Karadeniz Bölgesi’nin orta kısmında yer alan Çorum, adını en çok tarihi ve doğal güzellikleriyle duyuran bir ilimiz. UNESCO’nun hem Dünya Kültür Mirası hem Dünya Belleği listelerindeki tek antik şehir olan ve Hitit İmparatorluğu’na başkentlik yapan Hattuşa Antik Kenti, Anadolu’da medeniyet kurduğu bilinen ilk halk olan Hattiler hakkında çok değerli bilgileri günümüze aktaran Alaca Höyük Antik Kenti, Hititler’in önemli bir askeri ve dini merkezi olan Şapinuva Antik Kenti ile burası tam bir cevher. Çorum gezi rehberi niteliğindeki bu yazımda ise antik kentlerinden yaylalarına kadar Çorum hakkında bilgiler vereceğim.
Çorum’da gezilecek yerler listesi
İçindekiler
- 1 Çorum’da gezilecek yerler listesi
- 1.1 Çorum Müzesi
- 1.2 Çorum Kalesi
- 1.3 Çorum Saat Kulesi
- 1.4 Çöplü Arastası
- 1.5 Dikiciler Arastası
- 1.6 Çoruminia
- 1.7 Murad-i Rabi Ulu Camii
- 1.8 Hattuşa Antik Kenti
- 1.9 Alaca Höyük Antik Kenti
- 1.10 Gerdek Kaya Mezarı
- 1.11 Şapinuva Antik Kenti
- 1.12 İncesu Kanyonu
- 1.13 Yenihayat Barajı
- 1.14 Laçin Kapılıkaya Kaya Mezarı
- 1.15 İskilip
- 1.16 Osmancık
Çorum Belediyesi tarafından Türk mutfağı haftası etkinliklerine katılmak üzere Çorum’a davet edildim. Çorum Belediyesi, Çorum İl Kültür Müdürlüğü, değerli influencerlar, şefler, seyahat acenteleriyle gezdiğim kent, bana tüm misafirperverliğiyle harika günler hediye etti. Emeği geçen herkese çok teşekkür ederim.
Çorum gezilecek yerler listesi tarihi ve doğal yerlerden oluşuyor. Tarihi değerleri keşfetmek için Alaca Höyük, Hattuşa, Yazılıkaya, Şapinuva antik kentlerini, doğal güzellikleri keşfetmek için Kargı, Osmancık, İskilip yaylalarını görmelisiniz.
Eski dönemlerde kervanların kullandığı, günümüzde Hitit yolu olarak adlandırılan Hattuşa-Alaca Höyük-Şapinuva arasındaki 96 km uzunluğunda yürüyüş yolunda tarih ve doğayı içinize çekerek yürüyebilirsiniz.
Şehir merkezinde 5 yıldızlı Irmakçılar (Anitta) Otel’de konaklayabilirsiniz.
Veli Paşa Hanı yöresel Çorum mutfağı lezzetleri tatmak için harika bir mekân. Servis edilen içecekler bile yöreye özgü şerbetlerden oluşuyor, gazlı ve alkollü içecek yok. Çorum Belediyesi ev sahipliğinde biz de Veli Paşa Hanı’nda yerel lezzetlerin tadımını yaptık. Çorum Belediye Başkanı Dr. Halil İbrahim Aşgın bu lezzetlerin tanıtımını bizzat yaptı.
Çorum Müzesi
Çorum Müzesi binası 1914 yılında hastane olarak inşa edilmiş, yıllar içinde çok değişik amaçlarla kullanılmış. İlk olarak 1968 yılında açılan müze, bu binaya 2000 yılında taşındı ve 2003’te ziyarete açıldı.
Müzede UNESCO tarafından Dünya Belleği listesine alınan Hitit dönemi çivi yazılı tabletler, Boğazköy-Hattuşa ve Ortaköy-Şapinuva kazılarında arşiv hâlinde bulunan kil mühür baskılı bullalar ile çivi yazılı tabletler dâhil olmak üzere çok sayıda eser sergileniyor.
Çorum Kalesi
Selçuklu mimari özelliği taşıyan Çorum Kalesi’nin içinde küçük bir cami ile 42 adet konut yer alıyor.
Çorum Saat Kulesi
Çorum Saat Kulesi, 1894 yılına tarihleniyor.
Çöplü Arastası
Çorum Belediyesi tarafından restore edilen Çöplü Arastası, Çöplük denilen bölgede yer alıyor.
Dikiciler Arastası
Dünyanın en dar sokağı olduğu söylenen Dikiciler Arastası, ismini ayakkabı dikicilerinden alıyor. Çorum Belediyesi tarafından restore edilen 100 metre uzunluğundaki cadde üzerinde 39 dükkân var.
Çoruminia
Çoruminia’da şehirdeki tarihi yapıların minyatürleri sergileniyor.
Murad-i Rabi Ulu Camii
Ulu Camii (Murad-i Rabi Ulu Camii, Sultan Alâeddin Camii, Câmi-i Kebîr), tahminen Selçuklu Sultanı III. Alâeddin Keykubad’ın azat ettiği kölelerinden Hayreddin Bey tarafından 13. yüzyılın sonlarında yaptırılmış.
Hattuşa Antik Kenti
Boğazkale İlçesi’ndeki Hattuşa Antik Kenti, M.Ö 17-M.Ö 13. yüzyıllar arasında Hitit İmparatorluğu’nun başkenti ve Anadolu’nun ilk başkenti olarak Anadolu’da yüzyıllar boyunca çok önemli bir merkez olmuş. 6 kilometreyi bulan surları, UNESCO’nun Dünya belleği listesinde yer alan çivi yazılı Hitit tabletleri, anıtsal kapıları ile dikkat çekiyor. Hattuşa Antik Kenti, hem UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde hem de Dünya Belleği listesindeki tek antik şehir olma unvanını taşıyor.
Hattuşa ören yeri; Aşağı Şehir, Yukarı Şehir, Büyük Kale ve Yazılıkaya olarak ayrılıyor. Aşağı Şehir denilen bölgede sivil yaşam alanları var. Yaşam alanlarının ortasında Hattuşa’nın en büyük dini yapısı olan Büyük Tapınak yükseliyor. Yukarı Şehir’de çok sayıda tapınağın bulunduğu Tapınaklar Mahallesi olarak adlandırılan bir alan yer alıyor.
Alaca Höyük Antik Kenti
Hattiler tarihte Anadolu’da medeniyet kurduğu bilinen ilk halk. Hattiler hakkında çok değerli bilgileri Alaca İlçesi’nde yer alan Alaca Höyük Antik Kenti sayesinde öğreniyoruz. Ülkemizin başka hiçbir antik kentinde Hattiler’e ait bu denli sayıda buluntu yok. Hattiler burada yaşamış, daha sonra Hattiler’i yıkıp buraya yerleşen Hititler, Alaca Höyük’ü kültür-sanat merkezi hâline getirmiş. Sfenksli kapısı, kral mezarları, poterni (gizli yer altı geçidi), Gölpınar Hitit Barajı ile Alaca Höyük Antik Kenti ülkemizin en değerli antik kentlerinden biri.
Alaca Höyük’te 4 ayrı kültür evresinden (Hatti, Hitit, Frig, Roma) kalma 15 yerleşim ya da yapı katı saptanmış. Şehre giriş kapılarından olan sfenksli kapı ve her iki tarafındaki duvarlara işlenmiş rölyefler Hitit dönemine tarihleniyor.
Gerdek Kaya Mezarı
Alaca İlçesi’nin 18 kilometre kuzeyinde, Camili Köyü’nde bulunan Gerdek Kaya Mezarı; M.Ö 2. yüzyıla tarihleniyor.
Şapinuva Antik Kenti
Ortaköy İlçesi’nde yer alan Şapinuva Antik Kenti, Hititler’in önemli bir askeri ve dini merkeziymiş. Anadolu’da Hitit dönemine ait en büyük çivi yazılı arşiv Hattuşa’da, ikinci en büyük arşiv de Şapinuva’da bulundu. Şapinuva’da bulunan 4.000’den fazla tablet ve tablet parçasının Hititçe, Hurrice, Hattice, Akatça, Sümerce gibi çeşitli dillerde yazıldığı görülüyor. Bir kraliyet arşivine ait olan tabletler idari, dini, fal gibi çeşitli konuları içeriyor.
İncesu Kanyonu
Ortaköy İlçesi, İncesu Köyü’nde bulunan İncesu Kanyonu, 12.5 kilometre uzunluğunda, 40-60 metre genişliğinde bir kanyon. Kanyonda rafting ve trekking yapılıyor.
İncesu Kanyonu’nda M.Ö 2. yüzyıla ait Kybele duvar kabartması, su sarnıçları, farklı dönemlere ait yerleşim kalıntıları görülüyor.
Yenihayat Barajı
Yenihayat Barajı doğal güzelliğiyle dikkat çeken bir yer. Buraya piknik yapmak için gelebilirsiniz.
Bölgeye geldiğinizde İklim Orman Otel’de konaklayabilir ve leziz yemeklerin tadına bakabilirsiniz. Biz de Türk mutfağı haftası etkinlikleri sırasında grubumuzla İklim Orman Otel ev sahipliğinde gerçekleşen bir yemek organizasyonuna katıldık, leziz yemekleri yemeğe doyamadık.
Laçin Kapılıkaya Kaya Mezarı
Çorum merkezin 27 kilometre kuzeyindeki Laçin İlçesi’nde bulunan Kapılıkaya Kaya Mezarı, M.Ö 2. yüzyıla tarihleniyor. Kare planlı mezar odasının kapısının üzerinde “İkezios” yazısı ve aşı boyasıyla renklenen bir haç motifi göze çarpıyor.
İskilip
İskilip İlçesi merkezinde Osmanlı Dönemi’ne tarihlenen ve üç yanı sarp kayalık olan İskilip Kalesi dikkat çekiyor. Kalenin güney ve güneydoğu eteğinde Roma dönemine ait kaya mezarları bulunuyor.
İskilip’te Bedri Rahmi Eyüpoğlu Kültür ve Sanat Müzesi ziyaret edilmesi gereken yerler arasında bulunuyor. 1942 yılında bir süre İskilip’te yaşayan Bedri Rahmi, daha önceden tatmadığı Çatalkara üzümüyle İskilip’te tanışmış, daha sonra da herkes tarafından bilinen “karadutum, Çatalkaram, çingenem” şiirini yazmış.
İskilip İlçesi’nin kuzeyindeki dağ silsilesi üzerinde doğal güzellikleriyle dikkat çeken birçok yayla var. Bu yaylalar sarıçam, karaçam, köknar, meşe gibi yöreye özgü bitki örtüsü ile kaplı.
İskilip Çatalkara Kültür ve Sanat Evi’nde yöresel lezzetleri tadabilirsiniz. Biz de Türk mutfağı haftası etkinlikleri sırasında grubumuzla birlikte İskilip Belediyesi ev sahipliğinde Çatalkara Kültür ve Sanat Evi’nde gerçekleşen bir yemek organizasyonuna katıldık, yöre kadınlarının elleriyle hazırladığı leziz yemekleri yemeğe doyamadık.
Osmancık
Osmancık İlçesi, Kızılırmak kıyısında şirin bir yerleşim. Türkiye’nin pirinç başkenti olduğu söyleniyor. Ziyaret edilmesi gereken yerler arasında Osmancık Kandiber Kalesi, Koyun Baba Türbesi, Akşemseddin Camii bulunuyor.
Selçuklu Dönemi’ne tarihlenen Kandiber Kalesi ilçe merkezinde bulunuyor. Kalenin güneyinde Roma Dönemi kaya mezarları, önünde uzanan Kızılırmak üzerinde Koyunbaba Köprüsü var.
Fatih Sultan Mehmed’in hocası olarak bilinen Akşemseddin, çok yönlü bir âlim, tıp insanı ve Şemsîyye-î Bayramîyye isimli Türk Tasavvuf tarikatının kurucusu. Buradaki medresede eğitim vermiş.
Horasan’da doğan Seyit Ali’nin soyu Hz. Ali evlâtlarından 8. İmam Ali er-Rızâ’ya dayanıyor. Seyit Ali, Horasan’da vaktinin çoğunu ibadet ve halkın dertlerine çare aramakla geçirirken bir gece rüyasında Hz. Muhammed’i görmüş ve onun emriyle Hacca gitmiş. Sonra insanlara doğru yolu buldurmak için Horasan’dan Anadolu’ya doğru bir yolculuğa çıkmış. Bu yolculuğunun sonunda Bursa’da koyun çobanlığı yapmaya başlamış. Evliya Çelebi, bu yolculuk esnasında her 24 saatte bir koyun gibi melediği için Seyit Ali’ye Koyun Baba lakabının verildiğini söylüyor.
Koyun Baba daha sonra rüyasında gördüğü Hz. Ali’nin emriyle hayatının sonuna kadar yaşayacağı Osmancık’a gitmiş ve Arafat tepedeki Hıdırlık mevkiinde bir sakız ağacının dibine yerleşmiş. Osmancık’ta da kerametler göstermiş, olağan üstü olaylarla velîliğini kanıtlamış. Koyun Baba’nın giderek artan şöhreti Fatih Sultan Mehmed’e kadar ulaşmış. Fatih Sultan Mehmed, Uzun Hasan üzerine sefere giderken Osmancık’a uğrayarak kendisini ziyaret etmiş.
1469 yılında Sultan II. Beyazıt döneminde yaptırılan Koyunbaba Türbesi; içinde cami, yemekhane, ziyafet odası, konuk evleri ve kurşun kaplı bir türbe barındırıyormuş. Türbe günümüzde restore ediliyor.
Osmancık’ta Bizim Sırık Kebap Evi’nde sırık kebabı yiyebilirsiniz. Biz de Türk mutfağı haftası etkinlikleri sırasında grubumuzla Osmancık Belediyesi ev sahipliğinde Bizim Sırık Kebap Evi’nde gerçekleşen bir yemek organizasyonuna katıldık, leziz yemekleri ve sırık kebabını yemeğe doyamadık.
Osmancık’ta Adatepe Seyir Lokantası’nda nefis Osmancık manzarası izleyebilirsiniz.
Çorum zengin tarihi, leziz yöresel lezzetleri, doğal güzellikleri, misafirperver halkıyla Anadolu’nun en özel kentlerinden biri.
Keşfetmeniz dileğiyle…
Siz de fikrinizi belirtin