Kahire Gezi Rehberi

Mısır’ın başkenti Kahire; içinde barındırdığı birçok üniversite, yüksek okul, tiyatro, müze ve abideleriyle ülkenin atardamarı konumunda. Herşeyden önce burası antik dünyanın 7 harikasından biri olan piramitlere ev sahipliği yapıyor. Ancak sokaklarında gezerken havaya karışan çöl kumunu yutuyor, tarihsel zenginlik ve keşmekeşin el ele gezmesine hayret ediyorsunuz. 1.300 yılı aşkın süredir aynı alanda aynı adla yer alıyor. Başka bir deyişle Doğu ve Batı’nın, eski ile yeninin gelişigüzel bir bileşimini sunuyor. Tarihi Kahire; ünlü camileri, medreseleri, hamamları ve çeşmeleriyle dünyanın en eski İslam şehirlerinden biri kabul ediliyor. Orta Çağ Kahiresi, UNESCO Dünya Mirası listesinde yer alıyor. Memphis ve Nekropolü – Giza’dan Dahshur’a Piramit Alanları, UNESCO Dünya Mirası listesinde yer alıyor. Ayrıca Kahire, zanaat & halk sanatları dalında UNESCO yaratıcı şehirler ağına dâhil. Ülke nüfusunun ¼’ünün yaşadığı, ülkenin ekonomi, ticaret, sağlık, medya ve eğitim merkezi olan Kahire; “1.000 minareli şehir”, “Arap ve İslam dünyasının başkenti” unvanlarına sahip.

Kahire Mısır Müzesi

Kahire Tarihi

Bölgedeki ilk olarak M.Ö 3000’li yıllarda bugünkü Kahire’nin güney bölgesinde Memfis (Memphis) şehri kurulmuş. Ancak İslami dönem M.S 643 yılında Hz. Ömer döneminde Amr b. Âs komutasındaki İslam ordularının Mısır’ı fethetmesi ve Nil deltasının güneyinde ilk İslam şehrini kurmasıyla başlamış. Askerlerin barınması için inşa edilen bu garnizon şehrine el-Fustat ismini vermişler. Ondan sonra bölgeye hükmeden her devlet el-Fustat çevresinde kendi başkentini kurmuş; Abbasiler 751’de el-Asker’i, Tolunoğulları 870’te Ktai’yi kurmuş. Fâtımi halifesi Muiz’in komutanı Cevher 969 yılında burayı fethedince Fâtımiler kendi başkentlerini kurmuş ve “zafer kazanan” anlamına gelen Al-Qahira adını vermiş. Sonuç olarak Kahire ismi de böylelikle bu dönemde başlamış.

1171’de Selâhaddîn-i Eyyûbî bölgeyi ele geçirince Kahire’de Eyyübi devri başlamış. Ancak kısa bir süre sonra şehir Memlük idaresine geçmiş. Memlük döneminde şehir büyümüş, yeni camiler ve medreseler yükselmiş. Ondan sonra Bağdat şehri Moğol istilasına maruz kalınca Abbasiler hilafet merkezini Kahire’ye taşımış.Sonuç olarak Kahire uzun bir süre İslam âleminin merkezi olmuş.

Memluk dönemi eserlerinden Qanibay El Ramah Camii

Ondan sonra bölge Osmanlı ve Fransız hâkimiyetine girmiş. İngilizler’in baskısıyla Fransızlar bölgeden çekildikten sonra Kavalalı Mehmet Ali Paşa, Mısır’da idareyi ele geçirmiş ve yaklaşık 150 yıl sürecek kendi hanedanını kurmuş.

Gize Piramitleri

Kahire’ye nasıl gidilir?

İstanbul’dan Kahire’ye 2 saat süren direkt uçuşlar bulunuyor. Ayrıca aktarmalı uçuşlar da var.

Kahire’de gezilecek yerler listesi

Mısır‘ın başkenti Kahire çok büyük ve trafik nedeniyle gezmesi zor bir şehir. Eğer hakkını vererek Kahire’yi görmek istiyorsanız, en az 4-5 gün ayırmanızı tavsiye ederim.

Orta Çağ Kahiresi, UNESCO Dünya Mirası listesinde yer alıyor. Orta Çağ Kahiresi (Al-Mu’izz Kahiresi – İslami Kahire); şehrin M.S 641’de Müslümanlar tarafından fethinden 19. yüzyılda Hıdiv İsmail’in yönetimindeki modern genişlemesine kadar inşa edilen alanları kapsıyor. Bu alan içinde eski surlarla çevrili şehrin merkezi kısımları, tarihi mezarlıklar, Kahire Kalesi çevresindeki alan, Bulaq’ın bazı kısımları, Roma dönemi yapıları, Kıptî Mahallesi var.

Al-Mu’izz Kahiresi – İslami Kahire

Memphis ve Nekropolü – Giza’dan Dahshur’a Piramit Alanları, UNESCO Dünya Mirası listesinde yer alıyor.

Kahire Su Kemerleri

Hijyen nedeniyle konaklamada sadece 5 yıldızlı otelleri öneririm. Ben Kahire’de Hilton Pyramids Golf’te konakladım. Ayrıca Nil Nehri cruise turunda buraya geldiğimde 5 yıldızlı gemi Mövenpick Nile Cruises MS Darakum’da konakladım.

Hilton Pyramids Golf

Nil kenarında konaklamak isteyenler için Grand Nile Tower otelini öneririm.

Kahire Mısır Müzesi

Kahire Mısır Müzesi’nde (kısaca Mısır Müzesi) 107 galerinin içinde tam 120.000 eser var. Mesela bu eserler arasında Antik Mısır tarihine ışık tutan eserler, Hiyeratik harflerle yazılan en büyük papirüs de var.

Kahire Mısır Müzesi

Müzeyi layıkıyla gezmek için 1 gün bile yetmez, üstelik aşırı bir kalabalık var. Bu nedenle zamanınızı ona göre ayarlamalısınız.

Kahire Mısır Müzesi

Müzede eskiden firavun mumyaları vardı, artık sadece rahip Yuya ve karısı Thuya’nın mumyaları sergileniyor. Rahip Yuya ve karısı Thuya, kraliçe Tiye’nin annesi ve babası. Mezarları Luksor’daki İşçiler Vadisi’nde yer alıyor.

Kahire Mısır Müzesi’nde rahip Yuya ve karısı Thuya’nın mumyaları sergileniyor. Bu mumya rahip Yuya’ya ait.

Kahire Mısır Müzesi’nde rahip Yuya ve karısı Thuya’nın mumyaları sergileniyor. Bu mumya rahip Yuya’ya ait.

Kahire Mısır Müzesi’nde rahip Yuya ve karısı Thuya’nın mumyaları sergileniyor. Bu mumya rahip Yuya’nın karısı Thuya’ya ait.

Müzeyi yıllar önce ziyaret ettiğimde içinde fotoğraf çekilmesi yasaktı. Ancak artık cep telefonuyla flaşsız çekim yapıyor, profesyonel makinelere de ekstra ücret ödeyerek çekim izni var.

Kahire Mısır Müzesi

Kahire Mısır Müzesi – Yuya ve Thuya maskeleri

Mısır Medeniyeti Ulusal Müzesi (NMEC-The National Museum of Egyptian Civilization)

Nisan 2021’de “Altın Yolculuk” olarak adlandırılan bir kortejle 18 kral ve 4 kraliçeye ait toplam 22 mumya, Kahire Mısır Müzesi’nden Fustat bölgesindeki Mısır Medeniyeti Ulusal Müzesi’nin sergi merkezine taşındı. Kahire Mısır Müzesi’nde de sadece rahip Yuya ve karısı Thuya’nın mumyaları kaldı. Bu tören basında ve sosyal medyada oldukça fazla ilgi uyandırdı. Ayrıca müzede tarih öncesi dönem, firavunluk öncesi hanedanlıklar, İslam ve Kıptî dönemlerinden modern Mısır’a kadar uzanan eserler de var.

Mısır Medeniyeti Ulusal Müzesi (NMEC)

Ana salon Antik Mısır, Greko-Romen, Hristiyan, Müslüman ve modern Mısır tarihini anlatıyor. Ayrıca bodrum katında mumyalar var. Mumya salonuna giderken Antik Mısır’dan modern Mısır’a uzanan harika bir ışık gösterisi izliyorsunuz.

Mısır Medeniyeti Ulusal Müzesi (NMEC)

Mumyaların olduğu bölümse insanı hayrete düşürüyor. Binlerce yıl önceden günümüze kadar ulaşan mumyaların dişleri, tırnakları, saçları bile o kadar belirgin ki nasıl bir teknikle mumyalama yaptıklarına inanamıyorsunuz. Bu bölümde video veya fotoğraf çekimine izin yok.

Mısır Medeniyeti Ulusal Müzesi (NMEC)

Mısır Medeniyeti Ulusal Müzesi (NMEC) – Mezarlarda bulunan organ kutuları

Eğer Kahire’de çok kısıtlı zamanım olsa bile kesinlikle Mısır Medeniyeti Ulusal Müzesi ve Kahire Mısır Müzesi’ni kaçırmazdım. İki müze de çok zengin, çok etkileyici.

Gize Piramitleri

Antik Mısırlılar için güneşin doğudan doğması yaşamı, batıdan batması ölümü temsil etmiş. Bu nedenle Nil Nehri’nin doğu kısmında yaşamışlar, batı kısmına ölülerini gömmüşler. Sonuç olarak firavunların gömüldüğü piramitler işte bu nedenle Nil Nehri’nin batı kısmında yer alıyor.

Gize’de Gize Piramitleri olarak 3 eser var. 3 nesil firavun için yapılan piramitlerin en büyüğü Keops, sonra Kefren ve en küçüğü Mikerinos. Memphis ve Nekropolü – Giza’dan Dahshur’a Piramit Alanları, UNESCO Dünya Mirası listesinde yer alıyor.

Piramitlerin sırrını modern dünya hâlâ çözemiyor. Piramitlerin içine yılda 2 kez güneş ışığı giriyor. Bunun ilk günü piramitin uğruna yapıldığı firavunun doğum gününe, diğeri ise tahta çıkış gününe denk geliyormuş. Sonuç olarak bu hesaplama, günümüzde bile bir mühendislik harikası olarak hayranlık uyandırıyor.

Kahire – Gize Piramitleri

Keops piramidi; antik dünyanın 7 harikası içinde günümüze yıkılmadan, tahribata uğramadan ulaşan tek eser. Keops’un 4. hanedanlık zamanı olan M.Ö 2560 yılında Firavun Khufu (Keops) tarafından yaptırıldığı sanılıyor. Yapımı 20 yıl kadar sürmüş. Her biri 12 ton ağırlığında, 2,5 milyon taş bloktan yapılan piramit 145 metre yüksekliğe sahip.

Eğer sadece tek bir piramitin içine girecekseniz, seçeceğiniz piramit Keops olmalı. Ancak bana sorarsanız, piramitin içi tam bir hayal kırıklığı. Oldukça dar ve havasız bir alanda, kan-ter içinde ve çoğu yerde eğilerek mezar alanına tırmanıyorsunuz. Sonuç olarak vardığınız mezar odasında da boş ve süssüz bir lahitten başka bir şey yok. Kapalı alan korkusu olanlara, astım hastalığı olanlara, yürüme zorluğu çekenlere, yaşlılara asla önermem.

Keops Piramidi

Keops Piramidi

Kefren piramidi 143 metre olmasına rağmen yerin 10 metre yüksekliğinde bulunduğundan Keops’dan daha büyük görülüyor.

Mikerinos piramidi 66 metre yüksekliğe sahip.

Büyük Gize Sfenksi

Büyük Gize Sfenksi, Gize Piramitleri ile aynı bölgede yer alıyor. 73,5 metre uzunluğunda, 6 metre genişliğinde ve 20 metre yüksekliğinde olan sfenks; dünyanın en büyük tek taş heykeli. Büyük Gize Sfenksi’nin firavun Kefren’e ait olduğu sanılıyor. Tanrı Ra şeklinde yapılmış, böylece kutsallık ve büyü güçleri ile firavun mezarlarını ve piramitlerini korumuş.

Kahire – Büyük Gize Sfenksi

Sfenksin önünde her akşam 19:30’da İngilizce ses ve ışık gösterisi yapılıyor.

Sakkara Djoser Basamak Piramidi

Dünyanın ilk piramiti olan Sakkara Djoser Basamak Piramidi’ni 3. hanedanlık döneminde M.Ö 2630’da Kral Zoser’ın mimarı İmhotep yapmış. Kral bu piramit ile 6 kademeli merdiven aracılığıyla gökyüzündeki güneş tanrısına ulaşmayı hedeflemiş.

Piramiti diğer piramitlerden ayıran özelliğiyse merdivenleri olması. Piramitin girişi en üst basamakta yer alıyor.

Djoser Piramiti

Khan el-Khalili Bazaar (Hanü’l Halili Çarşısı)

Khan el-Khalili Bazaar (Hanü’l Halili Çarşısı) aynı bizim Kapalıçarşı’ya benziyor. Aman sokak satıcılarından yemek yemeyin, uyarılarına rağmen yediğim hawawshy (özel mısır ekmeği içinde baharatlı dana eti), koshary (soğan, zencefil ve mercimekli pilav) ve içtiğim şeker kamışı suyu ise mideme bayram ettirdi.

Khan El Khalili Bazaar (Hanü’l Halili Çarşısı)

Buradan Mısır’a özel papirüs satın alabilirsiniz. Eski Mısırlılar, Nil Deltası’nda yetişen papirüs bitkisinin saplarından kalın kâğıda benzer bir malzeme yapmışlar, bunu yazı yazmak için kullanmışlar. Günümüzde bile papirüslerin üzerine resim yapılıyor, bu resimler çerçevelenerek evlerin duvarlarını süslüyor. Ancak dikkat! Gerçek papirüsü anlamak için ışığa tutmalısınız. Eğer dik ve yatay sıra görünüyorsa ve kokmuyorsa gerçek olduğuna emin olabilirsiniz. Sahtelerse muz kabuğundan yapılıyor ve kokuyor.

Buranın en ünlü kafelerinden biri olan El-Fishawy Café’de (Aynalı Kahve) kahve içmenizi öneririm.

El-Fishawy Café

Eski Kahire (Kıptî Mahallesi)

Kıptî Mahallesi, Eski Kahire olarak da anılıyor. Yunanlılar bölgeye ilk geldiğinde Mısırlılar’a Copt demiş. Benzer şekilde Araplar geldiğinde Coptic demiş. Bu nedenle Mısır’ın en eski halkı Coptic (Kıptî) olarak anılmaya başlamış. Günümüzde Mısır’da ciddi bir Kıptî nüfus yaşıyor. Bu bölgede St. George (Mari Girgis) Kilisesi, dünyanın en zengin Kıptî Hristiyanlık koleksiyonuna sahip olan Kıptî Müzesi, Asma Kilise (Aziz Bakire Meryem Kıptî Ortodoks Kilisesi), Abu Serga (Aziz Sergius ve Bacchus Kilisesi), Ben Ezra Sinagogu geziliyor.

Kıptî Mahallesi, Orta Çağ Kahiresi içinde UNESCO Dünya Mirası listesinde yer alıyor.

St. George (Mari Girgis) Kilisesi

Bölgede eskiden bir Roma Kalesi varmış.

Babylon Kalesi

Aziz Bakire Meryem Kıptî Ortodoks Kilisesi, burada önceden bulunan Roma Kalesi’nin güney kapısının üzerine inşa edildiği için Asma Kilise olarak anılıyor. Kilisenin çatısı Nuh’un gemisi şeklinde ahşaptan yapılmış.

Asma Kilise (Aziz Bakire Meryem Kıptî Ortodoks Kilisesi)

Asma Kilise (Aziz Bakire Meryem Kıptî Ortodoks Kilisesi)

Azize Meryem ve İsa, Romalılar’dan kaçıp bugünkü Filistin’den ayrıldıklarında buradaki bir mağarada 3 ay saklanmış. Mağaranın bulunduğu yerde daha sonra Abu Serga (Aziz Sergius ve Bacchus Kilisesi) yükseldi.

Abu Serga (Aziz Sergius ve Bacchus Kilisesi)

Bölge saat 8:00-16:00 arasında açık. Cuma, pazar günleri ve Ortodoks Noeli döneminde kiliseler dışarıdan ziyarete kapalı, sadece ritüele katılanlar girebiliyor.

Kıptî Müzesi

Tahrir Meydanı (Özgürlük Meydanı)

25 Ocak 2011 günü Tahrir Meydanı’nda protestocular toplandı. Dönemin devlet başkanı Hüsnü Mübarek, Arap Baharı olarak adlandırılan gösterilerde protestocuların öldürülmeleri yönünde emir verdi. Daha sonra ordu onu istifaya zorladı ve yargıladı. Sonuç olarak müebbet hapse mahkum oldu ama suçlamaların çoğundan beraat edip Mart 2017’de serbest kaldı.

Tahrir Meydanı (Özgürlük Meydanı)

Ölüler Şehri

İslami dönem nekropoller ve mezarlıklar (Kahire Nekropolü, Karafa, Ölüler Şehri) alanı oldukça geniş; Kahire Kalesi’nin kuzeyine ve güneyine, Mokattam Tepeleri’nin altına ve tarihi şehir surlarının dışına kadar uzanıyor.

Ölüler Şehri (Kahire Nekropolü veya Karafa)

el-Ezher Camii

Fâtımî Halifesi Muiz Lidinillah, el-Ezher Camii’yi 970 yılında yeni başkent için yapmış. İsmi Hz. Muhammed’in kızı Fatıma’nın lakabı olan ez-Zehra’dan geliyor.

el-Ezher Camii

Selahaddin Eyyübi Kalesi (Kahire Kalesi)

Kahire Kalesi’nin (Selahaddin Eyyübi Kalesi) yapımına 1171 yılında Eyyubi hanedanının kurucusu Selahaddin Eyyubi tarafından başlanmış, 1207 yılında Osmanlı Devleti döneminde tamamlanmış. Kalenin içinde Kavalalı Mehmet Ali Paşa Camii, Er-Rifai Camii ve Süleyman Paşa el-Hadim Camii yer alıyor.

Selahaddin Eyyübi Kalesi (Kahire Kalesi)

Sultan Hassan Camii/Medresesi

Memluk mimarisiyle dikkat çeken Sultan Hassan Camii/Medresesi, Salah al-Din Meydanı’nda yer alıyor. Memlük Sultanı Hasan ibn al-Nasir Muhammad ibn Qalawun camiyi 1356-1362 yılları arasında yapmış. Kompleksin içinde Sultan Hassan’ın oğlunun mezarı var.

Sultan Hassan Camii/Medresesi

Al-Rifa’i Camii

Kavalalı Mehmed Ali Paşa’nın ve ailesinin mezarları Al-Rifa’i Camii’nin içinde yer alıyor.

Al-Rifa’i Camii

Bab al-Futuh

Fetih Kapısı (Bab al-Futuh), Eski Kahire şehir surlarından günümüze ulaşan 3 kapıdan biri. al-Mu’izz Caddesi’nin kuzey ucunda yer alıyor. Diğer 2 kapı da kuzeydeki Bab al-Nasr (Zafer Kapısı) ve güneydeki Bab Zuwayla kapıları.

Bab al-Futuh

Bab al-Nasr

Surlar içindeki alan, Orta Çağ Kahiresi içinde UNESCO Dünya Mirası listesinde yer alıyor.

al-Darb al-Ahmar

Fatımiler 10. yüzyılda al-Mu’izz Caddesi’nin geçtiği yerde al-Darb al-Ahmar’ı inşa etmiş. Burası surlarla çevrili Eski Kahire bölgesinin güneyinde yer alıyor. Orta Çağ Kahiresi içinde UNESCO Dünya Mirası listesinde yer alıyor. Burası 14. yüzyılda Memluk döneminde gelişmiş. Burada büyük çadırların kurulduğu bir bölgede İslam tarzı tekstil ürünleri satışı var. Dileyenler sabah saatlerinde bölgede golf arabalarıyla geziyor.

al-Mu’izz Caddesi’nin güney ucundan al-Darb al-Ahmar’a giriliyor

Bölge saat 8:00-16:00 arasında açık.

Umm El-Sultan Shabaan Camii/Medrese – al-Darb al-Ahmar

Al-Azhar Park, al-Darb al-Ahmar’ın içinde halka açık bir park. Burası özel bir yer. Mesela Project for Public Spaces, bir çok ödülü olan parkı dünyanın 60 büyük kamusal alanından biri olarak listeliyor. Burada oturup Mehmet Ali Paşa (Muhammad Ali) Camii manzarasıyla yemek yiyebiliyorsunuz.

Wādī al-Ḥītān (Balina Vadisi)

Faiyum Valiliği’ndeki Wādī al-Ḥītān, Kahire’nin yaklaşık 150 kilometre güneybatısında bulunuyor. Bu paleontolojik sit alanında balinaların en eski formlarından bazılarına ait yüzlerce fosil var. Wādī al-Ḥītān, UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde yer alıyor.

Wādī al-Ḥītān (Balina Vadisi) Kaynak:Wikipedia (By Mohammed ali Moussa – Own work, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=32505618)

3 şeritli yollarını 5 şerit olarak kullandıklarını gözlerimle gördüğüm, trafiği ve kaosu ile insanı yoran ama egzotikliğiyle de bir o kadar çekici olan Kahire’ye iyi ki gelmişim. Assuan uçağını beklerken yüzümde gülücük, hafızamda güzel anılar var…