh Ghat önünde yapılıyor
Ganj kenarında kurulan 7 platformda Pandit adı verilen özel giysili Hindu rahipler tören için hazır bekliyor. 5 rahibin olduğu tören 5 elementi temsil ediyor; hava, su, ateş, toprak ve boşluk. Ganga Tapınağı’ndaki Puja bittikten sonra küçük bir Hint müziği grubu ilahiler çalmaya başlıyor. Töreni izlemeye gelen halk da hep bir ağızdan ilahilere eşlik ediyor.
Platformlardaki Hindu rahipler belirli sembollerle, birbirine uyumlu şekilde Puja duası uyguluyor, Mudra denilen el hareketleri yapıyor. Bir çan, bir tutam tütsü, bir miktar taze çiçek, buhurdanlık, mumlardan yapılan meşale, küçük bir kap süt, deniz kabuğu gibi objeler kullanıyorlar. Yanan meşale Tanrı’yı sembolize eden bir nesnenin önünde dairesel olarak hareket ettiriliyor. Meşaleyi yakmak için saf tereyağı ve kafuru yağı kullanılıyor. Her bir obje Mudra hareketleriyle birlikte sırayla kullanılıyor, 4 ayrı yönde tekrarlanıyor. Tören yaklaşık 1 saat sürüyor.
Törenin sonunda meşaleler halkın arasında dolaştırılıyor. Herkes bu meşalenin kutsal ateşine dokunup yüzüne sürüyor. Ganj Nehri’ne bir miktar süt dökülüyor ve tören bitiyor.
Törenden sonra herkes dilek tutup adağını küçük yeşil yaprak kaplara yerleştirilen mum ve gül yaprakları eşliğinde Ganj Nehri’ne bırakıyor. Bu kap suya düşmeden Ganj boyunca yol alırsa dilek gerçekleşmiş sayılıyor.
Kremasyon (ölü yakma törenleri) ve Ganga Aarti törenleri; Varanasi‘nin en ilgi çekici, en çarpıcı, en etkileyici ritüelleri. Kremasyon sizi diplere düşüren bir törenken; Aarti töreninde tütsüler, ilahiler ve renkler eşliğinde kendinizden geçiyor, izleyen diğer insanların coşkusuna katılarak dünyanın en etkileyici töreninin içinde olmaktan sonsuz mutluluk duyuyorsunuz.
Bu renkli ritüel tıpkı diğer Hindu ritüellerinde olduğu gibi insan zihnini manevi uyanış için değişip dönüştürerek Tanrı ile bağlantısını sağlamayı ve kurtuluşa yani mokşaya (moksha) ulaştırmayı amaçlıyor. İnanın sırf bu töreni görmek için bile bir Varanasi, hatta Hindistan turu planlayabilirsiniz.
Hiç bu kadar değişik bir tören seyretmemiştim. Çok etkilendim. Ne mutlu sana ki gidip bu güzellikleri görüp bizleri de aydınlatıyorsun. Ellerine sağlık.
Benim gördüğüm en etkileyici törenlerden biriydi. O kadar yer geziyorum, hiç bir şehirden ve törenden bu kadar etkilenmemiştim. İyi ki gittim dediğim yerlerin başında geliyor Varanasi.
Birlikte gittiğimiz gezide keşke Varanasi’ye de gidip Aarti törenleri izleseymişiz. Çok imrendim.
Keşke o zaman da gitseymişiz Varanasi’ye. Olsun, özel olarak planlayalım ve bolca Aarti Töreni izleyelim.